TÜRKİYE’NİN FARMAKOLOJİ SANAYİNDEKİ MUKAYESELİ ÜSTÜNLÜĞÜNÜN SEKTÖRÜN İHRACATI ÜZERİNE ETKİSİ: ZAMAN SERİSİ ANALİZİ

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin farmakoloji sanayisi ürün ihracatındaki dinamik açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksinin farmakolojik ürün ihracatı üzerine etkisini incelemektir. Bu çerçevede kullanılan açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksi, normalleştirilmiş açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük endeksinin (NRCA) zamansal dinamik karşılaştırmasına sahip formu olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca, girdi maliyetlerinin etkilerini belirleyebilmek amacıyla, reel döviz kuru ve üretim kapasitesinin etkilerinin tespiti için ilaç sanayinin Türkiye'deki üretim endeksi modele eklenmiştir. Oluşturulan ihracat modeli yapısal kırılmaları dikkate alan zaman serisi teknikleri ile analiz edilmiştir. Bu çerçevede NRCA endeksinin dinamik formunun ihracat modeline ilavesi bu çalışmayı diğer çalışmalardan ayıran noktadır. Analiz sonuçları farmakolojik ürün ihracatını etkileyen faktörlerin sadece sanayi üretim endeksi olduğunu göstermiştir. Sanayi üretim endeksi ise ihracatı negatif olarak etkilemiştir. NRCA’nın ihracat üzerine etkisinin olmamasının nedeni tartışılmıştır. Çalışmada ele alınan dönem, aylık seriler olmak üzere 2005:02 - 2019:12 dönemidir.

THE EFFECT OF TURKEY’S COMPARATIVE ADVANTAGE IN PHARMACEUTICAL INDUSTRY ON THE EXPORT OF THE SECTOR: TIME SERIES ANALYSIS

The purpose of this study to investigate the Turkey’s dynamic revealed comparative advantage in pharmaceutical industry on its products exports. In this framework revealed comparative advantage index used in this study is defined as the form having the temporal dynamic comparison of the normalized revealed comparative advantage index (NRCA). Furthermore, for determining of the effects of the real exchange rate and the production capacity in order to determine the cost of inputs, the pharmaceutical industry’s the production index in Turkey was added to the model. The export model created was analyzed using time series techniques that take structural breaks into account. In this framework, the addition of the dynamic form of the NRCA index to the export model is the point that distinguishes this study from other studies. Analysis results showed that the factors affecting pharmaceutical product exports are only industrial production index. Industrial production index had a negative impact on exports. The reason why NRCA has no effect on exports has been discussed. The time period covered in the study is 2005:02-2019:12, including monthly series.

PDF

___

AGHLMAND, Siamak, RAHIMI, Bahlol, FARROKH-ESLAMLOU, Hamidreza, NABILOU Bahram & YUSEFZADEH, Hassan (2018), “Determinants of Iran’s Bilateral Intra-industry Trade in Pharmaceutical Industry”, Iranian Journal of Pharmaceutical Research, vol.17, no.2, pp.822-828.

ALTINTAŞ, Halil (2008), “Türkiyede Para Talebinin İstikrarı ve Sınır Testi Yaklaşımıyla Öngörülmesi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sy. 30, ss. 15-46.

ATASEVER, Mehmet (2015), Türkiye İlaç Sektörü Analizi, Ankara.

BALASSA, Bela (1965), “Trade Liberalization and “Revealed” Comparative Advantage”, Manchester School of Economic and Social Studies, vol.33, no. 2, pp. 99-123.

BAROUNI, M., GHADERİ, H. & BANOUEI AA. (2012), “Pharmaceutical Industry and Trade Liberalization Using Computable General Equilibrium Model”, Iranian J Publ Health, vol. 41, no.12, pp.66-75.

CHUANKAMNERDKARN, Prasit (1997), “Patterns and Determinants of Australia's International Trade in Pharmaceuticals”, Victoria University of Technology, Business Admiınistration Doctorate Thesis, Melbourne: Australia.

DEMİR, Memduh Alper (2019), “Normalleştirilmiş Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi Yaklaşımı İle Türkiye’de Sektörler Arası İhracat Rekabetinin Analizi”, ECONDER I. Uluslararası İktisat, İşletme ve Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı, ss.321-332.

DEMİR, Memduh Alper, EKİNCİ, Ramazan & UTKULU, Utku (2019), “Türkiye’de Enerji Fiyatlarının İhracat Arzına Etkisi: İmalat Sanayi İhracatı Zaman Serisi Bulguları”, Turkish Studies: Economics, Finance, Politics, C.14, Sy. 2, ss. 237-258.

DICKEY, David A & FULLER, Wayne A (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root” , Econometrica: Journal of the Econometric Society, vol. 49, no. 4, pp.1057-1072.

ERKAN, Birol & BOZDUMAN, Elif Tuğçe (2020), “Analysis of Turkey's Foreign Trade of Medical and Pharmaceutical Products in the Perspective of Specialization and Competition”, International Social Sciences Studies Journal, vol. 6, no.65, pp. 2871-2878.

HOEN, Alex R & OOSTERHAVEN, Jan (2006), “On the Measurement of Comparative Advantage”, The Annals of Regional Science, vol. 40, no. 3, pp.677-691.

