Erkek incirlerin boğa meyvelerinde incir iç çürüklüğü hastalığının bulunma oranlarının belirlenmesi

Ülkemiz ekonomisi açısından son derece önemli olan incir üretiminde meyve kalitesini etkileyen önemli hastalıklar bulunmaktadır. Fusarium cinsine bağlı bazı türlerin oluşturduğu İncir İç Çürüklüğü Hastalığı, pazar değerini düşüren en önemli unsurlardan birisidir. Hastalık, incirin döllenmesinde aracı rolü oynayan ve erkek incir meyveleri içerisinde yaşamlarını sürdüren, ilek arısı Blastophaga psenes L. vasıtası ile dişi incir (yenilebilen) meyveleri içerisine taşınmaktadır. Bu nedenle, Erbeyli İncir Araştırma Enstitüsü, erkek incir koleksiyon bahçesinde, 2005-2008 yılları arasında yürütülen çalışmalarda; erkek incir meyvelerinde (boğa), İncir İç Çürüklüğü Hastalığı etmeni Fusarium spp.'nin bulaşıklık oranları belirlenmiştir. Bu amaçla, denemeye alınan iki erkek incir çeşidine ait (Yanako-2 ve Kıbrıslı) boğa meyvelerinin, ikiye kesilerek ostiole yakın kısımlarından alınan meyve dokularının PDA'ya ekilmesi suretiyle Fusarium spp. ile bulaşıklık oranları belirlenmiştir. Boğa meyveleri kesildiği esnada makroskobik olarak yapılan gözlem ile de hastalık oranları tespit edilmiştir. Sonuç olarak görsel incelemeler dikkate alınarak yapılan değerlendirmede incir iç çürüklüğü belirtisi gösteren boğa meyveleri oranları 2005, 2006, 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla %89.4, 70.6, 59.3, 44.7 olarak bulunmuştur. Meyve kesitlerinden izolasyonlar sonucu yapılan değerlendirmede ise bulaşıklılık oranlarının 2005, 2006, 2007 ve 2008 yıllarında sırasıyla 57.4, 64.7, 40.3 ve 30.3 olduğu bulunmuştur. 2005 yılında hastalık belirtisi gösteren boğa meyvelerinin %64'ünden, 2006 yılında %91'inden, 2007 ve 2008 yıllarında %68'inden Fusarium spp. izole edilmiştir. Bu veriler bize boğa meyvelerine uygulanacak sanitasyonun bulaşıklığı önemli oranda azaltacağını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

erkek incir, boğa meyvesi, incir iç çürüklüğü, Fusarium spp.

Determination of disease incidence of fig endosepsis in mamme fruits of caprifigs

There are important diseases affecting fruit quality in fig production which is an important crop for Turkish economy. Fig endosepsis caused by Fusarium spp. is one of the most important factors causing reduction in marketing value of fig. This disease is transmitted to the female (edible) fig fruits by means of an insect Blastophaga psenes L. which lives in caprifig fruits and is also responsible from pollination. Therefore, the contamination rates of fig endosepsis in mamme fruits in caprifig collection orchard of Erbeyli Fig Research Institute were determined with the studies carried out between 2005-2008. To determine the contamination of Fusarium spp., mamme fruits of two different caprifig cultivars (Yanako-2 and Kıbrıslı) were divided into two pieces, and fruit tissues near the ostiole were placed on PDA medium. Disease rates were also visually assessed immediately after cutting the fruits. Concerning disease incidence based on visual assessments, the percentage of mamme fruits showing fig endosepsis symptoms were 89.4, 70.6, 59.3 and 44.7 in 2005, 2006, 2007 and 2008, respectively. Based on isolations from fruit sections, the infestation rates of mamme fruits were found to be 57.4, 64.7, 40.3 and 30.3 % in 2005, 2006, 2007 and 2008, respectively. Fusarium spp. were isolated from 64% of the mamme fruits showing disease symptoms in 2005, while the isolation rates of Fusarium spp. were 91%, 68%, 68% in 2006, 2007 and 2008, respectively. These results suggest that sanitation of mamme fruits could substantially reduce the contamination of fruits.

