XVII. yüzyıl ve izleyen dönemler, deniz ticareti yoluyla ticari kapitalizmin genişlediği yıllardı. Osmanlı egemenliğini sarsan bir dizi gelişme yaşanırken Akdeniz ticaretinde batı etkinliği arttı. XIX. yüzyı- lın başlarından itibaren batı ekonomileriyle bütünleşme ile birlikte dış ticaretin ve mali bağımlılığın genişlediği görüldü Bu süreçte batı ülkeleri, deniz ulaşımı ve gemi teknolojinde önemli gelişmeler yaşadı. Buharlı gemiler, batı üstünlüğünü kapitalizmde yeni bir evreye taşıdı. Osmanlı Devleti, reformlarla bu yeni süreçte direnç geliştirmeye çalış- tı. Tanzimat reformları çerçevesinde Anadolu’nun su kaynaklarının ıslahı ve tarımsal topraklara zararlarının engellenmesi amaçlandı. Ülke ekonomisine katkı sağlamak amacıyla bu nehirlerden yararlanma amaçlı bayındırlık hizmetleri gerçekleştirildi. Nehir taşımacılığı çoğu kere başarısızlıkla sonuçlandı. Eski gemi teknolojisi rüzgâra bağımlıydı. Fırat, Dicle, Nil ve Tuna gibi nehirlerde taşımacılık yapılabilmekteydi. Sakarya nehri gemi işletmeciliği, Osmanlı ülkesinde yarım kalan girişimler arasında idi. I. Abdülaziz (1861-1876) döneminin sonlarına doğru gerçekleşen bu girişim için bir imtiyaz verilmiş ancak yasal süre içinde işletme faaliyete hazır hale getirilememişti. Bu çalışma bu yarım kalan deneyimi konu almaktadır

XVIIth century and next periods were the years of the expansion of commercial capitalism by means of shipping trade. The activity of west in Mediterranean trade along the line a series of developments which constricted the Ottoman domination. At the beginning of the XIXth century, it was seen the expansion in foreign trade and financial dependence conjunction with the process of integration with western economies. In this process, the western countries experienced the significant improvements in the ship technology and sea transporting. The steamships moved to a new phase the superiority of western capitalism. The Ottoman State tried to develop the resistance by reforms in this new process. It was intended to improve the water resources of Anatolia and also to prevent damage to agricultural lands in accordance with the Tanzimat reforms. It was realised the public services in order to get benefit of the rivers to contribute to the national economy. The river transporting failed mostly. The old shipping technology was dependent on the wind directions. It could be done the transportation on the rivers such as Euphrates, Tigris, Nile and Danube. The shipping company of Sakarya river was aborted attempt in Ottoman territory. It was given the concession for this initiative that was started towards the end of Abdulaziz I (1861-1876) period but it was not ready for operating activities in the legal term. This study is the subject of this unfinished experiment.