BİST SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİNDEKİ İŞLETMELERİN SOSYAL SORUMLULUK VE ÇEVRE MUHASEBESİ İLİŞKİSİ AÇISINDAN İNCELENMESİ: BİR İÇERİK ANALİZİ

Gelecek kuşaklara daha iyi yaşanılabilir bir dünya bırakmak her bireyin olduğu gibi işletmelerin de üzerine düşen bir görevdir. Bu görev sosyal sorumluluk anlayışının bir gereğidir. Günümüzde işletmeler maksimum kara odaklandıklarından sosyal sorumluluklarını yerine getirme konusunda çelişkiye düşebilmektedir. Amaç, sadece maksimum kar elde etmek olmamalı, aynı zamanda çevrenin sürdürülebilirliğine katkı sağlamak olmalıdır. İşletmelerin finansal tablolarına baktığımızda çevre adına bir maliyet unsuruna çok az rastlanmaktadır. Çevre muhasebesi sisteminin uygulanması bu boşluğu dolduracaktır. Ve böylece işletmelerin çevreye yaptıkları yatırım maliyetleri finansal tablolarında yer almış olacaktır. Gelişmiş ülkelerde, örneğin Japonya ve İsveç’te çevre maliyetleri işletmelerin finansal tablolarında açıkça görülebilir. Bu çalışmada BİST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan 63 işletmenin, sürdürülebilirlik, sosyal sorumluluk ve çevre faaliyetleri incelenmiştir. Ayrıca şirketlerin çevre maliyetlerini finansal tablolarında nasıl gösterdikleri incelenerek çevre muhasebesini uygulayıp uygulamadıkları değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda işletmelerin çevre muhasebesini uygulamadıkları, finansal raporlarında ve sürdürülebilirlik raporlarında çevre ile ilgili sayısal bilgilerden ziyade genel bilgilerin yer aldığı tespit edilmiştir.

THE EVALUATION IN TERMS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL RESPONSIBILITY AND ENVIRONMENTAL ACCOUNTING BUSINESSES OF BIST SUSTAINABILITY INDEX: A CONTENT ANALYSIS

Leaving a better livable world for future generations is a duty of businesses as well as every individual. This task is a requirement of social responsibility. Nowadays, as businesses focus on maximum profits, they may be in conflict with their social responsibilities. The aim should not only be to achieve maximum profit, but also to contribute to the sustainability of the environment. When we look at the financial statements of the enterprises, a cost element for the environment is very rare. The implementation of the environmental accounting system will fill this gap. And thus, the investment costs of the enterprises to the environment will be included in their financial statements. In developed countries, for instance Japan and Sweden, environmental costs are clearly seen in the financial statements. In this study, were examined sustainability, social responsibility and environmental activities of 63 businesses in the BIST Sustainability Index. In addition, it is examined whether companies show environmental costs in their financial statements and whether they apply environmental accounting. As a result of the study, it was determined that enterprises do not apply environmental accounting, and general information rather than numerical information about environment is included in financial reports and sustainability reports.