PDF

___

Akaroğlu Ş. N. 2003. Aydın İli Erkek İncir (Ficus carica var. Caprifig L.) Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Üzerine Araştırmalar, Tübitak, TOGTAG-TARP-2574-6 no‟lu proje raporu.
Aksoy U. 1981. Akça, Göklop ve Sarılop İncir Çeşitlerinde Meyve Gelişmesi, Olgunlaşması ve Depolanması Üzerine Araştırmalar, E.Ü.Z.F. Doktora Tezi.
Anonim 2009. FAOSTAT, FAO Tarımsal Üretim İstatistikleri (www.fao.org/statistics). Erişim tarihi 14.01.2009.
Benlioğlu S., Akşit T., Yıldız A., Zeybekoğlu N., Şahin N. ve Öncüer C. 2004. İncir Meyve Bahçelerinde İç Çürüklüğü Hastalığı (Fusarium spp.) Üzerinde Çalışmalar. TÜBİTAK, TARP-2436 no‟lu proje sonuç raporu.
Benlioğlu S., Yıldız A. ve Başpınar N. 2008. Aydın İli‟nden İhraç Edilen Kuru İncirlerde Fungal Bulaşıklık, ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (2) : 3-8.
Bremer H. 1948. Türkiye Fitopatolojisi. Cilt II, Kısım I, Güney Matbaacılık ve Gazetecilik, T.A.O., 237 pp.
DİE 2009. Devlet İstatistik Enstitüsü Kayıtları.
Köseoğlu İ. V. 2008. Sarılop İncir (Ficus carica L.) Çeşidinin Kurutulmuş meyvelerinde Fumonisin Varlığının Araştırılması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, İzmir (yayımlanmamıştır).
Michailides T.J., Morgan D.P. and Subbarao K.V. 1996. Fig Endosepsis. An old disease still a dilemma for California growers. Plant Diseases, Vol: 80(8), 828-841.
Öncel H. 1969. İncir Yetiştiriciliğinde İlek ve İlekleme. Aydın Bahçe Kültürleri ve Tavukçuluk İstasyonu, 50s, Dizerkonca Matbaası-İstanbul.
Özar A.İ., Önder P., Sarıbay A., Özkut S., Gündoğdu M., Azeri T., Arınç Y., Emir T. ve Genç H. 1986. Ege Bölgesinde Görülen Hastalık ve Zararlılarla Savaşım Olanaklarının Saptanması ve Geliştirilmesi Üzerinde Araştırmalar. Doğa, Türkiye Tarım ve Ormancılık Dergisi, 10 (2), 263-277.
Özen M., Çobanoğlu F., Kocataş H., Tan N., Ertan B., Şahin B., Konak R., Doğan Ö., Tutmuş E., Kösoğlu Ş., Şahin N. ve Özkan R. 2007. İncir Yetiştiriciliği. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, TAGEM, Erbeyli İncir Araştırma Enstitüsü, 145 s, İncirliova-Aydın
Smith R.E. and Hansen H.N. 1931. Fruit Spoilage Disease of the Fig. California. Agric.Exp. Stn. Bulletin 506. 84pp.
Subbarao K.V. and Michailides T.J. 1993. Virulence of Fusarium species Causing Fig Enosepsis In Cultivated And Wild Caprifigs. Phytopathology 83(5), 527-533.
Subbarao K.V., Michailides T.J. and Morgan D.P. 1993. Effects Of Osmotic Potential And Temperature on Growth Of 2 Pathogens Of Figs And A Biocontrol Agent. Phytopathology 83(12), 1454-1459.
Ülkümen L., Özbek S. ve İleri M. 1948. İncir ve Hastalıkları (kitabı). Yüksek Ziraat Enstitüsü Basımevi, 200 s.Ankara.
Yıldız A., Benlioğlu S. ve Sarıbıyık D. 2008. Fig Endosepsis in Some Cultivated Varieties. J. Phytopathology. doi:10.1111/j.1439-0434.2008.01402.x