Çocuk ve Ergenler İçin Kalsiyuma-Özgü Besin Tüketim Sıklığı Anketinin (KABSA) Geliştirilmesi, Geçerlilik ve Güvenirliğinin Değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışma en çok kalsiyum sağlayan ve yüksek kalsiyum içeren besinlerin yer aldığı, pratik, günlük kalsiyum alım miktarını değerlendiren yirmi altı maddelik kalsiyuma-özgü besin tüketim sıklığı anketinin (KABSA) sağlıklı çocuklar ve ergenler (9-16 yaş) için geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenirliğinin saptanması amacıyla yapılmıştır. Bireyler ve Yöntem: Çalışmaya katılan bireyler rastgele örnekleme modeli ile seçilmiştir. Çalışma Ankara ilinde 85'i erkek (12.26±1.90 yıl) ve 98'i kız (12.14±1.87 yıl) olmak üzere toplamda 183 çocuk ve ergen üzerinde yürütülmüştür. KABSA'nın geçerliliği için KABSA ile hesaplanan günlük ortalama diyet kalsiyum alım miktarı, üç günlük "24 saatlik besin tüketim kayıt" yöntemi ile karşılaştırılmıştır. KABSA'nın güvenirliği test-tekrar test yöntemi ile yapılmıştır. KABSA ile besin tüketim kaydı arasındaki geçerlilik ilişkisi Pearson korelasyon katsayısı ve güvenirlik için KABSA ile KABSA-1 arasındaki ilişki ise sınıf içi korelasyon katsayısı ile hesaplanmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan çocuk ve ergenlerin ortalama günlük toplam diyet kalsiyum alım miktarı besin tüketim kaydı ile 647.7±282.47 mg/gün, KABSA ile 718.5±302.95mg/gün, KABSA-1 ile 721.1±376.08 mg/gün olarak belirlenmiştir ve ortalamalar arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Geçerlilik ilişkisi incelendiğinde toplam kalsiyum alımı (r=0.53), süt grubu (r=0.67), tahıl grubu (r=0.27) ve sebze grubu (r=0.28) arasında istatistiksel açıdan anlamlı pozitif bir ilişki saptanmıştır (p

Development and Evaluation of a Calcium-Specific Food Frequency Questionnaire (KABSA) for Children and Adolescents

Aim: To assess the validity and reliability of 26-item calcium-specific food frequency questionnaire (KABSA) for use in healthy children (9-13 years) and adolescents (14-16 years). Assessing the amount of daily calcium intake and practical KABSA contains the most calcium providing and high calcium foods. Subjects and Method: Individuals participating in the study were selected by random sampling model. The study carried out on 183 children and adolescents in total, including 85 boys and 98 girls, in Ankara. Estimates of calcium intake KABSA were compared with those from 3 days ‘24-hour food records’ for the validity of KABSA. Testing was made by using KABSA reliability test-retest method. While the validity relationship between food consumption record with KABSA was calculated using the Pearson correlation, the reliability relationship between KABSA and KABSA-1 was calculated using intra-class correlation coefficient. Results: Average daily total dietary calcium intakes were 647.7±282.47 mg/day, 718.5±302.95mg/day and 721.1±376.08 mg/day for the food records, KABSA and KABSA-1 respectively. There was no statistically significant difference between mean intakes (p>0.05). When examining the validity relationship, there was a statistically significant positive correlation between total calcium intakes (r=0.53), milk and dairy group (r=0.67), grain group (r=0.27) and vegetables group (r=0.28) (p