___

  • Arı, M., Bayram ve G. (2017). “Kurumsal yönetim açısından sosyal sorumluluk ve çevre muhasebesinin incelenmesi”, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2 Aralık/ December 2017, 533-545
  • Becan, C. (2011). “Kurumsal sosyal sorumluluk kavramının paydaş teorisi ve iletişim yaklaşımı açısından değerlendirilmesi: bankaların basın bültenlerine yönelik bir içerik analizi” , Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 16- 35
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2018). “ Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri”, Pegem Akademi, 25. Baskı, Ekim, Ankara.
  • Chand Garg, M., and Kumar, S. (2018). “The relationship between corporate environmental reporting practices and company characteristics: evidence from India” , The IUP Journal of Accounting Research & Audit Practices, Vol. XVII, No. 3, 24- 38
  • Campbell, D. (2004). “A Longitudinal and cross-sectional analysis of environmental disclosure in uk companies-a research note”, The British Accounting Review, No. 36, 107-117
  • Can, A. V., ve Güney, C. (2015). “Faaliyet raporlarında yer alan çevresel bildirimler-bıst 100 endeksinde yer alan ve imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren şirketler üzerinde bir içerik analizi”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl:3, Sayı:15, 297-308
  • Carroll, Archie B. (1983). “Corporate social responsibility: will industry respond to cutbacks in social program funding?” Vital Speeches of the Day, 49, 604-608
  • D M M B, Dissanayake., E M A S B, Ekanayake. (2018). “Decision usefulness of corporate environmental reporting and firm performance: evidence from Sri Lanka” , The IUP Journal of Accounting Research & Audit Practices, Vol. XVII, No. 3, 7- 23
  • Deloitte, (2014). Yıllık Faaliyet Raporu Hazırlama Rehberi, https://docplayer.biz.tr/724790-Anonim-ve-limited-sirketler-icin-yillik-faaliyet-raporu-hazirlama-kilavuzu.html Erişim Tarihi: 25.02.2019
  • Duman, H., İçerli, M. Y., Yücenurşen, M., ve Apak, İ. (2013). “Environmental cost management within the sustainable business”, TOJSAT: The Online Journal of Science and Technology, 3(2), 86- 96
  • Gray, R., Javad, M., Power, D. M., and Sinclair, C. D., (2001). “Social and environmental disclosure and corporate characteristics: a research note and extension”, Journal of Business Finance-Accounting, Vol. 28, No. 3-4, 327-356
  • Güney, C. (2015). “Kurumsal sosyal sorumluluk alanları açısından çevre muhasebesi”, TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, ISSN: 1308-8041, Cilt:7/Kış, Sayı: 25, 67-79
  • Harte, G., and Owen, D., (1991). “Environmental disclosure in the annual the reports of British companies: a research note”, Accounting, Auditing and Accountability Journal, Vol. 4, No. 3, 51-61
  • Jose, A., and Lee, S. M . (2007). “Environmental reporting of global corporations: a content analysis based on website disclosures” , Journal of Business Ethics, Vol. 72, 307–321
  • Kavut, F. L. (2010). “Kurumsal yönetim, kurumsal sosyal sorumluluk ve çevresel raporlama: imkb 100 şirketlerinin çevresel açıklamalarının incelenmesi”, İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, No. 66, 9- 43
  • Kurumsal sosyal sorumluluk 2018 raporu https://www.gfk.com/fileadmin/user_upload/dyna_content/TR/GfK_Capital_Kurumsal_Sosyal_Soruml uluk_Arastirmasi_2018.pdf, Erişim Tarihi 08.03.2019
  • Lazol, İ., Muğal, E., ve Yücel, Y. (2008). “Sürdürülebilir bir çevre için çevre muhasebesi ve kobi’lere yönelik bir araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı. 38, 56- 69
  • Bezirci, M., Özpeynirci, R., ve Duman, H. (2011). “Sosyal Sorumluluk Kavramı Bağlamında Yeşil Muhasebe Eğitimi: Bir Alan Araştırması”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 13(3), 61- 89
  • Nor Hasimah Binti Johari., Nik Khadijah Nurhamizah Binti Nik Azmi., Nurul Najiah Binti Mohd Athzaha., Nor Hazwani Binti Adbul Manaf., Tengku Nurfadila Binti Tengku Ibrahim. (2018). “The ınfluence of stakeholders’ power towards the quality of environmental disclosure: a study of top 100 malaysian companies” , Global Business and Management Research: An International Journal, Vol. 10, No. 3, Special Issue, 206- 216
  • Potts, J. (Edit)., Hohnen, P. (2007). “Corporate social responsibility an ımplementation guide for business” , ınternational ınstitute for sustainable development, Canada.
  • Stray, S. (2008). “Environmental Reporting: The U.K. Water and Energy Industries: A Research Note” , Journal of Business Ethics, Vol. 80, 697–710
  • Tekin, E. (2018). “Kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinde sosyal medyanın rolü: gsm firmaları örneği”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 20, Sayı. 1, 31- 55
  • Tıraş, H. H. (2012). “Sürdürülebilir kalkınma ve çevre: teorik bir inceleme”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 2, 57- 73
  • Vural Akıncı, Z. B., ve Coşkun, G. (2011). “Kurumsal sosyal sorumluluk ve etik” , Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Sayı. 1, 61- 87
  • Yeni, O. (2014). “Sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir kalkınma: bir yazın taraması”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. 16, Sayı. 3, 181-208
  • Yıldız, Ş., Tuna, G., ve Tuna, V. E. (2016). “Kurumsal sosyal sorumluluk kapsamında çevre açıklamaları ile firma özellikleri arasındaki ilişki: kimya, petrol, kauçuk ve plastik ürünler sektöründe bir uygulama”, Journal of Business Research Turk, Cilt. 8, No. 2, 255-276
  • Yılmaz, B., ve Akmeşe, H. (Edit). Bölüm yazarları Akmeşe, H., ve Coşkun, K. (2018). “Çevre Muhasebesi”, Eğitim Yayınevi, Nisan, Karatay/ Konya.
  • https://www.paraborsa.net/i/bist-surdurulebilir-endeksi-temel-kurallari/, Erişim Tarihi 08.03.2019
  • https://www.endustri40.com/endustri-4-0dan-toplum-5-0a/, Erişim Tarihi 06.08.2019
  • http://aksehirtso.org.tr/ckfinder/files/JAPONYA%20RAPOR.pdf, Erişim Tarihi 06.08.2019
  • http://www.greenpeace.org/turkey/tr/news/deepwater-petrol-sizintisi-280610/, Erişim Tarihi 06.08.2019
  • https://www.bbc.com/turkce/ekonomi/2016/04/160421_vw_abd_anlasma, Erişim Tarihi 06.08.2019
  • https://www.ekoyapidergisi.org/169-turkiyedeki-cevre-krediler.html, Erişim Tarihi 06.08.2019
  • https://www.borsaistanbul.com/docs/default-source/endeksler/bist-surdurulebilirlik-endeksi-degerlemeye-tabi-sirketler-listesi-2017.pdf?sfvrsn=14, Erişim Tarihi, 06.08.2019
Business and Management Studies: An International Journal-Cover
  • ISSN: 2148-2586
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: ACC Publishing
Sayıdaki Diğer Makaleler

