Ayşe KURUÜZÜM, Sezgin IRMAK, Emre ÇETİN İPEKÇİ

İşe başlılığı etkileyen faktörler: İmalat ve hizmet sektörlerinde karşılaştırmalı bir analiz

Bu araştırmanın amacı, imalat ve hizmet sektörlerinde çalışanların kişisel-demografik ve kişisel-psikolojik özellikler yönünden işe bağlılıkları arasındaki farklılıkları incelemektir. Çalışmada imalat ve hizmet sektörü için iki farklı örneklem kullanılmıştır. İşe bağlılığı etkileyen faktörleri belirlemek için t testi ve hiyerarşik regresyon analizinden faydalanılmıştır. Hizmet sektöründe işe bağlılık düzeyi imalat sektörüne göre daha yüksek çıkmıştır. İşe bağlılığı etkileyen kişisel özellikler yönünden iki sektör arasında küçük farklılıklar bulunmuştur. Hiyerarşik regresyon analizi sonuçları kişisel-demografik özelliklerin, imalat sektöründe çalışanların işe bağlığı üzerinde etkili olmadığını, hizmet sektöründe çalışanların cinsiyetlerinin ve eğitim durumlarının işe bağlılığı etkilediğini göstermiştir. Eğitim durumu düşük olan hizmet sektörü çalışanlarının işe daha bağlı oldukları bulunmuştur. Araştırmanın diğer bir sonucu, kişisel-psikolojik değişkenlerden içsel motivasyon, iş değerleri ve kontrol odağının imalat çalışanlarının işe bağlılıkları üzerinde etkili olmasıdır. Hizmet sektöründe ise içsel motivasyon, iş değerleri ve başarı güdüsü işe bağlılığı etkileyen kişisel-psikolojik değişkenlerdir.

PDF

___

Allport, Gordon (1943). “The Ego in Contemporary Psychology”. Psychological Review 50: 451-476.

Aryee, Samuel (1994). “Job Involvement: An Analysis of its Determinants Among Male and Female Teachers”. Revue Canadienne des Sciences de I’Administration 11: 320-333.

Blau, Gary J. (1985). “A Multiple Study Investigation of the Dimensionality of Job Involvement”. Journal of Vocational Behavior 27: 9-36.

Blau, Gary ve Jack Ryan (1997). “On Measuring Work Ethic: A Neglected Work Commitment Facet”. Journal of Vocational Behavior 51: 435-448.

Brown, Steven P. (1996). “Meta-Analysis an Review of Organizational Research on Job Involvement”. Psychological Bulletin 120: 235-255.

Carmeli, Abraham ve Freund, Anat (2004). “Work Commitment, Job Satisfaction, and Job Performance: An Empirical Investigation”. International Journal of Organization Theory and Behavior 7: 289-309.

Carmeli, Abraham (2005). “Exploring Determinants of Job Involvement: An Emprical Test Among Senior Executives”. International Journal of Manpower 26: 457-472.

Cook, Thomas D. ve Donald T. Campbell (1979). Quasi Experimentation: Design and Analysis for Field Settings. Chicago: Rand Mc Nally

Çakır, Özlem (2001). İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler. Ankara: Seçkin Kitabevi.

Elizur, Dov (1984). “Facets of Work Values: A Structural Analysis of Work Outcomes”. Journal of Applied Psychology 69: 379-389.

Elloy, David F., James E. Everett ve Randolph W. Flynn (1995). “Multidimensional Mapping of The Correlates of Job Involvement”. Canadian Journal of Behavioral Science 27: 79-91.

Futrell, Charles M. (1977). “The Impact of Manager’s Job Characteristics and Performance on Satisfaction, Involvement, and Intrinsic Motivation”. Journal of Management 3: 27-33.

Gurin, Gerald, Joseph Veroff ve Sheila Feld (1960). Americans View Their Mental Health: A Nationwide Interview Surve., Newyork: Basic.

Kanungo, Rabindra (1982). “Measurement of Job and Work Involvement”. Journal of Applied Psychology 67: 341-349.

Kaya, Nihat ve Seçil Selçuk (2007). “Bireysel Başarı Güdüsü Organizasyonel Bağlılığı Nasıl Etkiler?”. Doğuş Üniversitesi Dergisi 8: 175-190.

Kubat, Umut (2007). Imalat Sektöründe İş Değerleri ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi. Antalya: Akdeniz Universitesi.

