16. Yüzyılda Osmanlı-Avrupa Ticari İlişkilerine ‘Yusufça Definesi’ Örneğinde Bir Bakış

Bu makalenin konusunu Kocaeli’nin Kandıra İlçesi Yusufça Köyü’nde bulunmuş olan ve “Yusufça” olarak adlandırılmış define oluşturmaktadır. Definede toplam 154 adet altın, 2 adet gümüş sikke bulunur. Altın sikkelerin 98’si Osmanlı diğer 56’sı ise Avrupa sikkelerinden oluşmaktadır. Avrupa sikkeleri ile Osmanlı padişahlarının sikkeleri çağdaştır. Define kabaca 1462-1622 yılları arasına tarihlenen sikkelerden oluşan yaklaşık 160 yıllık bir birikimi göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, 16. yüzyıla tarihlenen define ışığında söz konusu yüzyılda varlık göstermiş İmparatorluk/devletler/ beyliklerin ticari faaliyetleri/ilişkileri üzerinden para dolaşımını tartışmaktadır. Bu nedenle de önce 16. yüzyıl Osmanlı dünyasında ekonomi, pazar, ticaret, tüccar ve para konuları üzerinde durularak definede yer alan sikkeler tarihsel, bölgesel ve darphane işleyişleri ile birlikte ele alınmak istenmiştir. Makalede 16. yüzyıla tarihlenen, Osmanlı ve Avrupa sikkelerinden oluşan 154 altın 2 gümüş sikke içeren Yusufça Definesi örneğinden yola çıkarak, 16. yüzyılda uzun mesafeli ticarette altın sikkelerin yeri/ dolaşımı, birikimin sahibi ve mesleği tartışılmıştır. Definedeki yabancı paraların temsil ettiği devletlere, altın paralarına ve darphanelerine değinilmiş, söz konusu devletler ve Osmanlı İmparatorluğu arasında ilişkiler ve bu iki devletin sikkeleri tartışılmış, Yusufça Definesi, Anadolu ve Anadolu dışındaki çağdaş benzer define örnekleri ile karşılaştırılarak ayrıca değerlendirilmiştir. Şehirlerde ya da kırsalda daha büyük madeni paraların bir parçası olarak toprağa gömülü bulunan değerli madenden paralar; paraların bulunduğu yerleri, nasıl kullanılmış olabileceğini, madeni para üretimi ve insanların para kazanma düzeylerini açıklayabileceği ilişkin ipuçlarından yola çıkarak, altın paranın nasıl ve kim tarafından kullanıldığı, define sahibi ve birikimi tartışılmıştır.

Ottoman-European Trade Relations in the 16th Century: A Look at ‘Yusufça Hoard’ Example

The subject of this article is the hoard found in Yusufça Village of Kandıra District of Kocaeli and named as “Yusufça Hoard”. There are 154 gold and 2 silver coins in the hoard. Of the gold coins, 98 are Ottoman and the other 56 are European coins. European coins and the coins of the Ottoman sultans are contemporary. The hoard shows an accumulation of approximately 160 years consisting of coins dated roughly between 1462-1622. The aim of this study is to discuss the circulation of money through the commercial activities / relations of the empires / states / principalities that existed in the aforementioned century in the light of hoard dating back to the 16th century. For this reason, it was aimed to deal with the historical, regional and mint operations of the coins in the hoard by focusing on the economy, market, trade, merchants and money issues in the 16th century Ottoman world. In the article, based on the example of the Yusufça Hoard consisting of 154 gold and 2 silver Ottoman and European coins dating to the 16th century, the place/ circulation of gold coins in longdistance trade in the 16th century, the owner of the accumulation and the profession are discussed. The states represented by the foreign currencies in the treasury, their gold coins and mints were mentioned, the relations between these states and the Ottoman Empire and the coins of these two states were discussed, The Yusufça Hoard has been evaluated separately by comparing it to contemporary similar hoard samples within and outside of Anatolia. Precious coins buried in the ground as part of larger coins in cities or the countryside; the location of the coins, how they could be used, the production of coins and the level of people earning money, how and by whom the gold coins were used, the hoard owner and accumulation were discussed.

