MADEN İŞYERLERİNDE KULLANILAN BAZI İŞ ARAÇLARINDAN KAYNAKLANAN EL-KOL TİTREŞİM MARUZİYETİNİN ÖLÇÜMÜ ve DEĞERLENDİRİLMESİ
Bu çalışmada maden işyerlerinde çalışan işçilerin el-kol titreşim maruziyetleri ölçülmüş ve değerlendirilmiştir. Araştırma, sanayiden sayılan işyerlerinden alınan ölçümlerle de desteklenmiştir. Ölçümler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik’te belirtilen standartlara uygun ekipman ve süreçler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Her alet/araç için en büyük titreşim ivmesi (AEQ), eşdeğer titreşim ivmesi (A(8)), saatlik maruziyet puanı (HEP), toplam maruziyet puanı (TEP), her eksen için baskın titreşim ivmesi frekansı, maruziyet eylem değerine erişim süresi (EAVTT) ile maruziyet sınır değerine erişim süresi (ELVTT) hesaplanmıştır. Daha sonra alet/araçlar; benzer işlev gören aletler bazında, elle tutularak veya elle güdülerek işlev gören aletler bazında, aracın ya da nesnenin tutulması ile işlev gören aletler bazında ve elektrik ya da basınçlı akışkan tahrikli aletler bazında olmak üzere dört başlıkta gruplandırılarak, analiz edilmiştir. Kompaktörler, matkaplardan martopikörlere kadar araçların bulunduğu delici sınıfı ile yüksek devirle dönen avuç taşlama/kesme makineleri ile spiral kesme makinelerinin tüm gruplarda, maruziyet sınır değerine erişim süresini dakikalar ile sınırlayacak kadar yüksek titreşime neden olduğu belirlenmiştir
Anahtar Kelimeler:
El-kol titreşimi sendromu (EKTS), maruziyet eylem değeri, maruziyet sınır değeri, TS EN ISO 5349-1, TS EN ISO 5349-2
Measurement and Evaluation of Hand-Arm Vibration Exposure Sourced From Some Power Tools in Mining Workplaces
This study includes measuring and then evaluating the hand-arm vibration exposure of mine workers. The research is supported by measurements taken from industrial establishments. The measurements were carried out using equipment and processes suitable to the relevant standards, which are specified in the Control of Vibration at Work Regulations issued by the Labor and Social Security Ministry of Turkey. For each tool/instrument the following vibration-related parameters were calculated: acceleration equivalent level (AEQ), equivalent vibration acceleration (A(8)), hourly exposure points (HEP), total exposure points (TEP), the dominant vibration acceleration frequency for each axis, time to reach the exposure action value (EAVTT) and time to reach the exposure limit value (ELVTT). Later, instruments/tools were grouped and then analyzed under the following four headings; instruments which perform similar functions, hand-held or hand-driven instruments/tools, performing a specific task by holding the tool/instrument or by holding and feeding a working object to the tool, and finally electricity or pressurized fluid driven tools. In all groups, compactors, drill tools of all types, high-speed grinders and cutters were found to cause extremely high levels of hand-arm vibration exposure, which would confine the time to reach to the exposure limit value within a few minutes
___
- Anon(a), 2013; "T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllıkları, 2012 yılı istatistikleri", http://www.sgk.gov. tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_ yilliklari/, alındığı tarih: 01.08.2013
- Anon(b), londonhealthandsafetygroup.org/downloads/140512- h a n d - a r m - v i b r a t i o n - s y n d r o m e - b y - s t e w a r t - mcnaughton/, alındığı tarih: 01.09.2015
- Anon(c), 2015; https://www.britsafe.org/sites/default/ files//editor/Stuart%20McNaughton.%20Reactec.pdf, alındığı tarihi: 01.09.2015
- Anon(d), 2015; www.iso.org, alındığı tarih: 09.09.2015.
- Cherniak, M. 1994;. "Upper Extremity Disorders" (in Rosenstock, L., M.D., M.P.H., Cullen M.R., M.D., Textbook of Clinical Occupational and Enviromental Medicine), Saunders Company, USA, 380-382.
- Dasgupta, A.K., Harrison, J., 1996; "Effects of vibration on the hand-arm system of miners in India", Occupational Medicine, 46(1), 71-78.
- EU, 2006; "Non-Binding Guide to Good Practice with a View to Implementation of Directive 2002/44/EC on the Minimum Health and Safety Requirements Regarding the Exposure of Workers to the Risks Arising from Physical Agents (vibrations)", Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion, European Commission, ISBN: 978-92-79-07533-9, 61 pp.
- Futatsuka, M., Shono, M., Sakakibara, H., Quoc Quan, P., 2005; "Hand-Arm Vibration Syndrome Among Quarry Workers in Vietnam", Journal of Occupational Health, 47(2), 165-170.
- Griffin, M.J., 1997; "Handbook of Human Vibration", Academic Press Limited, ISBN: 0-12-303040-4.
- Güven, H.N.R., 2002; "Titreşimli Cihaz Kullananlarda Titreşimin El-Kol Üzerindeki Sağlık Etkileri", Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens. (Doktora Tezi), p.124, Ankara.
