Güneydoğu Anadolu, Kuzeydoğu İrak, Güney ve Güneybatı İran dağ silsileleri ile çölle kaplı olan Arap yükselimi, yani Alp orojen sahası ile Arabistan - Afrika kratojen sahası arasında, geniş ve uzun bîr çukurluk sahası uzanmaktadır. Fı- rat-Dicle Ovası, Basra Körfezi ve Umman Körfezini İçine alan bu depresyon, dünyanın en Önemli petrol sahalarından bi ­ ridir. Güneydoğudan Kuzeybatıya doğru, bu saha içinde Qatar, Bahrein, Kuvaît, Suudî Arabistan, Basra, Güney İran, Nefthane, Kerkük, Gayyare, ve Musul p*etroI havzaları bulunmaktadırlar. Güneydoğu Anadolu petrol bölgesi, tektonik bakımdan Orta Doğu petrol sahasının devamıdır ve sözü geçen büyük çukurluğun kuzeybatı ucunda yer almaktadır. Yani, Güneydoğu Anadolu'nun bazı stratigrafik kütlelerinin petrollü ol ­ ması, mevziî bir jeolojik olay değil, fakat 2500 km. uzunluğu olan sahanın bîr Özelliğidir. Bundan dolayı, Orta Doğu petrol sahasının stratigrafik gelişmesi ve tektonik yapısının gözden geçirilmesi ve Güneydoğu "Anadolu ile mukayese edilmesi, yalnız petrolü arayanlar değil, genel olarak bütün teknik çevreler tarafından ilgi ile karşılanacağı tahmin edilebilir. Orta Doğu petrol sahalarında yapılmış olan müşahedeler, orada edinilen neticeler ve orada çalışanların ortaya attıkları fikirler, kendi çalışmalarımız için de Önemlidir. Orta Doğu petrol sahasının jeolojisi hakkında, yabancı yayın ve kitaplarda birçok bilgiler bulunmaktadır. Son olarak, bu konu hakkında 1960 da Beyrut'ta toplanmış olan II ci Arap Petrol Kongresinin Müzakereleri esnasında birçok yeni malumat verilmiştir. Güneydoğu Anadolunun jeolojisi hakkında birçok toplu yayınlar yapılmıştır Bundan başka, memleketimizin bu kısmında etütler ve sondajlar yapmış olan bazı yabancı petrol şirketleri, buradaki ruhsat sahalarını tamamen veya kısmen terketmîşler. Bu sahalar île ilgili olarak T. C. Petrol Dairesine teslim edilmiş ' olan jeolojik bilgiler,* İlmi edüd ve yayın yapılmak kaydiyle Türk Petrol Kanununun hükümlerine göre herkese açıktır. Böylece, Orta Doğu ile Gü­ neydoğu Anadolu arasında daha teferruatlı bîr mukayesenin yapılması mümkün olmuştur.

Entre les chaînes plissees de I'Anatolie Sud-Est, de l'İraq Nord-Est et de i'İran Sud et Sud-Ouest, d'un cote, et le Plateau Arabique, de l'autre cotâ, c'est â dire entre la zone orog6nique alpîne et le bloc cratogenique de I'Arabie, s'etend une depression tectonîque împortante (plaines İelong du cours înferieur de l'luphrate et du Tigre, Golfes de Basra et' d'Oman). Cette depression est une des zones petroliferes les plus importante du monde, dans !equelle se trouvent, du SE vers le NW, les champs petroliferes de Quatar, Bahrein, Kuvaît, Arabie Seudîte, Basra, İran meridionaJ», Nefthane, Kerkük, Gayyare, Musul et de I'Anatolie Sud-Est. La zone petrolifere de I'Anatolie Sud-Est est, du poînt de vue tectonique, le prolongement directe de la grande zone petrolifere du Moyen Orient; elle est placee au bout NordOuest de cette grande depression. La presence de depots petroliferes, en Anatol.ie SE, n'est, done, un phenomene ı geologİque local et isole; c'est un phenomene caracterîsant une unîte geo!ogique d'une longueur de 2500 km. pre. Toutes les seYîes stratİgraphîques, dont la presence a £te etablie dans la grande depresiori petrolifere du Moyen Orient, existent aussî dans İa partîe anatolienne de cette depression. On doit, done, supposer, que des series stratîgraphiques, petroliferes dans l'un ou l'autre des pays du Moyen Orient, le soient aussî en Anatoiİe 11 est permİs de supposer qu'une etüde stratigraphİque et tectonique sommaîre des regîons petroliferes du Moyen Orient doit interesser, non seulement les ingenîeurs de petrole, maîs aussî' les milieux techniques, en general.