Çevrecilik Hareketlerinin Sınıfsal Boyutu ve Kamu Yönetimini Etkileme Potansiyeli

Öz Tarihin ilk dönemlerinden itibaren insanın doğa ile mücadelesi, doğanın tepki vermesi ile yıkımlara neden olmuştur. Bununla birlikte, çevresel sorunların daha çok kapitalizmin gelişmeye başlamasıyla derinleştiği görülmektedir. Çevreci hareketler de bu dönemlerden itibaren ortaya çıkmıştır ve genellikle kapitalist üretim tarzı eleştirisi üzerine kurgulanmıştır. Erken dönem çevreci hareketlerin önerdiği toplumsal yapı daha çok orta sınıfın ihtiyaç ve beklentileri ile örtüştüğü için çevreciliğin sınıfsal boyutu bu çerçevede değerlendirilmiştir. Ancak son dönemlerde, çevreci hareketlerin belli bir ideolojik temeli olmaksızın, tekil olaylar üzerinden, farklı toplum kesimlerinden katılım sağlanan etkinlikler olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Bu nedenle son dönemlerdeki çevreci hareketlerin, yeni toplumsal hareketler çerçevesinde değerlendirilmesi daha uygun olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

ekolojik toplum, sınıf teorisi, yeni toplumsal hareketler teorisi, kamu yönetimi

PDF

___

ADAMS, B., (1997), “Sürdürülebilir Kalkınma ve Kalkınma Teorisinin Yeşermesi”,(Çev. Zeynep Zafir), İktisat Dergisi, Nisan-Mayıs 1997, ss.116–123.

ARSLAN, A., (2004), “Temel Sorunları ve Açılımları ile Sınıf Teorisi, Sınıf Bilinci ve Orta Sınıflar”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2004/2, ss.126–143.

BOOKCHIN, M. (1996), Toplumsal Ekolojinin Felsefesi, (Çev. Rahmi G. Öğdül), İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

BORA, T., (1988), Yeşiller ve Sosyalizm, İstanbul: İletişim Yay.

BOZKURT, Y. & BAYANSAR, R., “Yeni Toplumsal Hareketler Çerçevesinde Çevreci Hareket ve Gezi Parkı Olayları”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 14/2, ss. 276-294.

CERİTLİ, İ., (2001), “Çevreci Hareketin Siyasallaşma Süreci”, C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:25, No:2, ss. 213–226.

CLARK, G. (2013), Fukaralığa Veda- Dünyanın Kısa İktisadi Tarihi- İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.

ÇOBAN, A., (2002), “Çevreciliğin İdeolojik Unsurlarının Eklemlenmesi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:57, Sayı:3, ss.3–30.

DALBY, S., (2007), “Ecology, Security and Change in the Antropocene”, Spring/Summer, Volume 13, Brown Journal of World Affairs.

ENGELS, F., (1979), Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni, Ank: Sol Yayınları.

ERTÜRK, H , (1996), Çevre Bilimlerine Giriş, Bursa: Uludağ Ünv. Güç. Vakfı Yay.

FOSTER, J. B., (2002), Savunmasız Gezegen Çevrenin Kısa Ekonomik Tarihi, (Çev. Hasan Ünder), Ankara: EPOS Yayınları.

HUBERMAN, Leo, (1976), Sosyalizmin Alfabesi, (çev. Alaaddin Bilgi), Ank: Sol Yayınları.

MARKS, K., ENGELS, F., (2004), Alman İdeolojisi, (çev. Sevim BELLİ), Ank: Sol Yayınları.

MARKS,K., ENGELS, F., (2005), Komünist Manifesto ve Komünizmin İlkeleri, (çev. Muzaffer ERDOST), Ank: Sol Yayınları.

ÖNGEN, T., (2002), “Marks ve Sınıf”, Praksis, Sayı:8, Güz 2002, ss.9–28.

ÖZDEK, E. Y., (1993), İnsan Hakkı Olarak Çevre Hakkı, Ankara: TODAİE Yay.

PORRIT, J. (1989), Yeşil Politika, (Çev. Alev Türker), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

SAVAŞ, V.F. (2007), İktisat Tarihi, 5.Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.

ŞENGÜL, M., (2008), “Türkiye’de Kamu Yönetiminde Neoliberal Dönüşümün Çevresel Sonuçları”, Memleket Siyaset Yönetim Dergisi, Cilt:3, Sayı:6, ss. 67–87.

TAMKOÇ,G., (1994), Derin Ekoloji, İzmir: Ege Yayınları.

USLU, B.A., (2012), Yeni Toplumsal Hareketler, Eskişehir: A.Ü. Yayınları.

YIKILMAZ, N., (2003), Yeni Dünya Düzeni ve Çevre, İstanbul: SAV Yayınları.

YILDIRIM, C., (2017), "Orta Sınıf Analizleri: Teorik Bir Yaklaşım", Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt:3, Sayı: 2, ss. 171-189.

WEBER, M., (1993), Sosyoloji Yazıları, İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.