- Güven, H.N.R., 2011; "Meslek Hastalıkları Rehberi", Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, (Editörler: Berk, M., Önal, B. ve Güven, R.) ISBN : 978-975-455- 3.
- Haines, T., Chong, J., Verrall, A.B., Julian, J., Bernholz, C., Spears, R., Muir, D.C., 1988; "Aesthesiometric Threshold Changes over the Course of a Work Shift in Miners Exposed to Hand-Arm Vibration", British Journal of Industrial Medicine, 45(2), 106-111.
- HSE, 2010; "Topic Inspection Pack Hand-Arm Vibration", Health & Safety Executive, 1-10.
- Hudock, S.D., 1990; "Performance Analysis of Acute Exposure to Hand-Arm Vibration Among Underground Drillers", Proceedings of the Human Factors Soc 34th Annual Meeting Human Factors, Soc: 734-737.
- Ikeda, K., Ishizuka H., Sawada, A., Urushiyama, K., ; "Vibration Acceleration Magnitudes of Hand- Held Tools and Workpieces", Industrial Health, 11, 208.
- Koukoulaki, T., 2001; "Workers' Exposure to Vibrations: Council Common Position", Newsletter of The European Trade Union Technical Bureau for Health and Safety (TUTB Newsletter), No.17, 18 (in Güven, H.N.R., 2002; "Titreşimli Cihaz Kullananlarda Titreşimin El-Kol Üzerindeki Sağlık Etkileri", Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens. (Doktora Tezi), p.124, Ankara.).
- Mckenna, K. M., Blann, A.D., Allen, J.A., 1994; "Vascular Responses in Chain Saw Operators", Occupational and Environmental Medicine, V.51, 366- 370
- Miller, R.F., Lohman, W.H., Maldonado, G., Mandel, J.S., 1994; "An Epidemiologic Study of Carpal Tunnel Syndrome and Hand-Arm Vibration Syndrome in Relation to Vibration Exposure", The Journal of Hand Surgery, 19A(1), 99-105.
- Mirbod, S.M., Yoshida, H., Jamali, M., Masamura, K., Inaba, R., Iwata, H., 1997; "Assessment of Hand Arm Vibration Exposure Among Traffic Police Motorcyclists", Int. Arch. Occupational Environmental Health, 70, 22-28.
- Narini, P.P., Novak, C.B., Mackinnon, S.E., Coulson- Roos, C., 1993; "Occupational Exposure to Hand Vibration in Northern Ontario Gold Miners", The Journal of Hand Surgery, 18(6), 1051-1058.
- NIOSH, 1989; "Occupational Exposure to Hand-Arm Vibration", U.S Department of Health and Human Services, Ohio, USA.
- Nor, A. A., Mohd, I.G., Musli, N.Y., 2014; "Hand Arm Vibration and Personnel Noise Exposure Characteristics of Hand Held Grass Cutter Machines", The 21st International Congress on Sound and Vibration, Beijing China,1-8
- Nyantumbu, B., Barber, C.M., Ross, M., Curran, A.D., Fishwick, D., Dias, B., Kgalamono, S., Phillips, J.I., 2007; "Hand-Arm Vibration Syndrome in South African Gold Miners", Occupational Medicine, 57(1), -29.
- Oddo, R., Loyau, T., Boileau, P.E., Champoux, Y., ; "Design of a Suspended Handle to Attenuate Rock Drill Hand-Arm Vibration: Model Development and Validation", Journal of Sound and Vibration, (3-5), 623-640.
- Özgen, Z., 2015; "Maden İşyerlerinde Kullanılan Bazı İş Araçlarından Kaynaklanan El-Kol Titreşim Maruziyetinin Ölçümü ve Değerlendirilmesi", Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, 134 s.
- Ruffle, P.A.B., Lee W.R., McCallum, R.I., Murray, R., ; "Hunter's Diseases of Occupations", Chapter , Sixth Edition, London, 460-481.
- SVANTEK, 2013; "SVAN 106 Vibration Meter User's Manual", SVANTEK Sp. z o.o., Warsaw, Poland, 95 pp.
- Yamada, S. and Sakakibara, H., 1998; "Prevention Strategy for Vibration Hazards by Portable Power Tools, National Forest Model of Comprehensive Prevention System in Japan", Industrial Health, 36, 141-153.
- ISSN: 2564-7024
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Yayıncı: TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
Bülent ERDEM, Tuğba DOĞAN, Zekeriya DURAN, Zafer ÖZGEN
ETİ BAKIR A.Ş. KÜRE YERALTI İŞLETMESİ’NDE GERÇEKLEŞTİRİLEN PATLATMA UYGULAMALARININ İNCELENMESİ
Gürhan Demir, Muzaffer YILMAZ, Murat ŞEN
ETİ BAKIR A.Ş. KÜRE YERALTI İŞLETMESİ'NDE GERÇEKLEŞTİRİLEN PATLATMA UYGULAMALARININ İNCELENMESİ
Muzaffer YILMAZ, Gürhan DEMİR, Murat ŞEN