José Saramago’nun Din Eleştirileri Üzerine Bir Analiz

Nobel ödüllü, Portekizli roman ve öykü yazarı olan Saramago, çok uluslu şirketler ve küreselleşme karşıtlığının yanı sıra ateist görüşleriyle de tanınmak-tadır. Eserlerinde din, tanrı, kötülük, kader, ruh vb. metafizik kavramlardan sıkça bahseden Saramago, din olarak yakından bildiği ve üzerinde durduğu Ya-hudilik ve Hristiyanlığa dair eleştirilerini tüm dinleri kapsayacak şekilde biçim-lendirmiştir. Hristiyanlığın yaygın olduğu bir coğrafyada insani zaafları kullanan bir kurumsal yapıyla karşılaşan Saramago’ya göre dinler, insanların zaafları sonu-cu ortaya çıkmış ve bu zaafları kullanan kurum ve insanlarca verimli bir arazi ha-lini almışlardır. Onun, dinlerin ontolojik, epistemolojik ve değerler alanlarını temelden eleştirmekten ziyade uygulayıcılar ve istismarcılar üzerinde durduğu ve eleştirilerini de daha çok bu yönde yaptığı görülmektedir. Bu çalışmada, Sa-ramago’nun neredeyse tüm çatışmalar ve istismarın kaynağı olarak gördüğü dine yönelik eleştirileri ve analizleri ele alınmaya çalışılmıştır.

An Analysis on José Saramago's Criticism of Religion

Nobel laureate, Portuguese novelist and short story writer, Saramago is known for his atheist views as well as for his anti-multinational companies and anti-globalization views. Saramago, who frequently debated the metaphysi-cal concepts like religion, God, evil, destiny, soul, etc. in his works, shaped his criticism that covers all religions from Judaism and Christianity, which he knew closely and emphasized as religion. Faced with an institutional structure that uses weaknesses in a region where Christianity is widespread, according to Saramago, religions have emerged as a result of human weaknesses and become a fertile land by the institutions and people who use these weaknesses. We see that his focus is on practitioners and abusers and makes his criticism more in this direction rather than to criticize the ontological, epistemological and val-ues fields of religions. This study aims at presenting and analyzing Saramago's criticisms of religion, which he sees as the source of almost all conflicts and ex-ploitation.

PDF

___

Aydeniz, H. (2010). Teist Varoluşçularda İman-Ahlâk İlişkisi (Kierkegaard,Jaspers ve G.Marcel). (Dr. Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi SBE.
Aydın, M. (2001). Din Felsefesi. İzmir: İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
Çifçi, O. Z. (2015). Naturalist Verilerin Teistik Sonuçları (Fıtrat Kavramı Özelin-de Bir Yorum Denemesi). EKEV Akademi Dergisi, 63, 345-356.
Çifçi, O. Z. (2016). Tanrı’yla Kavgalı Adam: José Saramago’da Tanrı, Din ve İnsan. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.
Flew, A. (2011) Yanılmışım Tanrı Varmış. (Çev, Z. Ertan & H. Kaya). İstanbul: Profil Yayınları.
Gölcük, Ş. & Toprak, S. (1988). Kelam. Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.
Izutsu, T. (1975) Kur’an’da Allah ve İnsan. (Çev. S. Ateş). Ankara: Ankara Üniversi-tesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.
James, W. (1947). Selected Papers on Philosophy. Toronto: Rowsell and Hutchinson.
James, W. (1920) The Letters of William James, vol. II. (Ed. H. James). Boston: The Atlantic Monthly Press.
James, W. (1962). The Varieties of Religious Experience: A Study in Human Nature. New York: W. W. Norton.
James, W. (1912) The Will to Believe and Other Essays In Populer Philosophy. New York: Longmans, Green, and Co.
Langer, A. (2002). Prophet of Doom: Pessimism Is Our Only Hope. the Gospel According to Jose Saramago. (Biography), Book, November-December.
Petras, J. (2002). Palestine: The Final Solution and Jose Saramago. Canadian Di-mension, 36 (3), 25-27.
Saramago, J. (2011). Kabil. (Çev. I. Ergüden). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2013a). Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş. (Çev. M. N. Kutlu). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2013b). Ricardo Reis’in Öldüğü Yıl. (Çev. S. Özen). İstanbul: Can Yayınları.
Saramago, J. (2013c). Ressamın Elkitabı. (Çev. Ş. Yeğin). İstanbul: Can Yayınları.
Saramago, J. (2013d). Yitik Adanın Öyküsü. (Çev. D. Körpe). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2013e). Körlük. (Çev. A. Derman). İstanbul: Can Yayınları.
Saramago, J. (2014a). Defterler. (Çev. N. Akyüz). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2014b). Filin Yolculuğu. (Çev. P. Savaş). İstanbul: Kırmızı Kedi Ya-yınları.
Saramago, J. (2014c). Görmek. (Çev. A. Derman). İstanbul: Can Yayınları.
Saramago, J. (2015a). Mağara. (Çev. S. Okur). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2015b). Baltasar ile Bilmunda. (Çev. I. Ergüden). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2015c). İsa’ya Göre İncil. (Çev. E. E. Çakmak). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Saramago, J. (2015d). Ölümlü Nesneler. (Çev. E. İmre). İstanbul: Kırmızı Kedi Ya-yınları.
Shook, J. R. (2003). Amerikan Pragmatizminin Öncüleri. (Çev. C. Türer). İstanbul: Üniversite Kitabevi.
Lagasse, P. (Ed.) (2018). Saramago, José. The Columbia Encyclopedia. Ne York: Columbia University Press.
Walters, C. (2000). Tale of a Worm Daring to Turn. The Washington Times. Was-hington, DC. October 1.