KAYNAK, Selahattin (2016), “Türk İlaç Sektörünün Rekabet Yapısı ve Yoğunlaşma Analizi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.6, Sy. 2, ss. 49-66.

KETBOĞA, Metin (2019), “Türkiye’de Dış Ticaret Açığı Sorunun Nedenleri ve Katma Değeri Düşük Ürün İhracatının Dış Ticaret Açığı İçindeki Yeri ve Çözüm Önerileri”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, C.9, Sy.2, ss. 209-224.

LAURSEN, Keld (1998), “Revealed Comparative Advantage and the Alternatives as Measures of International Specialisation” DRUID Working Paper, No. 98-30.

MAHAJAN, Varun, NAURIYAL, D.K. & SINGH, S.P. (2015) “Trade Performance and Revealed Comparative Advantage of Indian Pharmaceutical Industry in New IPR Regime”, International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, vol. 9, no.1, pp. 56 - 73

MOTLAGH, Soraya Nouraei, HADİAN, Mohammad, MOUSAVİ, Abdoreza, ALIPOUR, Samira, JAHANGIRI, Reza & ROSTAMI Moharam Ali (2018), “Investigating the Effects of Exchange Rate Fluctuations on the Import and Export of Medicine in Iran from 2001 to 2014”, Shiraz EMed J, vol. 19, no.10, e66512.

MOUSAVI, Seyede Zeinab, RASEKHI, Saeed, GOLESTANI, Mina & IMANI, Ali (2018), “ Studying International Competitiveness in Pharmaceutical Sector in Selected Developed Countries”, Asian Journal of Pharmaceutical and Clinical Research”, vol.11, no.3, pp. 451-460.

NAJAFİ, Benzad, MAHBOUB-AHARI, Alireza, MOTLAGH, Soraya Nouraei, OTOBIDEH, Seyed Alireza, RAHIMI, Bahlol, SHABANINEJAD, Hosein & YUSEFZADEH, Hasan (2019), “The Study of Effective Factors on Iran’s Pharmaceutical Export Supply and Demand”, Iranian Journal of Pharmaceutical Research,vol.18, no.4, pp.2226-2232.

ÖZBOZKURT, Onur Başar (2019), “2023 Hedeflerine Giden Yolda Türk İlaç Sektörüne İlişkin İhracatta Karşılaşılan Problem Alanları: Mersin İlinde İlaç İhracatı Gerçekleştiren Bir İşletmenin Stratejik Yönetimi” Bülent Kırmızı ve Bahar İşigüzel (Ed.), Türkiye Vizyonu: Multidisipliner Çalışmalar 2019 içinde (ss. 528-545). Bursa: Ekin Yayınevi.

PHILLIPS, Peter CB & PERRON, Pierre (1988), “Testing for a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrika, vol.75, no.2, pp. 335-346.

PROUDMAN, James & REDDING, Stephan (1998),“Openness and Growth”, London, The Bank of England.

SAMI, Shaista (2014), “Fostering Pharmaceutical Trade in India and China: An Empirical Study”, Transnational Corporations Review, vol.6, no.4, pp. 379-391.

TURAN, Zübeyir, KAYIKÇIOĞLU, Sabri Can & ÇAĞLAR, Ahmet Enes (2019), “Eczacılık Ürünleri İhracat Performanslarının Belirlenen Endekslerle Ölçülmesi: Türkiye – Brezilya Örneği”, İşletme Araştırmaları Dergisi, C.11, Sy. 4, ss. 2680-2690.

UTKULU, Utku, SEYMEN, Dilek & ARI, Aydın(2004), “Export Supply and Trade Reform: The Turkish Evidence”. In International Conference on Policy Modelling, Paris.

UYSAL, Özgür (2020), “Reel Döviz Kurları İle Dış Ticaret Arasındaki İlişki: Çin Örneği”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.8, Sy.1, ss. 243-250.

VOLLRATH, Thomas L (1991), “A Theoretical Evaluation of Alternative Trade Intensity Measures of Revealed Comparative Advantage” Weltwirtschaftliches Archiv, vol.127, no.2, pp. 265-280.

WILKMAN, Mats (2012), “Determinants of Swedish Pharmaceutical Exports”, Jönköping University, Jönköping International Business School Master Thesis, Jönköping: Sweden.

YENİLMEZ, Füsun & KILIÇ, Esin (2014), “Gümrük Birliği Ve Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türkiye İlaç Sektörü İthalatına Etkisi” EconWorld2014@Prague International Conference in Economics.

YU, Run, CAI, Junning & LEUNG, PingSun (2009), “The Normalized Revealed Comparative Advantage Index” The Annals of Regional Science, vol.43, no.1, pp. 267-282.

YUSEFZADEH, Hassan, REZAPOUR, Aziz, LOTFI, Farhad, AZAR Farbod Ebadifard, NABILO, Bahram, GORJI, Hassan Abolghasem, HADIAN, Mohammad, SHAHIDISADEGHI, Niusha & KARAMI Atiyeh (2015), “A Study of Comparative Advantage and Intra-Industry Trade in the Pharmaceutical Industry of Iran”, Global Journal of Health Science, vol.7, no.6, pp.295-307.