PDF

___

1. Matkovic V, Landoll JD, Badenhop-Stevens NE, Ha E-Y, Crncevic-Orlic Z, Li B, et al. Nutrition influences skeletal development from childhood to adulthood: a study of hip, spine, and forearm in adolescent females. J Nutr 2004;134(3):701S-705S.
2. Taylor R, Goulding A. Validation of a short food frequency questionnaire to assess calcium intake in children aged 3 to 6 years. Eur J Clin Nutr 1998;52(6):464-465.
3. Magarey A. Longitudinal study of the factors which affect the development of bone mineral content, bone width and bone mineral density through adolescence. Theses 1997 https://digital.library.adelaide.edu.au/ dspace/handle/2440/19061.Erişim Tarihi:04.05.2016
4. Hacker-Thompson A, Robertson TP, Sellmeyer DE. Validation of two food frequency questionnaires for dietary calcium assessment. J Am Diet Assoc 2009;109(7):1237-1240.
5. Montomoli M, Gonnelli S, Giacchi M, Mattei R, Cuda C, Rossi S, et al. Validation of a food frequency questionnaire for nutritional calcium intake assessment in Italian women. Eur J Clin Nutr 2002;56(1):21-30.
6. Alemayehu AA, Abebe Y, Gibson RS. A 24-h recall does not provide a valid estimate of absolute nutrient intakes for rural women in southern Ethiopia. Nutrition 2011;27(9):919-924.
7. Green JH, Booth CL, Bunning RL. Assessment of a rapid method for assessing adequacy of calcium intake. Asia Pac J Clin Nutr 2002;11(2):147-150.
8. Treiber F, Leonard S, Frank G, Musante L, Davis H, Strong W, et al. Dietary assessment instruments for preschool children: reliability of parental responses to the 24-hour recall and a food frequency questionnaire. J Am Diet Assoc 1990;90(6):814-820.
9. Tanner J. Growth at Adolescence. Blackwell Scientific Publications. Oxford; 1962.
10. Taylor SJ, Whincup PH, Hindmarsh PC, Lampe F, Odoki K, Cook D. Performance of a new pubertal selfassessment questionnaire: a preliminary study. Paediatr Perinat Epidemiol 2001;15(1):88-94.
11. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010: Beslenme Durumu ve Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi Sonuç Raporu. Ankara, Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. 2014.
12. Bebis Nutrition Data Base Software Data Base, 2004. The German Food Code and Nutrient Data Base (BLS II.3, 1999) with additions from USDA-sr and other sources, Istanbul, Turkey.
13. Kutluay M. Standart Yemek Tarifleri, Toplu Beslenme Yapan Kurumlar İçin. Hatiboğlu Yayınevi Ankara. 2003:31-125.
14. Rakıcıoğlu N, Acar NT, Ayaz A, Pekcan G. Yemek ve Besin Fotoğraf Kataloğu-Ölçü ve Miktarlar. Ata Ofset Matbaacılık, Ankara, Türkiye; 2009.
15. Alpar R. Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik: Detay Yayıncılık; 2010:s.101-220.
16. Guyatt G, Walter S, Norman G. Measuring change over time: assessing the usefulness of evaluative instruments. J Chron Dis 1987;40(2):171-178.
17. Schettler AE, Gustafson EM. Osteoporosis prevention starts in adolescence. J Am Acad Nurse Pract 2004;16(7):274-282.
18. Kass‐Wolff JH. Bone loss in adolescents using depo‐ provera. J Spec Pediatr Nurs 2001;6(1):21-31.
19. Baysal A. Beslenme: Hatiboğlu Basım ve Yayım; 2015:117-123.
20. Heaney RP, Davies KM, Recker RR, Packard PT. Longterm consistency of nutrient intakes in humans. J Nutr 1990;120(8):869-875.
21. Matković V, Kostial K, Simonović I, Buzina R, Brodarec A, Nordin B. Bone status and fracture rates in two regions of Yugoslavia. Am J Clin Nutr 1979;32(3):540- 549.
22. Heaney R, Dowell M. Absorbability of the calcium in a high-calcium mineral water. Osteoporosis Int 1994;4(6):323-324.
23. Couzy F, Kastenmayer P, Vigo M, Clough J, Munoz-Box R, Barclay D. Calcium bioavailability from a calciumand sulfate-rich mineral water, compared with milk, in young adult women. Am J Clin Nutr 1995;62(6):1239- 1244.
24. Kohlmeier L. Gaps in dietary assessment methodology: meal-vs list-based methods. Am J Clin Nutr 1994;59(1):175S-179S.
25. Şükran K, Mandiracioğlu A. The development of a specific health-related quality of life (QOL) scale for patients with allergic rhinoconjunctivitis. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2009;29(5):1124-1126.
26. Saydam BK, Ceber E, Bilge A, Can HO, Mermer G, Demirelöz M, et al. Reliability and validity of the reproductive health scale for Turkish adolescents. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2010;30(2):659-668.
27. Erkuş A. Validity. Psikometri Üzerine Notlar. 1. Baskı. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. 2003;1:74- 114.
28. Sencan H. Sosyal ve davranissal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayincilik. 2005.
29. Çam MO, Baysan-Arabaci L. Tutum Ölçeği Hazırlamada Nitel ve Nicel Adımlar. Turkish Journal of Research & Development in Nursing 2010;12(2):59-71