HİDROMETALURJİK ARAŞTIRMALARDA YANIT YÜZEY YÖNTEMLERİNİN (YYY) KULLANIMI

Yanıt yüzey yöntemleri (YYY), sahip oldukları avantajlardan dolayı son yıllarda birçok mühendislik ve uygulamalı bilim dalında sıklıkla ve başarılı bir biçimde kullanılmaktadır. En önemli avantajları; kolay optimizasyon imkânı, az sayıda deneysel veri ile maksimum bilgiye ulaşılması, etkin parametreleri eş zamanlı olarak değiştirilebilme imkânı, parametreler arasındaki etkileşimin belirlenebilmesi ve önemsiz parametrelerin çıkarılması olarak sıralanabilir. Hidrometalurjik çalışmalarda da metallerin kazanımı üzerinde etkin olan çok sayıda parametre bulunmaktadır. Hidrometalurji çalışmalarında yanıt yüzey yöntemlerinin kullanılması, deneysel çalışmaların tasarımı ve elde edilen sonuçların değerlendirilmesi aşamasında oldukça faydalı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada, yanıt yüzey yöntemlerinin teorik temelleri kısaca ortaya konulmuş ve örnek bir hidrometalurji çalışması üzerinde uygulama yapılarak tartışılmıştır.

Use of Response Surface Methods in Hydrometallurgical Researches

Response surface methods (RSM) have been successfully and frequently used in many engineering and applied science fields due to their advantages. The main advantages can be sorted as opportunity of easy optimization, reaching maximum information by less experimental data, opportunity of changing significant parameters simultaneously, determination of interaction between parameters and elimination of insignificant parameters. Metal extraction yields depend on many parameters in hydrometallurgical studies. Using the response surface methods in the hydrometallurgical studies is thought to be useful on the level of experimental design and evaluation of obtained results. In this study, theoretical fundamentals of response surface methods were explored briefly and a representative hydrometallurgical study was applied and discussed as an example.