___

  • Acıpınar, Mikail, Osmanlı İmparatorluğu ve Floransa Akdeniz’de Diplomasi, Ticaret ve Korsanlık 1453-1599, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2016.
  • Akdağ, Mustafa, Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2010.
  • Anadol, Ayşen (ed.), Uzak Komşu Yakın Anılar Türkiye-Polonya İlişkilerinin 600.Yılı, İstanbul 2014.
  • Anievas Alexander - Kerem Nişancıoğlu, How the West Came to Rule: The Geopolitical Origins of Capitalism, Pluto Press, London 2015.
  • Arbel, Benjamin, Trading Nations, Jews and Venatians in the Early Modern Eastern Mediterranean, E. J. Brill, Leiden 1995.
  • Atçıl, Zahid,” Osmanlı-Venedik İlişkileri ve Osmanlı Tüccarları” Toplumsal Tarih, 275(2016), s. 36-40.
  • Bacharach, Jere, L., “Mısır ve Suriye İslami Sikkelerini ‘Okumak’ (Osmanlı Dönemine Kadar)” Altının İktidarı, İktidarın Altınları Yapı Kredi Altın Sikke Koleksiyonu, (ed. Oğuz Tekin), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2004, s. 69-77.
  • Bağış, Ali İhsan, Osmanlı Ticaretinde Gayri Müslimler, Kapitülasyonlar, Avrupa, Ankara 1983.
  • Batmaz, Eftal Ş., “XV.-XVI. Yüzyıl Sancak Kanunnamelerine Göre Osmanlı Devleti’nde Tahıl Üretimi”, Tarih Araştırmaları Dergisi, C 23/S. 36, (2004), s. 35-41.
  • Beydiz, Mustafa Gürbüz, “Osmanlı Dönemi Gemi Yapımında Ağaç Kullanımı”, Külliyat Osmanlı Araştırmaları Dergisi, S. 2, 2017, s. 1-11.
  • Aydın, Bilgin - Günalan, Rıfat, XV-XVI. Yüzyıllarda Osmanlı Maliyesi ve Defter Sistemi, Yeditepe Yayınevi, İstanbul 2008.
  • Barkan, Ö. L., “(H. 933- 934) M. 1527- 1528 Mali Yılına Ait Bir Osmanlı Bütçesi Örneği”, Osmanlı Devletinin Sosyal ve Ekonomik Tarihi: Tetkikler-Makaleler, C 1, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayını, İstanbul 2000, s. 251-329.
  • Barkan, Ö. L., “954-955 (1547-1548) Malî Yılına Ait Bir Osmanlı Bütçesi”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C 19/S.1-4, (1957-58), s. 219-232.
  • Birdal, Mehmet Sinan, Kutsal Roma İmparatorluğu ve Osmanlı Küresel Emperyal İktidardan Mutlakiyetçi Devletlere (çev. Barış Özkul), İletişim Yayınları, İstanbul 2011.
  • Blanchard, Ian, Mining, Metallurgy and Minting in the Middle Ages V. 3, Stuttgart, 2005.
  • Blasko, Marius, “An Early Seventeenth Century Hoard Discovered in Dolj County”, Revista de Cercetari Arheologice si Numismatice 3, (2017), s. 380-399.
  • Bostan, İdris, “Osmanlı Tersaneleri ve Gemi Teknolojisi”, Osmanlı İmparatorluğu’nun Doruğu 16.Yüzyıl Teknolojisi, (ed. Kazım Çeçen), Renk Ajans Basım Yayın Hizmetleri, İstanbul 1999, s .313-335.
  • Boz, Levent, “Romanya’nın Transilvanya Bölgesi Protestan Kilslerine Halı Bağışlama Geleneği”, Vakıflar Dergisi, S. 42, (2014), s. 81-87.
  • Buza, Janos, “The Exchange Rates of the Hungarian and Turkish Ducats in the Mid-16th Century”, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung. 60/1(2007), s. 33-54.
  • Çakır, Baki, Osmanlı Mukataa Sistemi (XVI-XVIII. Yüzyıl), Kitabevi, İstanbul 2003.
  • Çakır, Baki, “Osmanlı Devleti’nin Bilinen En Eski (1495-1496) Bütçesi ve 1494- 1495 Yılı İcmali”, Osmanlı Araştırmaları, S. 47, (2016), s. 113-145.
  • Çakır, Merve, Osmanlı Şehir Tarihinin Arşiv Kaynakları: İzmit Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul 2006.
  • Çetin, Atilla, “Osmanlı Döneminde Kandıra Tarihine Toplu Bir Bakış”, Kandıra Sempozyumu ve Kandıra Kurultayı Bildirileri, 2005, s. 4-73.
  • Dallasta, Federica, Eredità di carta. Biblioteche private e circolazione libraria nella Parma Farnesiana (1545-1737), Milano 2010.
  • Damalı, Atom, Osmanlı Sikkeleri Tarihi, C 1, Acar Basım ve Cilt Sanayi Tic. A.Ş., İstanbul 2010.
  • Day, William R., Michael Matzke ve Andrea Saccocci, Medieval Europen Coinage with a cataloque of the Coins in the Fitzwilliam Museum, Cambridge, 12 Italy (I) (Northern Itayl), Cambridge University Press, 2016.
  • Engel, P., The Realm of St. Stephen, A History of Medieval Hungary 895-1526, New York 2001.
  • Erdem, Ekrem, “Osmanlı Para Sistemi ve Tağşiş Politikası: Dönemsel Bir Analiz”, Bankacılar Dergisi, S. 56, (2006), s. 10-27.
  • Erdoğan Özünlü, Emine, “Kocaeli Tarihi Açısından Önemli Bir Kaynak: Derdest Defterleri”, Uluslararası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempzoyumu II, 2016, s. 375-380.
  • Fleet, Kate, Erken Osmanlı Döneminde Türk-Ceneviz Ticareti (çev. Ö. Akpınar), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2009.
  • Fara, Andrea, “Italian Merchants in the Kingdom of Hungary in the Late Middle Ages and Early Modern Period (XIIIth-XVIth Centruries)”, Italy and Europe’s Eastern Border (1204-1669), Peter Lang GmbH, Main 2012, s. 119-133
  • Faroqhi, Suraiya, “16.Yüzyılda Batı ve Güney Sancaklarında Belirli Aralıklarla Kurulan Pazarlar (İçel, Hamid, Karahisar-ı Sahib, Kütahya, Aydın ve Menteşe), ODTÜ Gelişme Dergisi, S. 1(1978) (çev. Melek Eğilmez), s. 39-85.
  • Faroqhi, Suraiya, Osmanlı’da Kentler ve Kentliler, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1994.
  • Faroqhi, Suraiya, Osmanlı Tarihi Nasıl İncelenir?, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.
  • Faroqhi, Suraiya, “16.Yüzyıl Sonlarında Osmanlı İmparatorluğu’nda Siyaset ve Sosyo-Ekonomik Değişim”, Kanuni ve Çağı Yeniçağda Osmanlı Dünyası (ed. Metin Kunt ve Christine Woodhead), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2002, s. 92-114.
  • Faroqhi, Suraiya, Osmanlı İmparatorluğu ve Etrafındaki Dünya (çev. Ayşe Berktay), Kitap Yayınevi, İstanbul 2010.
  • Faroqhi, Suraiya, Osmanlı İmparatorluğu’nda Yollara Düşenler (çev. Zülal Kılıç), Kitap Yayınevi, İstanbul 2016.
  • Gecsenyi, Lajos, “’Turkish Goods’ and ‘Greek Merchants’ in the Kingdom of Hungary 16th and 17th Centuries”, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, 60 (2007), s. 55-71.
  • Genç, Mehmet, “Mukataa”, DİA, C 31, İstanbul 2006, s. 129-132.
  • Genç, Mehmet, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Ötüken Neşriyat, 2000.
