Kazakistan, Taraz'da Babacı Hatun Türbesi
Kazakistan'ın Talas Havzasında Ayşe Bibi Köyünde Babacı Hatun Türbesi bulunmaktadır. Türbe, Kazakistan'ın erken tarihli ender örneklerdendir. Türbenin kitabesi tahribat görüldüğünden dolayı yapının inşa tarihi bilinmemektedir. Günümüze kadar birçok araştırmacılar tarafından bu türbe hakkında değişik yorumlar yapılmıştır. Türbe, kare planlı olarak inşa edilmiştir. Yapının plan, malzeme, cephe düzenlemesi ve inşa malzemesi tuğlanın kullanılması Erken Dönem Karahanlı Mimarisi özelliklerini göstermektedir. Makalede türbenin plan, malzeme, cephe düzenlemesi ve mimari özellikleri altın oran ölçümleriyle ayrıntılı bir şekilde ele alınarak tarihlendirilmesi üzerinde durulacaktır. Aynı anda Türk İslam Türbe Mimarisindeki benzer örnekleriyle de karşılaştırması yapılacaktır. Türbenin yıldızvari külahlı örtü sistemi zaman içinde Selçuklu Türbe Mimarisine örnek olmuştur
The Babaci Hatun Tomb in Talas, Kazakhstan
The Babaci Hatun Tomb is located in the village of Ayşe Bibi in Talas Province, Kazakhstan. This tomb is one of the earliest rare examples of Kazakhstan. The year of its construction is unknown due to damage to its epigraph. Many researchers have made various comments about this tomb.The tomb is built on a square plan. The plan, construction materials, tools, façade arrangement and the use of brick in the construction, demonstrate the characteristics of the early period of Karahan architecture. In this article, the plan of the tomb, the materials, the exterior facade and the architectural characteristics will be examined in depth according to the principle of the Golden Rule in addition to a discussion of its dating. Furthermore, it will be compared with similar examples of Turkish Islamic tomb architecture. The star shaped conical roof of the tomb has influenced Seljuk Tomb architecture.
___
- Arık, Oluş (1994). Orta Asya Mimarlık Mirasımızdan İzlenimler-İmpressions From Our Architectural Heritage İn Central Asia. Ankara: TİKA Yay.
- Aslanapa, Oktay (2010). Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Barthold, Vasiliy (1963). Turkestan v epohu Mongolskogo naşestviya, Mosko- va: İzd. Vostoçnoyi Literaturi.
- Basenov, Töleu (1957). Ornament Kazahstana v Arhitekture. Almatı: İzd. Akademii Nauk.
- ________ (1959). Arhitektura Kazahstana VII- XII Vekov. Sbornik Arhitek- tura Kazahstana. Almatı: Kazgosizdat.
- Baypakov, Karl (2011). Sokrovişa Drevnego i Srednevekovogo Taraza i Jambıl- skoi Oblasti. Almatı: Mektep.
- Bernştam, Aleksandr (1956). K Proishocdeniyu Mavzoleya Babadji Hatun. Moskova: İzd. Akademii Arhitektury SSSR.
- Cezar, Mustafa (1977). Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve Mimarlık. İstan- bul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
- Denike, Boris (1939). Arhitekturnyi Ornament Sredney Azii. Moskova: İzd. Vsesoyuznoy Akademii Arhitekturı.
- Kastane, Josef (1910). Drevnosti Kirgizskoi Stepi İ Orenburgskogo Kraya. Orenburg: Vıpuska 22.
- Kazahstan Respublikasınyn Tarihi jane Madeni Eskertkişter Jiyntığı, Jambıl oblısı (2002). Ansiklopedi. Almatı: RMK "MME ĞZCİ".
- Margulan, Alkey (2011) Soçineniya. T.8. Almatı: Alatav.
- Mendikulov, Malbağar (1950). Nekotorye Dannye Ob İstoriçeskoi Arhi- tekture Kazahstana. İzvestiya Akademii Nauk Kazhskoi SSR. Vıpusk 2. Almatı.
- _________ (1951). Pamyatniki Arhitekturı Kazahstana s koniçeskimi ili piramidalnımi kupolami. Arhitektura Respublik Srednei Azii. Gosudars- vennoe İzdatelstvo Arhitekturı i gradostroitelstva. Moskova.
- Moldakynov, Töken (2007). Ejelgi Tarahiz Eskertkişteri. Taraz: Senim.
- Nurjanov Arnabai ve Eraly Akımbek (2012). "Musulmanskie Kultovıe Pam- yatniki Karahandinskoi Epohi v Srednevekovyh Gorodah Zapadnogo Jetısu, XXI Ğasırdın Basındağı Otandık Arheologiya jane Etnologiyanın Maseleleri men Jetistikteri attı A. M. Orazbayevtın 90 jıldığına arnal- ğan". IV Orazbayev Okuları Respublikalık ğılımi- tajiribelik Konferensiya Materialdarı (Ulusal Konferans). 26-27 sauir (Nisan).
- Önkal, Hakkı (1996). Anadolu Selçuklu Türbeleri. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yay.
- Senigova,Tayisiya Nikolayevna (1972). Srenevekovyi Taraz. Almatı: Nauka.
- Şemsettin Sami (1992). Kâmûs-i Türkî. İstanbul: Çağrı Yay.
- Tuncer, Orhan Cezmi (1986). Anadolu Kümbetleri 1, Selçuklu Dönemi. An- kara: Güven Matbaası.
- Tuncer, Orhan Cezmi (1991). Anadolu Kümbetleri 2, Beylikler ve Osmanlı Dönemi. Ankara: Sevinç Matbaası.
- __________. (1992). Anadolu Kümbetleri 3, Beylikler ve Osmanlı Dönemi. Ankara: Adalet Matbaası.
- Tuyakbayev, Kanat (2009). Restavrasya- İskusstvo- Vozrojdeniya. Almatı.
- Yaralov, Yurii (1962). VIII-XII.yy.lar Orta Asya'sında Mimari Abideler. Çev. Hüseyin Gazi Yurdaydın. Milletlerarası I. Türk Sanatı Kongresi. Ankara.
- Yetkin, Suut Kemal (1984). İslam Ülkelerinde Sanat. İstanbul: Cem Yay.
- ISSN: 1301-0549
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1996
- Yayıncı: Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı