İznik Geç Bizans Çağı İskeletlerinde Hastalık ve Yaralanma İzleri

Öz Bursa iline bağlı İznik ilçesinin Saraybahçe mevkiindeki Roma Açıkhava Tiyatrosu'nun açma çalışmaları sırasında, Geç Bizans Dönemi'ne ait bir toplu gömü alanına rastlandı (Özbek, 1984; Yalman, 1985). Savaşta ölen Bizanslı askerlerin topluca yan yana, üst üste acele ile gömüldükleri bu alanda oldukça iyi durumda yüzlerce insan iskeleti gün ışığına çıkarıldı. Bunların bazılarında hastalık izleri ya da yaralanma sonucu meydana gelen travmatik lezyonlar görüldü. Gözlemlerimizi iki ayrı grupta değerlendirdik; birinci grupta kırık ve yaralanma durumlarına, ikinci grupta ise kemik iltihaplarına yer verdik.

___

LAGIER (R.). "Some comments on paleopathology suggested by a case of myositis ossificans circumscripta observed on a medieval skeleton", 1978, 9, pp. 9-13, Journal of Human Evolution.

ORTNER (D.J.) ve WALTER G.J. PUTSCHAR. Identification of Pathological Conditions in Human Skeletal Remains, 1985, Simithsonian Institution Press. Washington.

ÖZBEK (M.). "Roma Açıkhava Tiyatrosu'ndan Çıkarılan Bizans İskeletleri", 1984, cilt: 2, sayı : 1, ss. 81-89, H. Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi., Ankara.

PALES (L.), Paleopathologie et pathologie comparative, 1930, ss. 55-97, Paris-Masson (Ed).

SALİB (P.). "Trauma and disease of the post-cranial skeleton in Ancient-Egypt", in D. Brothwell and A.T. Sandison. Diseases in Antiquity, 1967, pp. 599-605, Charles C Thomas Springfield. Illinois. U.S.A.

SCHULTZ (M.) and M. TESCHLER-NİCOLA. "Krankhafte Veranderungen an den skeletten aus dem Karner derSt. Martins-Kirche in Klosterneuburg, Nieder osterreich", Teil I-IV, 1987, 89, A, pp. 225-311.

STROUHAL (E.) ve J. JUNGWİRTH. "Palepathology of the late Roman-Early Byzantine Cemeteries at Sayala, Egyptian, Nubie", Journal of Human Evolution, 1980, 9, 61-70.

UBELAKER (D.H.). Human Skeletal remains, Aldine Publishing Company, Chicago, 1978, pp. 79-81.

YALMAN (B.). "İznik Tiyatro Kazısı", VII. Kazı Sonuçları Toplantısı, Eski Eserler Genel Müdürlüğü, Ankara, 20-24 Mayıs 1985.

ZIMMERMAN (M.R.) ve M.A. KELLEY. Atlas of Human Paleopathology, 1982, Praeger Publishers, U.S.A.