Yağmur DEMİREL, SANİYE BİLİCİ, EDA KÖKSAL

Özel ve Devlet Huzurevleri Menülerinin Kalite ve Yeterlilik Açısından Değerlendirmesi

Amaç: Bu çalışma özel ve devlete bağlı hizmet veren huzurevlerinde uygulanan menülerin kalite kriterlerine uygunluğu ve beslenme yönünden yeterliliğini değerlendirmek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Gereç ve Yöntem: Çalışmada 3 ilde (İstanbul, Ankara, İzmir) 3 özel ve 3 devlet olmak üzere 6 huzurevinin 21 günlük dönüşümlü menülerinin kalite kriterlerine uygunluğu araştırıcılar tarafından geliştirilen bir anket ile değerlendirilmiştir. Menülerin enerji ve besin ögeleri yeterliliklerinin değerlendirilmesinde Diyet ile Referans Alım (DRI) önerilerinin %100’ünü karşılama durumu yeterli olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Menülerin kalite göstergelerine göre puanlarının ortalaması, özel huzurevleri ve devlet huzurevleri için sırasıyla 6.3±2.52 ve 7.3±0.56 olarak bulunmuştur (p>0.05). Özel ve huzurevi menülerinin kalsiyum, folat, posa ve karbonhidrat yönünden yetersiz, enerji, protein, C vitamini ve demir açısından yeterli olduğu saptanmıştır. Menülerin enerjiden gelen yağ yüzdeleri de yüksek bulunmuştur. Sonuç: Menülerin planlandıktan sonra kalite kriterleri ve beslenme yönünden yeterliliklerinin değerlendirilerek gerekli iyileştirmelerin yapılması yaşlılara yönelik verilen beslenme hizmet kalitesini arttırabilir.

Evaluation of Private and Public Nursing Homes’ Menus Quality and Adequacy

Aim: This study was conducted to evaluate the menus served in public and private nursing homes in terms of menu quality items and nutritional adequacy. Material and Methods: In this study, 6 nursing homes (3 state, 3 private) from 3 provinces (Istanbul, Ankara, İzmir) 21-day rotation menus were evaluated via a questionnaire developed by the researchers. In the assessment of adequacy of energy and nutrients contents of menus the 100% of the Dietary Reference Intakes (DRI) was accepted as sufficient. Results: The mean scores of the menus according to the quality indicators were found as 6.3±2.52 and 7.3±0.56 for the private nursing homes and state nursing homes respectively (p> 0.05). The calcium, folic acid, fiber and carbohydrate contents of both public and private nursing homes’ menus are found insufficient while the energy, protein, vitamin C and iron contents were sufficient. Also, the fat content of the menus were found high. Conclusion: After the menus are planned, making the necessary improvements by evaluating the menu quality and nutritional adequacy can increase the quality of the nutrition services offered for the elderly.

PDF

___

GEBAM. Yaşlılıkta Kaliteli Yaşam. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 2007. Available at: www.gebam.hacettepe. edu.tr/yaslilikta_kaliteli_yasam_son.pdf. Erişim Tarihi: 05.12.2017.
GEBAM. Yaşlanmak Ayrıcalıktır. Ankara: Hacettepe Üniversitesi. 2011. Available at: www.gebam.hacettepe. edu.tr/bultenler/gebam2011.pdf. Erişim Tarihi: 05.12.2017.
Vikstedt T, Suominen MH, Joki A, Muurinena S, Soini H. Nutritional status, energy, protein and micronutrient intake of older service house residents. J Am Med Dir Assoc 2011;12(4):302-307.
Pirlich M, Lochs H. Nutrition in the elderly. Best Pract Res Clin Gastroenterol 2001;15(6):869-884.
Leslie WS, Lean ME, Woodward M. Unidentified under- nutrition: Dietary intake and anthropometric indices in a residential care home population. J Hum Nutr Diet 2006;19:343-347.
Mavi F. Yaşlılık Politikasına Genel Bakış. Akademik Geriatri Kongresi: 20-24 Mayıs 2009-Antalya, Bildiriler. 2009, s.76-83, Antalya.
Kamp B J, Wellman NS. Position of the American Dietetic Association, American Society for Nutrition, and Society for Nutrition Education: Food and nutrition programs for community-residing older adults. J Nutr Educ Behav 2010;42:72-82.
Merdol T. Toplu Beslenme Yapılan Kurumlar İçin Standart Yemek Tarifeleri.3.Baskı. Hatiboğlu Basın ve Yayım San. Tic. Ltd. Şti, Ankara, 2003.
Capra S, Wright O, Sardie M, Bauer J, Askew D. The acute hospital foodservice patient satisfaction questionnaıre: The development of a valid and reliable tool to measure patient satisfaction with acute care hospital foodservices. Food Res Int 2005;16:1–14.
Crogan NL, Evans B, Velasquez D. Measuring nursing home resident satisfaction with food and food service: Initial testing of the FoodEx-LTC. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2004;59(4):370-377.
Bebis (Beslenme Bilgi Sistemi) Nutrition Data Base Software. Data base: The German Food Code and Nutrient Data Base (BLS II.3, 1999) with additions from USDA-sr and other sources. İstanbul, 2004.
Institute of Medicine (IOM). Dietary Reference Intake (DRI), National Academy Press, Washington DC, 2001.
Saliba D. Schnelle JF. Indicators of the quality of nursing home residential care. J Am Geriatr Soc 2002;50:1421- 1430.
Chao SY. Optimizing food and nutrition services in assisted living facilities for older adults: Food and Nutrition Indicators (FANCI) Study. Doktora tezi, Tufts University, Medford, 2008.
Ongan D. Huzurevlerinde yaşlılara sunulan beslenme hizmetlerinin değerlendirilmesi ve yaşlıların beslenme durumlarının saptanması. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 2012.
Mudge AM, Ross LJ, Young AM, Isenring EA, Banks MD. Helping understand nutritional gaps in the elderly (HUNGER): a prospective study of patient factors associated with inadequate nutritional intake in older medical inpatients. Clin Nutr 2011;30:320–325.
Agarwal E, Ferguson M, Banks M, Bauer J, Capra S, Isenring E. Nutritional status and dietary intake of acute care patients: results from the Nutrition Care Day Survey 2010. Clin Nutr 2012;31:41–47.
Cuervo M, Ansorena D, Garcia A, Astiasaran I. Food consumption analysis in Spanish elderly based upon Mini Nutritional Assessment Test. Ann Nutr Metab 2008;52:299-307.
Lengyel CO, Zello GA, Smith JT. Evaluation of menu and food service practices of long-term care facilities of a health distinct in Canada. J Nutr Elder 2003;22(3):29-42.
Sanchez-Campillo M, Torralba C, Lopez MA, Zamora S. Strategies for improving nutritional value of the meals offered by public nursing homes for the elderly. Nutrición Hospitalaria 2010;25(6):1014-1019.
Berner YN, Stern F, Polyak Z. Dietary intake analysis in institutionalized elderly: A focus on nutrient density. J Nutr Health Aging 2002;6(4):237-242.
Souminen M, Laine A, Routasal P, Pitkala KH. Nutrient content of served food, nutrient intake and nutritional status of residents with dementia in a Finnish nursing home. J Nutr Health Aging 2004;8(4):234-238.
Hoca M. Kıbrıs Gazimağusa’da yaşayan yaşlı bireylerin yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve beslenme durumlarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi, Ankara, 2016.
Villarroel RM, Sangra RA. Nutritional assessment of the menus in five geriatric homes and their adaptation to the recommended intakes for the elderly population. Actividad Dietetica 2009;13(2):51-58.