Türkçenin Ağ Ortamındaki Yazımı ve Bunun Ses Bilimsel Yapıyla Bağlantıları

Bu çalışma, Türkçenin ses bilimsel dizim özellikleriyle bilişim ortamlarındaki yazım tercihlerinin kimi bağlantılarını tespit etmek üzere, anket sonuçlarına dayalı olarak hazırlanan bir çalışmadır. Anket, 2007- 2008 öğretim yılında, Çukurova Üniversitesinden 393 öğrenci üzerinde yapılmış, ardından bulgular sıralanmış ve yorumlanmıştır. Çalışmanın amacı dilin kirlenip kirlenmediği konusunu değerlendirmek olmadığı gibi, salt yazım (imlâ) veya anlatım bozukluğu sorunlarını ele almak da değildir. Ancak bu çalışmayla, hem sözü geçen araştırma konularına hem de konuşma dili incelemelerine dolaylı olarak bir veri sunulmuş olmaktadır. Çalışmada özetle şu bulgular elde edilmiştir: Bilişsel düzlemlerdeki yazım, ölçünlü dilin yazımından belirli farklılıklar göstermektedir. Sözlü dile ait söyleyişlerin temel alınması, çoğu ünsüzlere dayalı kısaltmaların tercih edilmesi, herhangi bir bildirişim öğesinin göstergesi olarak farklı dillerin olanaklarından veya simgelerden yararlanılması, noktalama işaretlerinin kullanılmaması (veya sıradışı kullanılması), bitişik ve ayrı yazılan sözcüklerde serbest bir tutum sergilenmesi ve çoğu Türkçenin hece sistemine uymayan dağınık bir görünümle bazı seslerin birden çok kere yazılması bu farklılıkların belli başlıları olarak sıralanabilir. Çalışmada bu tespitler değerlendirilecek olmakla birlikte, ağırlıklı olarak ses birimlerin bilişim düzlemindeki işaretsel göstergeleriyle Türkçenin ses dizim özellikleri ve bilgi yapısı arasındaki bağlantılar üzerinde durulacaktır.

Orthography of Turkish on Internet and its Relations with Phonological Structure

This study has been prepared in accordance with questionnaire results to understand how phonological sequence is influenced and preferred orthographically on internet. The questionnaire was carried out at Çukurova University in 2007-2008 and 393 participants took part in the study. The aim of the study is not to look at whether Turkish language is negatively influenced or not nor does it aim to investigate punctuation or other semantic problems. Rather, it intends to present data regarding spoken language as well as the abovementioned subjects. The findings show that orthography at informational level differs from that of written language. Some marked differences of this study can be conceived as the basis of oral language utterances, preference of abbreviations especially in most consonants, defectiveness of punctuation (or unusual use of punctuation), casual use of words that are supposed to be written adjacent or separate and writing of some phonemes that are used randomly and incompatible with standard Turkish writing system. This study shall, to large extent, dwell upon the link between graphemic signs of phonemes at informational level and phonological features and information structure of Turkish.

PDF

___

Anık, Cengiz (2006). "Bilgi sosyolojisine göre bilginin işlevi ve bir model denemesi". bilig 39: 1- 29.

Ayhan, Bünyamin- Şükrü Balcı (2009). "Kırgızistan'da üniversite gençliği ve internet: Bir Kullanımlar ve Doyumlar araştırması". bilig 48: 13- 40.

Banguoğlu, Tahsin (1995). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Crystal, David (2001). Language and the Internet. Cambridge: Cambridge Üniversitesi Yay.

Çakır, Hamza- Hakan Topçu (2005). "Bir iletişim dili olarak internet". Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 19: 71- 96.

Demircan, Ömer (1996). Türkçenin Sesdizimi. İstanbul: Der Yay.

Gemalmaz, Efrasiyap (1980). "Türkçe'nin fonemler düzeni ve bu fonemler düzeninin işleyişi". Atatürk Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Edebiyat Bilimleri Araştırma Dergisi 12: 3- 29.

(1990). "Türkçe'nin morfo- sentaktik yapısının fonolojisine etkileri". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Dergisi 3: 1- 7.

İşsever, Selçuk (2000). Türkçede Bilgi Yapısı. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dilbilim Anabilim Dalı. Ankara. [Basılmamış Doktora Tezi.]

Kara, Funda (2008). "Kısa mesaj ve sanal sohbet (chat) dili". Türk Dili 682: 330- 341.

Uğur, Aydın (2003). Kültür Kıtası Atlası (Kültür, İletişim, Demokrasi). İstanbul: 2. Baskı Yapı Kredi Yay.

Yıldırım, Faruk (2007). "İnternette söyleşi (chat) dili". IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri II (24- 29 Eylül 2000). Ankara: Türk Dil Kurumu Yay. 1989-2009.

Yıldırım, Faruk, B. Tahir Tahiroğlu (2006). "İnternette Türkçe kullanımı sorunları". Türkçenin Çağdaş Sorunları. Yayınlayanlar: Gürer Gülsevin ve Erdoğan Boz. Ankara: 2. Baskı Gazi Kitabevi. 359- 378.