  • Genç, Mehmet, “Klasik Osmanlı Sosyal-İktisadi Sistemi ve Vakıflar”, Vakıflar Dergisi 42 (2014), s. 9-18.
  • Genç, Mehmet, Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Ötüken Yayınları, İstanbul 2007.
  • Goffman, Daniel, Osmanlı Dünyası ve Avrupa 1300-1700 (çev. Ülkün Tansel), Kitap Yayınevi, İstanbul 2004.
  • Gökbilgin, M. T., “Venedik Arşivlerindeki Türkçe Belgeler Koleksiyonu ve Bizimle İlgili Diğer Belgeler”, Belgeler, C V-VIII/S. 9-12, (1968-1971), s. 39-54.
  • Guboglu, M., “Osmanlı Padisahları Tarafından Transilvanya’ya Verilen Ahidnameler, Kapitülasyonlar 1541-1690”, IX. Türk Tarih Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler, C II, TTK Basımevi, Ankara 1981, s. 1725-1734.
  • Güneş, Ahmet, Tahrir Defterlerine Göre XVI. Yüzyıl Başlarından XVII. Yüzyıl Başlarına Kadar Kocaeli Sancağı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 1994.
  • Hagen-Janke, U. - R. Walburg, Early Modern Gold Coins from Deutsche Bundesbank Collection, Munich 1985.
  • Hergüner, Mustafa, “Osmanlı’nın İlk Emir-i Svahili Karamürsel Bey’in Döneminde Anadolu Beylikleri ve Venedik, Ceneviz ve Bizans Denizciliği’ne Bir Bakış”, Uluslararası Kara Mürsel Alp ve Kocaeli Tarihi Sempzoyumu II, C 1, 2016, s. 236-253.
  • Iliescu, Octavian, The History of Coins in Romania (cca.1500 B.C.-2000), Editura Enciclopedica, Bucharest 2002.
  • İnalcık, Halil, “Bursa and the Commerce of the Levant”, Journal of Economic and Social History of the Orient 3(1960), s. 131-47.
  • Jasek, Dariusz F., “The Gdansk (Danzig) 1577 Siege Gold Ducats”, Coin Week 7, (2017), s. 1-4
  • Jasek, Dariusz F.,” World Coins-A History of the Netherlands Gold Ducat: As it Began”, Coin Week, 26(2016), erişim: https://coinweek.com/world-coins/ world-gold-coins-2/world-coins-history-netherlands-gold-ducat-began/
  • Kaçan, Meryem, XVI. ve XVII. Yüzyıllarda Osmanlı-Venedik Ahidnameleri, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1995.
  • Kadı, İsmail Hakkı, “Erken Modern Dönemde Hollanda’nın Levant ile Ticareti”, Sultanlar, Tüccarlar, Ressamlar Tük-Hollanda İlişkilerinin Başlangıcı (Yay. haz. R. Barış Kıbrıs), Pera Müzesi, İstanbul 2012, s. 37-45.
  • Kadı, İsmail Hakkı, “Non-muslim Ottoman Merchants in Amsterdam”, The Ottoman World (ed. Christine Woodhead), Routledge, 2012, s. 276-288.
  • Kafadar, Cemal, “A Death in Venice (1575): Anatolian Muslim Merchants Trading in the Serenissima”, Journal of Turkish Studies, 10, (1986), s. 191-217.
  • Kafadar, Cemal, Kim Varimiş Biz Burada Yoğiken, Metis Yayınları, İstanbul 2009.
  • Kallek C., TDV İslâm Ansiklopedisi, C 32, 2006, s. 387-389, İstanbul, Kasım/2019 https://islamansiklopedisi.org.tr/narh#1
  • Katz, Victor, Thousand Years of Bohemian Official Coinage (929-1929), Czechoslovak Numismatical Society, Prague 1929.
  • Kayapınar, Levent, “Geç Dönem Ortaçağ Avrupa Tarihi (1300-1453)”, Ortaçağ-Yeniçağ Avrupa Tarihi, (ed. L.Kayapınar - E. Afyoncu), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2019a, s. 52-76.
  • Kelleher, Richard, “From the Commercial Revolution to the Black Death (c.1150- 150)”, Money and Coinage in the Middle Ages (ed. Roy Naismith), Brill, Leiden/ Boston 2018, s. 121-150.
  • Kolodzejczyk, Dariusz, “The Export of Silver Coin Through the Polish-Ottoman Border and the Problem of the Balance of Trade”, Turcica 28, (1996), s. 105- 116.
  • Konukçu, Enver, “Akçakoca’nın Kadıra’dan Sonra Osmanlı Topraklarına Kattığı Hisar Ermeni Bazar mı? Yoksa Araman mı? SAÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, C 10/S. 2, (2008), s.125-139.
  • Küpeli, Özer, “Osmanlı Devleti’nde Panayır Organizasyonları ve Gönen Hacı İsa Panayırının Tarihine Dair”, Osmanlı 3 İktisat , (ed. Güler Eren), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999, s. 490-497.
  • Küpeli, Özer, “Osmanlılar ve Doğu Ticaret Yolları Üzerine (XV-XVII. Yüzyıllar)”, Prof. Dr. Necmi Ülker Armağanı, İzmir 2008, s.391-405.
  • Kütükoğlu, Mübahat S., “Ahidname”, DİA, C I, İstanbul 1988, s. 535-540.
  • Mantran, Robert, XVI-XVII. Yüzyıllarda Osmanlı İmparatorluğu (çev. Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Kitabevi, Ankara 1995.
  • Memiş Gülcan - Recep Yaşa, “Kandıra-Araman Köyü’nün Osmanlı Tarihindeki Yeri ve Önemi”, Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu IV Bildiriler, C 1, (ed. H. Selvi, İ. Şirin, A. Yeşildal ve R. Narin), Kocaeli 2018, s. 81-105.
  • Mirnik, Ivan ve Muhamed Ždralović, “O skupnom nalazu zlatnog I srebrnog novca 15. 16.stolieca kod Opatinca”, Vjesnik Arheološkog Muzeja u Zagrebu 3/8, (1975) s. 119-132.
  • Mirnik, Ivan - Muhamed Ždralović, “Skupni nalazi novca iz Hrvatske XIV. Sukupni Nalaz Zlatnog I Srebrnog Novca 16. St. iz Svinjarevaca”, VAMZ, 3./ XXXIX (2006), s. 217–256.
  • Munteanu, Lucian, “Preliminary Data About the Coin Hoard of Iaşi-2002”, The Great Medieval Coin Hoard of Iaşi, (ed. Virgil Mihailescu-Birliba; trans. Adrian Poruciuc ve Norbent Poruciuc), Institutul European Press, Iaşi 2006, s. 433- 474.
  • Nagy, Zsolt D. - Zoltan May - Kristian Fintor, “Archaeometric Investigation of the Hoard from Bodrogolaszi, Hungary”, Star: Science&Technology of Archaeological Research 1(2015), s. 89-98.
  • Nef, J., “Industrial Europe at the Time of the Reformation (ca. 1515-ca. 1540)”, Journal of Political Economy, Vol. 49/No. 1 (Feb., 1941), s. 1-40.
  • Oflaz, Erkan, 16.Yüzyıl Akdeniz Ticaretinde Hegemonya; Osmanlı-İspanya Rekabeti, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli 2019.
  • Özsoy, Ergün, Akdeniz’de Osmanlılar ve Habsburglar 1550-1660: Siyaset-Ticaret-Ziyaret, İstanbul Ünviersitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2016.
  • Öztürk, Mustafa, “Osmanlı Para Politikası”, XIII. Türk Tarih Kongresi, III/III, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2002, s. 2-10.
  • Pach, Zsigmond Pal, “Hungary and the Levantine Trade in the mid 14th-17th Centuries”, Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae, 60, (2007), s. 9-31.
  • Pamuk, Şevket, Osmanlı-Türkiye İktisadi Tarihi 1500-1914, İletişim Yayınları, İstanbul 2005.
  • Pamuk, Şevket, Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları Seçme Eserler I (5., 7., 9., 10., 12.bölümleri çev. Gökhan Aksay), Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2018.
  • Pedani, Maria Pia, Osmanlı Padişahının Adına İstanbul’un Fethinden Girit Savaşı’na Venedik’e Gönderilen Osmanlılar, (çev. Elis Yıldırım, ed. Nevin Özkan), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 2011.
  • Pedani, Maria Pia, “Ottoman Merchants in the Adriatic Trade and Smuggling”, ACTA HISTRIAE 16, (2008), s. 155-172.
  • Pedani, Maria Pia, “A Culture of Trust Ottoman Mercants and Venetian Notaries in the Early Modern Period”, Venetians and Ottomans in the Early Modern Age Essay on Economic and Social Connected History (ed. Anna Valerio), Venezia Edizioni Ca’Foscari-Digital Publishing 2018, s. 31-47.
  • Petritsch, Ernst Dieter, “Haraç mı Onursal-Hediye mi? XVI. Yüzyıl İkinci Yarısı Osmanlı-Habsburg İlişkileri Hakkında Bir Değerlendirme” (çev. Ergün Özsoy), Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, S. 33, (2015), s. 261-274.
  • Pfeiffer-Taş, Şule - Nikolaos Schindel, “The Beçin Coin Hoard and Ottoman Monetary History in the Late 16th/Early 17th Century”, Journal of the Economic and Social History of the Orient 56, (2013), s. 1-18.
  • Pfeiffer-Taş, Şule, “I. Selim’den I. Ahmed’e Kadarki Dönemde Osmanlı Devleti’nin Para Tarihi”, Beçin Definesi, C 1, (Yay. haz. R. H. Ünal-F. Krinzinger-M. Alram -Ş. Pfeiffer-Taş), Türkiye Bilimler Akademisi, Ankara, 2015, s.65-108.
  • Polatcı, Türkan - Alican Batmaz, “Doğu-Batı İmajı Gölgesinde Konstantinopolis ve Beç: XVI.ve XVII. Yüzyıllarda Osmanlı-Habsburg İlişkileri”, Akademik Bakış, C.6/S.12, 2013, s. 51-80.
  • Polatel, Oğuz, “Osmanlı Dönemi İzmit’in Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Hayatında Ermeniler”, Uluslararası Gazi Akça Koca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, C 2, 2015, s. 891-923.
  • Radvan, L., At Europe’s Borders, Medieval Towns in the Romanian Principalities, Bril Press, USA 2010.
  • Reychman, Jan, Polonya ile Türkiye Arasındaki Diplomatik Münasebetlerin 550. Yıldönümü, Ankara 1964.
  • Sahillioğlu, Halil, Kuruluşunudan XVII. Asrın Sonlarına Kadar Osmanlı Para Tarihi Üzerinde Bir Deneme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İstanbul 1958.
  • Sahillioğlu, Halil, “Osmanlı İdaresinde Kıbrıs’ın İlk Yılı Bütçesi”, Belgeler, C IV/S. 7-8, (1967), s. 1-33.
  • Sahillioğlu, Halil, “Akçe”, TDV İslam Ansiklopedisi, C 2, 1989, s. 224-227.
  • Sahillioğlu, Halil, “Darphane”, TDV İslam Ansilkopedisi, C 8, 1993, s. 501-505.
  • Sahillioğlu Halil, “Osmanlı Para Tarihinde Dünya Para ve Maden Hareketinin Yeri (1300-1750)”, ODTÜ Gelişme Dergisi, S. 1, 1978, s. 1-38.
  • Sahillioğlu, Halil, “1524-1525 Bütçesi”, İÜİFM Ömer Lütfi Barkanʼa Armağan, C 41/ S. 1-4 (1985), s. 415-447.
  • Stahl, Alan, “Learning from the Zecca. The Medieval Mint of Venice as a Model for Pre-Modern Minting”, The Numismatic Chronicle 17 (2011), s. 347-354.
  • Stahl, Alan, The Mint of Venice in the Middle Ages, The Johns Hopkins University Press, New York 2000.
  • Stahl, Alan, “The Venetian Mint in the Age of the Black death”, Material Culture and Cultural Materialisms in the Middle Ages and the Renaissance, (Ed. Curtis Perry), Arizona Studies in the Middle Ages and the Renaissance 5 Belgium 2001, s. 41-57.
  • Szelenyi, Balazs A., “The Dinamics of Urban Development: Towns in Sisteenth and Seventeeth-Cevtury Hungary”, The American Review, (April) 2004, s. 360- 386.
  • Şahin Afşin - Sibel Cengiz, “16’ncı Yüzyıl Fiyat Devrimi ve Osmanlı İran Savaşlarının Osmanlı İpekçilik Endüstrisi Üzerine Etkileri”, İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, C 1 /S.1, 2010, s. 69-82.
  • Tabakoğlu, Ahmet, “Ortadoğuda ve Osmanlılarda Altın Para”, Altının İktidarı, İktidarın Altınları Yapı Kredi Altın Sikke Koleksiyonu (ed. Oğuz Tekin), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2004, s. 79-114.
  • Tabakoğlu, Ahmet, “XVII ve XVIII Yüzyıl Osmanlı Bütçeleri”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C 41 /S. 1-4 (1985), s. 389-414.
  • Tekin, Oğuz, “Osmanlı İmparatorluğunda Para”, Osmanlı 3 İktisat (Ed. Güler Eren), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 1999, s. 169-179.
  • Turan, Şerafettin, “Venedik’te Türk Ticaret Merkezi. Fondaco dei Turchi”, Belleten, C XXII/S. 126(1968), s. 247-283.
  • Travaini, Lucia, “Coins and Identity: From Mint to Paradise”, Money and Coinage in the Middle Ages (Ed. Roy Naismith), Brill, Leiden/Boston 2018, s. 320-349.
  • Ulugün, Yavuz F., Seyahatnamelerde Kocaeli ve Çevresi, İzmit 2008.
  • Uzun, Mustafa C. - Afşar, Bilge, “Osmanlı Ekonomisinin Temel Unsurlarının Ekonomik Yaklaşım Çerçevesinde değerlendirilmesi”, Karatay Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 3, (2019), s.54-93.
  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, C. II-III, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1988.
  • Üçel-Aybet, Gülgün, Avrupalı Seyyahların Gözünden Osmanlı Dünyası ve İnsanları (1530- 1699), İletişim Yayınları, İstanbul 2003.
  • Ünal, H. Ü. - Krinzinger, F. - Alram, M. - Ş. Pfeiffer-Taş (Yay. haz.), Beçin Definesi 1-2, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları, Ankara 2015.
  • Wallerstein, Immanuel, Modern Dünya Sistem I Kapitalist Tarım ve 16. Yüzyıl’da Avrupa Dünya-Ekonomisinin Kökenleri (çev. Latif Boyacı), Yarın Yayınları, İstanbul 2015.
  • Wiesner-Hanks, Merry E., Erken Modern Avrupa 1450-1789 (çev. Hamit Çalışkan), Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2019.
  • Velter Anna-Maria ve Gabriel Custerea, “Medieval Coins Hoards from the 16th17th Century Found in Dobrudja”, Coin Hoards of Dobrudja I (ed. G. Custurea, M.Dima, G. Talmatchi ve A. M. Velter), Costanta 2007, s. 114-293.
  • Yıldız, Yusuf, Osmanlı-Habsburg İlişkileri, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2013.
  • Zaoral, Roman, “Mining, Trading and Minting in Late Medieval Bohemia”, From Ore to Money, Mining, Trading, Minting, Proccedings of the Tallinn (2018) Conference (ed. G. Depeyrot - I. Leimus), Wetteren 2018, s. 79-98.
  • Jaco Zuijderduijin, Rombert Stapel ve Jan Lucassen, “Coin Production in the Low Countries”, TSEG- The Low Countries Journal of Social and Economic History, 15/2-3, (2018), s. 69-88.