KOP SAVUNMASINA AİT BAZI BELGELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kafkas Cephesi’nde önemli muharebe sahalarından biri de Kop savunmasıdır. Öyle ki Fevzi Çakmak Kop savunmasını İkinci Plevne Zaferi olarak nitelendirmektedir. Çok çetin mücadelelere sahne olan bu muharebelerde Rus kuvvetleri karşısında Türk kuvvetleri kahramanca mücadele etmiştir. Bu mücadele esnasında bölgede bulunan 3. Orduya bağlı kuvvetler önemli kayıplar vermiştir. Bu kayıplar ordunun resmi kayıtlarına yansımıştır. Bu resmi kayıtlarda özel işaret ve renklendirmelerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışmamızda, Genelkurmay ATASE Arşivi’nden alınan belgeler ışığında, ordunun yazışmalarına yansıdığı şekliyle özel işaretlerle 89. Alayın komuta kademesine ait kayıtlar incelenmiş ve değerlendirilmiştir.

EVALUATION OF SOME DOCUMENTS FOR COP DEFENSE

One of the important battlefields on the Caucasian Front is the Kop defense. As a matter of fact, Fevzi Çakmak describes Kop's defense as the Second Plevna Victory. In these battles, the Turkish forces fought heroically against the Russian forces. During this struggle, the forces of the 3rd Army in the region suffered significant losses. These losses were reflected in the official records of the army. It has been determined that special signs and colorings are used in these official records. In our study, the records of the command level of the 89th Regiment attached were examined and evaluated with special signs as reflected in the correspondence of the army in the light of the documents obtained from the General Staff ATASE Archive.

___

  • Genelkurmay ATASE Arşivi
  • Birinci Dünya Harbi Kataloğu,
  • Klasör 5490, Dosya H4 Fihrist 1.
  • Kls. 5490, Dos. H4, F. 1-1.
  • Kls. 5490, Dos. H4, F. 1-1-1a.
  • Kls. 5490, Dos. H4, F. 1a.
  • Akbay, Cemal(1991), Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
  • Arıkan, Mustafa(2015), “Ağabey ve Kardeşi -Hayat Çizgisi Savaştan Geçen İki Medreseli”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı Yıl: 13, Bahar 2015, Sayı: 18, ss. 385-410, 100. Yıl, Çanakkale
  • Arslan, Nebahat(2019), “Birinci Dünya Harbi ve Kafkas Cephesi’nin Bayburt ve Çevresine Etkileri”, İşgalden Kurtuluşunun 100.Yılında Bayburt, Bayburt: Bayburt Üniversitesi Yay.
  • Atnur İbrahim Ethem(2019), Türklerin 1. Dünya Savaşı”, İşgalden Kurtuluşunun 100. Yılında Bayburt, Bayburt: Bayburt Üniversitesi Yay.
  • Bolat Bozaslan, Neslihan(2016), “Birinci Dünya Savaşı’nda Yemen Cephesinde Lojistik Faaliyetler”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Konya.
  • Çakmak Fevzi(2010), Büyük Harpte Şark Cephesi Harekâtı, (Yayına Hazırlayan: Ahmet Tetik), İstanbul: İş Bankası Yay.
  • Eyyüpoğlu İsmail(2016), Bayburt Jandarma Tabur Kumandanlığı Ve Kop Dağı Savunması (Mart-Temmuz 1916), Atatürk Dergisi 5 / 2 (Aralık): 1-13.
  • Genelkurmay Başkanlığı(1985), Birinci Dünya Harbi İdari Faaliyetler ve Lojistik, Ankara: Genelkurmay Basımevi
  • Genelkurmay Başkanlığı(1993), Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi (BDHTH), Kafkas Cephesi 3 ncü Ordu Harekâtı, II., Ankara: Genelkurmay Basımevi
  • Görgülü, İsmet(2014), On Yıllık Harbin Kadrosu 1912-1922 Balkan-Birinci Dünya ve İstiklal Harbi, , Ankara: TTK Yay.
  • Güler, Atilla(2019), Türk Tarihinde İkinci Plevne Savunması ve Sovyet İhtilalinin Kafkas Cephesi Harekâtına Etkileri, İşgalden Kurtuluşunun 100.Yılında Bayburt, Bayburt: Bayburt Üniversitesi Yay.
  • Kurat, Akdes Nimet(1987), Rusya Tarihi Başlangıçtan 1917’ye Kadar, TTK Yayınları, Ankara.
  • Karadaş Aziz(Mart 2015), “I. Dünya Savaşı Dönemi’nde Van’ın İşgali Ve Kurtuluşu (1915- 1918)” The Journal of Academic Social Science Yıl: 3, Sayı: 10, s. 176-192, (Erişim Tarihi:20.09.2019)
  • Öğün, Tuncay(1999), Kafkas Cephesinin I. Dünya Savaşındaki Lojistik Desteği, Ankara: ATAM Yay.
  • Özlü Hüsnü(2015), “I. Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde 16’ncı Kolordunun Harekât Planı, Muş Ve Bitlis’in İşgalden Kurtuluşu”, 100. Yılı Münasebetiyle I. Dünya Savaşı’nda Kafkas (Doğu) Cephesi Uluslararası Sempozyumu, s. 387-417, Ankara: ATAM Yay.
  • Sander, Oral(2015), Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Yalçın, Hatice(2008), Harp Ceridesi (1.Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi), Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat.