Timurluların Bilim ve Sanata Yaklaşımları ve Bazı Son Dönem Sanatkarları

Timurlu diye andığımız Emîr Timur Güregen'in kurduğu Ve Çin hariç Asya tarihini yüz elli yıl boyunca etkileyen devletin idarecilerinin bilim ve sanata bakış açıları üzerinde durmaya çalışacağız. Maksadımız, Timurlu devletinin nasıl bir devlet olduğu, mirasçısı olduğu Çağatay Hanlığına kıyasla şehirli kültüre yakınlığı ve bu devletin idarecilerinin bilime, sanata ve imar işlerine bakışı gibi sorulara cevap aramak ve bu hususları anlamaya çalışmak olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

tarih

Attitudes of Timurids to Science and Art and Some Artists of the Last Period

In this study, perceptions of the governor's of the Timurids, established by Tamerlane and which influenced on the history of Asia more than 150 years apart from China, on science and art will be studied. İnventoring works of art or forming the list of artists of the dynasty period are not the scope of this study. However; in this study some works of art made during this period will be stated, dealt with as the characteristics of this period. İn this study we will try to answer the following: what kind of a state was Timurid state, whether they were close to educated townsmen or not, what did the governors think about science, art and developing and constructing public facilities compared to Chagatai Khanate as they were the heir of the khanate?

Keywords:

history,

___

ALPARSLAN, A.(1992), "Baysungur" , DlA, 5.

ABDÜRREZZAK-I SEMERKANDÎ (1949),Matla'-ı Sadeyn ve Mecma'-ı Bahreyn (yay. Muhammed Şefi) Lahor, II/3.

AKA, İsmail (1996), Mirza Şahruh ve Zamanı, Ankara.

AKA İsmail (2000), "Timur Sadece Bir Asker mi idi?", Belleten LXIV/240 Ağustos.Ankara.

ALAN Hayrunnisa (1996A),"Timur'un Sefer Politikası", Mimar Sinan Üniverisitesi Fen-Edebiyat Fak. Dergisi,2, İstanbul.

ALAN Hayrunnisa (1996B), Sultan Ebu Said Devri Timurlu Tarihi (1451-1469), MSÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Dr Tezi, İstanbul.

ALAN Hayrunnisa (2001),"Osmanlı Timurlu İlmî Münasebetleri Örneğinde Organize İlmî Çalışmalarda Siyasî İstikrarın Rolü" Osmanlı Dünyasında Bilim ve Eğitim Milletlerarası Kongresi istanbul 12-15 Nisan 1999 Tebliğler, İstanbul.

AUBIN. J.(1987), "Timurluların Şiraz'da Bilim ve Sanat Koruyuculuğu" (Çev. Yaşar Yücel), Belleten Ağustos,Ankara .

BABÜR (1987), Babür, Vekaii, (Çev. R.R. Arat) Ankara.

BAGHERÎ Muhammed(1996)£z Semerkand be Kaşan Narne-i Gıyasüddin Kaşanî be Pedereş, Tahran.

BARTHOLD,W.(1997), UluğBeg ve Zamanı, (Çev. İsmail Aka), Ankara.

ERASLAN Kemal(1996), Ali Şir Nevayi, Nesayimii7- Mahabbe nün Şemayimi'l-Fütüvve I Metin, Ankara.

GOLOMBEK,Wilber,(1988),77ze Timurid Architecture of İran and Turan, I, Princeton.

HAFIZ-I ABRU(1372), Zübdetü't-tevârih, II (nşr. Seyyid Kemal Hac Seyyid Cevadî) Tahran.

HONDMİR (1317), Düsturü'l- vüzera, (nşr, Said Nefisi), Tahran.

HONDMİR (1333), Habibü's-siyer,1&ıraa. III.

HONDMİR(1345),F^/-i ez Hulasatü'l- Ahbâr, (nrş. Güya İtimadi), Kabil.

İSFİZARÎ (1338) Ravzatü'l-cennatfi evsaf-ı Medinet-i Herat, I

İBN-İ ARAPŞAH(1277), Tarih-i Timurlenk, (çev. Nazmizade Murtaza) İstanbul.

İBN BATTUTA(1333-1335), Seyehatnâme-i İbn Batuta, I (Çev. Mehmet Şerif), Matbaa-i Amire, İstanbul.

İZGİ, Cevat(1997),Oiman/z Medreselerinde İlim, Riyazi İlimler I, İstanbul

KAFALI,Mustafa(2002),"Çağatay Hanlığı", Türkler, 8 Yeni Türkiye Yay. Ankara. BİST MAKALE-İ KAZVİNÎ (1363),1-11,Tahran. MANZ,Beatrice F.(1993),The Rise and Rule of Tamerlane, London.

Moğolların Gizli Tarihi, (1986), I. Tercüme, (çev. Ahmet Temir), Ankara.

O'KANE,Bernard(1987),Timurid Architecture in Khurasan, California,

Osmanlı Astronomi Literatürü Tarihi, (1997) I-II, ed. Ekmeleddin İhsanoğlu, İstanbul.

Osmanlı Astronomi Literatürü Tarihi, (1999),I-II,ed.. Ekmeleddin İhsanoğlu, İstanbul.

ÖZERGİN,M. Kemal(1976),"Tebrizli Cafer'in Bir Arzı" İ.Ü. Edebiyat Fak. Sanat Tarihi Yıllığı, Vl.İstanbul.

POLE, Stanley Lane(1882),The Coinage of Bukhara (Transoxiana) İnthe British Museum From the Time of Timur to Present Day, London.

SAYILI,Aydm (1985), Uluğ Bey ve Semerkanddaki İlim Faaliyetleri hakkında Gıyasüddin Kâşî'nin Mektubu, Ankara .

SAMİ, Nizamüddin (l984),Zafernâme, (çev. Necati Lugal), Ankara.

TOGAN,Nazmiye(1973),"Temürlü Zamanında Aristokrat Türk Kadım" İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, VI1-4, İstanbul.

TOGAN, Z.V.(1979), "Herat", İA. V/l

TOGAN, Z V.(1953),Topkapı Sarayında Dört Cönk, İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, I/ l-4,İstanbul.

YEZDÎ, Şerafeddin Ali (1972), Zafernâme, (nşr A. Urunbaye,), Taşkent