İŞYERİNDEKİ GÜVENLİK İKLİMİ ALGISININ PSİKOSOSYAL RİSK FAKTÖRLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NE BAĞLI OLARAK ÇALIŞAN ÖZEL GÜVENLİK GÖREVLİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışma, işyerindeki güvenlik iklimi algısının psikososyal risk faktörleri algısı üzerindeki etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Adana Büyükşehir Belediyesi’nde çalışan 310 özel güvenlik görevlisi üzerinde anket tekniği uygulanarak, nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Veriler SPSS 22.0 ve Amos 22.0 programları ile analiz edilmiştir. Bulgular, Pearson korelasyon analizi ve çoklu regresyon analizi ile elde edilmiştir. Araştırmada, Choudhry ve arkadaşları (2009) tarafından geliştirilen, sonra Türen ve arkadaşları (2014) tarafından geçerliliği ve güvenirliği kabul edilerek kısaltılmış olan “güvenlik iklimi ölçeği” ile 2012 yılında Kıdemli İş Müfettişleri Komitesi (Senior Labour İnspector Committee-SLIC) tarafından psikososyal riskleri değerlendirmek için kullanılan ölçekten yazarlar tarafından Türkçeye uyarlanan “psikososyal risk faktörleri algısı ölçeği” kullanılmıştır. Özel güvenlik görevlilerinin genel olarak güvenlik iklimi algısının psikososyal risk faktörleri algısı üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Güvenlik iklimi algısı ölçeğinin “yönetimin bakış açısı ve kurallar” boyutunun, genel olarak psikososyal risk faktörleri algısı ve “çalışma ortamı” alt boyutu üzerinde anlamlı etkisi olduğu görülmüştür. Güvenlik iklimi algısı ölçeğinin “iş arkadaşları ve güvenlik eğitimleri” boyutunun, “destek” alt boyutu üzerinde anlamlı etkisi bulunmuştur.

PDF

___

Avrupa Komisyonu (1989). İşte Çalışanların Sağlık ve Güvenliklerini İyileştirmeye Yönelik Tedbirler Alınmasına İlişkin 12 Haziran 1989 Tarih ve 89/391. EEC Sayılı Konsey Direktifi.

Barın, N. E., ve Özmen, A. (2015). The Effect of Occupational Health and Safety Applications on the Corporate Image Perception of Employees. Proceedıng Book, 44.

Bronkhorst, B. (2015). Behaving safely under pressure: The effects of job demands, resources, and safety climate on employee physical and psychosocial safety behavior. Journal of safety research, 55, 63- 72.

Ceyhun, Ç. G. (2014). Güvenlik İklimi ve İş-Aile Çatışmasının Yorgunluğa Etkileri: Türk Kılavuz Kaptanlar Üzerine Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6 (2), 95-105.

Choudhry, R. M., Fang, D. ve Mohamed, S. (2007). The Nature of Safety Culture: A Survey of The Stateof-The-Art. Safety Science, 45 (10), 993–1012.

Cooper, M. D. (2000). Towards a model of safety culture. Safety science, 36(2), 111-136.

Cooper, M. D. ve Phillips, R. A. (2004). Exploratory analysis of the safety climate and safety behavior relationship. Journal of safety research, 35(5), 497-512.

Dedobbeleer, N. ve Béland, F. (1991). A safety climate measure for construction sites. Journal of safety research, 22(2), 97-103.

Field, A. P. (2005). Discovering statistics using SPSS (2nd edition). London: Sage.

Flin, R., Mearns, K., O’Connor, P. ve Bryden, R. (2000). Measuring safety climate: identifying the common features. Safety science, 34(1-3), 177-192.

Göksal, S. (2018). Turizm Endüstrisinde Çalışan Mutfak Personelinin Psikososyal Risk Algıları, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.

Gürbüz, S. ve Şahin, F.(2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, (s 271).

Hall, G. B., Dollard, M. F. ve Coward, J. (2010). Psychosocial safety climate: Development of the PSC12. International Journal of Stress Management, 17(4), 353.

HSE (Health and Safety Executive) Research Report 367, (2005) A review of safety culture and safety climate literature for the development of the safety culture inspection toolkit.

HSE(Health and Safety Executive) (2012).“What are psychosocial risk factors?”, (Erişim adresi http://www.hse.gov.uk/msd/mac/psychosocial.htm)

Idris, M. A., Dollard, M. F., Coward, J. ve Dormann, C. (2012). Psychosocial safety climate: Conceptual distinctiveness and effect on job demands and worker psychological health. Safety science, 50(1), 19-28.

ILO (International Labor Office) (1986). Psychosocial factors at work: Recognition and control. Occupational Safety and Health Series No: 56. International Labor Office, Geneva.

International Nuclear Safety Advisory Group. (1986). Summary report on the post-accident review meeting on the Chernobyl accident (No. 75). International Atomic Energy Agency.

Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayıncılık.

Law, R., Dollard, M. F., Tuckey, M. R. ve Dormann, C. (2011). Psychosocial safety climate as a lead indicator of workplace bullying and harassment, job resources, psychological health and employee engagement. Accident Analysis & Prevention, 43(5), 1782-1793.

Leka, S. ve Cox, T. (2010). Psychosocial risk management at the workplace level. Occupational health psychology, 124-156.

Li, F., Jiang, L., Yao, X. ve Li, Y. (2013). Job demands, job resources and safety outcomes: The roles of emotional exhaustion and safety compliance. Accident Analysis & Prevention, 51, 243-251.

McLinton, S. S., Dollard, M. F. ve Tuckey, M. R. (2018). New perspectives on psychosocial safety climate in healthcare: A mixed methods approach. Safety Science, 109, 236-245.

Sadullah, Ö. ve Kanten, S. (2009). A Research On The Effect Of Organızatıonal Safety Clımate Upon The Safe Behavıors. Ege Academic Review, 9(3).

Türen, U., Gökmen, Y., Tokmak, İ. ve Bekmezci, M. (2014). Güvenlik iklimi ölçeği’nin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 171- 190.

Wu, T. C., Lin, C. H. ve Shiau, S. Y. (2010). Predicting safety culture: The roles of employer, operations manager and safety professional. Journal of safety research, 41(5), 423-431.

Zhang, H., Wiegmann, D. A., Von Thaden, T. L., Sharma, G. ve Mitchell, A. A. (2002, September). Safety culture: A concept in chaos?. In proceedings of the human factors and ergonomics society annual meeting (Vol. 46, No. 15, pp. 1404-1408). Sage CA: Los Angeles, CA: SAGE Publications.

Zohar, D. (1980). Safety climate in industrial organizations: theoretical and applied implications. Journal of applied psychology, 65(1), 96.

Zohar, D. (2014). Safety climate: Conceptualization, measurement, and improvement. The Oxford handbook of organizational climate and culture, 317-334.