Kuruüzüm, Ayşe, Sezgin Irmak ve Can D. Köksal (2006). “The Antecedents and Consequences of Job Involvement in Manufactoring Sector: A Case Study in Turkey”. International Management Development Research Yearbook 15:60-65.

Lambert, Susan J. (1991). “The Combined Effects of Job and Family Characteristics on the Job Satisfaction, Job Involvement, and Intrinsic Motivation of Men and Women Workers”. Journal of Organizational Behavior 12: 341-363.

Lawler, Edward E. ve Douglas T. Hall (1970). “Relations of Characteristics to Job Involvement, Satisfaction and Intrinsic Motivation”. Journal of Applied Psychology 54: 310.

Lodahl, Thomas M. ve Matilde M. Kejner (1965). “The Definition and Measurement of Job Involvement”. Journal of Applied Psychology 49: 24-33.

Louiselle, Kevin. G. (1989). Job Involvement as Psychological Identification with Job-Roles: The Refinement and Validation of a Construct. Ph. D. Dissertation. University of Missouri-Saint Louis.

Lyons, Sean T., Linda. E. Duxbury ve Chrietopher A. Higgins (2006). “A Comparison of the Values and Commitment of Private Sector, Public Sector and Parapublic Sector Employees”. Public Administration Review (July/August): 49-65.

Marshall, Greg W., Felicia Lask G. ve William C. Moncrief (2004). “Salesperson Job Involvement: Do Demographic, Job Situational, and Market Variables Matter?”. Journal of Business & Industrial Marketing 19: 337-343.

Naquin, Sharon S. ve Elwood F. Holton III (2002). “ The Effects of Personality, Affectivity, and Work Commitment on Motivation to Improve Work Through Learning”. Human Resource Development Quarterly 13: 357-376.

Ng, Thomas W. H., Kelly L. Sorensen ve Lillian T. Eby (2006). “Locus of Control at Work: A Meta-Analysis”. Journal of Organizational Behavior 27: 1057-1087.

Nystedt, Lars, Anders Sjöberg ve Gösta Hagglund (1999). “Discriminant Validation of Measures of Job Involvement, Job Satisfaction and Organizational Commitment”. Scandinavian Journal of Psychology 40: 49-55.

Quigley, Narda R. ve Walter G. Tymon (2006). “Toward an Integrated Model of Intrinsic Motivation and Career Self-Management”. Career Development International 11: 522-543.

Rabinowitz, Samuel (1981). “Toward a Developmental Model of Job Involvement”. Psychology Bulletin 84: 265-288.

Rabinowitz, Samuel ve Douglas T. Hall (1977). “Organizational Research on Job Involvement”. Psychological Bulletin 84: 265-288.

Reitz, Joseph H. ve Linda N. Jewell (1979). “Sex, Locus of Control, and Job Involvement: A Six-Country Investigation”. Academy of Management Journal 1: 72-80.

Rich, Bruce L. (2006). Job Engagement: Construct Validation and Relationships With Job Satisfaction, Job Involvement, and Intrinsic Motivation. Ph.D Dissertation. University of Florida.

Ross, Glenn F. (1995). “Work Stress and Personality Measures among Hospitality Industry Employees”. International Journal of Contemporary Hospitality Management 7: 9-13.

Rotenberry, Paul F. ve Philip J. Moberg (2007). “Assessing the Impact of Job Involvement on Performance”. Management Research News 30: 203-215.

Rotter, Julian B. (1966). “Generalized Expectancies for Internal and External Control of Reinforcement”. Psychological Monographs 80: 1-28.

Saal, Frank E. (1978). “Job Involvement: A Multivariate Approach”. Journal of Applied Psychology 63: 53-61.

Sagie, Abraham, Dov Elizur ve Meni Koslowsky (1996). “Work Values: A Theoretical Overview and A Model of Their Effects”. Journal of Organizational Behavior 17: 503-514.

Sjöberg, Anders ve Magnus Sverke (2000). “The Interactive Effect of Job Involvement and Organizational Commitment on Job Turnover Revisted: A Note on The Mediating Role of Turnover Intention”. Scandinavian Journal of Psychology. 41: 247-252.

Spector, Paul E. (1988). “Development of the Work Locus of Control Scale”. Journal of Occupational Psychology 61: 335-340.

Süzer, H. (2003). “Zorunlu Sadakat”. Capital (February): 13-15.

Wollack, Stephen et al. (1971). “Development of the Survey of Work Values”. Journal of Applied Psychology 55: 331-338.

Vroom, Victor H. (1962). “Egoinvolvement, Job Satisfaction and Job Performance”. Personal Psychology 15: 159-177.