BİST SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİNDEKİ İŞLETMELERİN SOSYAL SORUMLULUK VE ÇEVRE MUHASEBESİ İLİŞKİSİ AÇISINDAN İNCELENMESİ: BİR İÇERİK ANALİZİ

NURCAN SÜKLÜM, ELA HİÇYORULMAZ

ALTIN BANKACILIĞI VE İŞLETMELER AÇISINDAN ALTIN İŞLEMLERİNİN MUHASEBESİ

MUSTAFA CANBAZ

ÇEKİRDEK KAPADOKYA BÖLGESİNDE ATLI DOĞA YÜRÜYÜŞÜ FAALİYETLERİNE KATILAN TURİSTİK TÜKETİCİLERİN PROFİLİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA

BURCU GÜLSEVİL BELBER, Yakup ERDOĞAN

YATIRIMCI DUYARLILIĞININ PİYASA GETİRİLERİNE OLAN ETKİSİ: ENDEKS VADELİ İŞLEM SÖZLEŞMELERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Gözde Türkmen MÜLDÜR, Yıldırım Beyazit ÖNAL

DİJİTAL KORSANLIKTA PLANLI DAVRANIŞ TEORİSİ VE ETİK KAVRAMININ ETKİSİ

Aydın KAYABAŞI, Mehmet Ozan KARAHAN

BORSA İSTANBUL TEKNOLOJİ ENDEKSİ (XUTEK) İŞLETMELERİNİN SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI İLE FİNANSAL PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ALİ ÖZDEMİR, FATİH TEMİZEL, ETHEM ESEN

BT PROJELERİNDE GÜNCEL ÇEVİK GEREKSİNİM MÜHENDİSLİĞİ UYGULAMALARI: BİR VAKA İNCELEMESİ

Büşra ÖZDENİZCİ KÖSE

TÜRKİYE’DE ACİL SERVİSLERİN TOPLAM FAKTÖR VERİMLİLİKLERİNİN MALMQUİST İNDEKSİ İLE ÖLÇÜLMESİ

ÜMİT NALDÖKEN, ÜMİT ÇIRAKLI

VERGİ BİLİNCİNİN VERGİ AHLAKI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: IĞDIR ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT ve İLAHİYAT BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

ÖZLEM SÖKMEN GÜRÇAM, TURHAN MOÇ

TEMETTÜNÜN BİLGİ İÇERİĞİ (SİNYAL TEORİSİ): BORSA İSTANBUL UYGULAMASI

DEVRAN DENİZ