Ebeveyn ve Öğretmen Algılarına Göre Covid-19 Pandemisinin Erken Çocukluk Dönemine Yansımaları: Bir Meta-Sentez Çalışması

Bu araştırmanın amacı, 0-8 yaş grubundaki çocukların ebeveynlerinin ve öğretmenlerinin bakış açısından Covid-19 pandemisinin erken çocukluk dönemine nasıl yansıdığına ilişkin bilgileri bütünleştirmek ve sentezlemektir. Bu araştırmada meta-sentez yöntemi kullanılmış ve Dergipark, ERIC, Web of Science, SAGE Journals, Scopus veritabanları taranmıştır. Aramalarda kullanılan anahtar sözcükler “erken çocukluk, çocuk, sıfır-sekiz yaş, Covid-19, pandemi, ilkokul, öğrenci, ebeveyn, aile”dir. Erken çocuklukta Covid-19 pandemisine ilişkin ebeveyn ve öğretmen algılarına odaklanan, 2020–2021 yılları arasında yapılmış olan, eğitim ve eğitim araştırmaları kapsamında taranan, katılımcıları Türkiye’de olan, nitel metodolojileri kullanan ve tam metnine ulaşılan ampirik çalışmalar incelemeye dahil edilmiştir. Makaleler Türkçe veya İngilizce dillerinde yazılmış ve hakemli bilimsel dergilerde yayınlanmış olmalıdır. Dâhil etme ve hariç tutma kriterleri göz önüne alınarak yapılan eleme sonucunda 15 makale tamamen okunmuş ve analiz edilmiştir. Bulgular beş tema ortaya koymuştur; bilişsel süreçler, fiziksel durum, duyuşsal durum, toplumsallık ve eğitsel süreçler. Pandemi çocukların yaşantısını radikal biçimde değiştirmiştir. Pandeminin çocuklar için negatif etkilerini hafifletmek için çocukları ev ve okul ortamında destekleyen yaklaşımların geliştirilmesi gerekmektedir. Araştırma sonunda eğitimcilere, ebeveynlere ve politika yapıcılarına yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Pandemi, , Covid-19, , Erken çocukluk, , Eğitim, , Meta-sentez

PDF

___

Akkaş-Baysal, E., Ocak, G. ve Ocak, İ̇. (2020). Covid-19 salgını sürecinde okul öncesi çocuklarının EBA ve diğer uzaktan eğitim faaliyetlerine ilişkin ebeveyn görüşleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 6(2), s. 185-214.
Alisinanoğlu, Karabulut, R ve F., Türksoy, E. (2020). Pandemi sürecinde çocukluk dönemi korkuları. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6(14), s. 447-568.
Aytaç, T. (2021). The problems faced by teachers in Turkey during the Covid-19 pandemic and their opinions. International Journal of Progressive Education, 17(1), s. 404-420. doi:10.29329/ijpe.2020.329.26
Balaman, F. ve Hanbay-Tiryaki, S. (2021). Corona virüs (Covid-19) nedeniyle mecburi yürütülen uzaktan eğitim hakkında öğretmen görüşleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), s. 52-84.
Barlett, J. D., Griffin, J. ve Thomson, D. (2020). Resources for supporting children’s emotional well-being during the Covid-19 pandemic. Child Trends. Erişim adresi: https://www.childtrends.org/publications/resources-for-supporting-childrens-emotional-well-being-during-the-covid-19-pandemic
Başaran, M., ve Aksoy, A. B. (2020). Parents’ views on the family lives in the coronavirus (COVID-19) outbreak process. The Journal of International Social Research, 13(71), s. 668-678.
Bozkurt, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi süreci ve pandemi sonrası dünyada eğitime yönelik değerlendirmeler: Yeni normal ve yeni eğitim paradigması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), s. 112-142.
Bozkurt, Y, Zeybek, Z ve Aşkın, R. (2020). Covid-19 pandemisi: Psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Bahar (Covid19-Özel Ek), s. 304-318.
Brown, S. M., Doom, J., Watamura, S., Lechuga-Pena, S. ve Koppels, T. (2020). Stress and parenting during the global COVID-19 pandemic. Child abuse & neglect, 110(Pt 2), 104699. doi:10.1016/j.chiabu.2020.104699
Cachón-Zagalaz, J., Zagalaz-Sánchez, M. L., Arufe-Giráldez, V., Sanmiguel-Rodríguez, A. ve González-Valero, G. (2021). Physical activity and daily routine among children aged 0–12 during the covid-19 pandemic in Spain. Int. J. Environ. Res. Public Health, 18, s. 703. doi:10.3390/ ijerph18020703
*Cakin, M. ve Kulekci-Akyavuz, E. (2021). Educational adventure of students in the COVID-19 period in Turkey: Determination of parents' views. International Journal on Social and Education Sciences (IJonSES), 3(1), s. 109-125. doi:10.46328/ijonses.87
Campbell, A. M. (2020). An increasing risk of family violence during the Covid-19 pandemic: Strengthening community collaborations to save lives. Forensic Science International Reports, 2,100089. doi:10.1016/j.fsir.2020.100089
Chung, G., Lanier, P. ve Wong, P. Y. J. (2020). Mediating effects of parental stress on harsh parenting and parent-child relationship during coronavirus (COVID-19) pandemic in Singapore. Journal of Family Violence, s. 1-12. doi:10.1007/s10896-020-00200-1
Council on Communications and Media. (2016). Media and young minds. Pediatrics, 138(5). doi:10.1542/peds.2016-2591
Çağdaş, A. ve Şahin-Seçer, Z. (2015). Anne-baba eğitimi. Ankara: Eğiten Kitap.
Çiçek, B. ve Almalı, V. (2020). COVID-19 pandemisi sürecinde kaygı öz-yeterlilik ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişki: Özel sektör ve kamu çalışanları karşılaştırması. Electronic Turkish Studies, 15(4), s. 241-260. doi:10.7827/TurkishStudies.43492
Clemmens, D. (2003). Adolescent motherhood: A meta-synthesis of qualitative studies. MCN: The American Journal of Maternal/Child Nursing, 28(2), s. 93-99. doi:10.1097/00005721-200303000-00010
Dayal, H. C. ve Tiko, L. (2020). When are we going to have the real school? A case study of early childhood education and care teachers’ experiences surrounding education during the COVID-19 pandemic. Australasian Journal of Early Childhood, 45(4), s. 336-347. doi:10.1177/1836939120966085
Demir, F., ve Özdaş, F. (2020). Covid-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), s. 273-292.
Demir-Öztürk, E., Kuru, G. ve Demir-Yıldız, C. (2020). Covid-19 pandemi günlerinde anneler ne düşünür çocuklar ne ister? Anne ve çocuklarinin pandemi algısı. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 204-220.
Dias, M. J., Almodóvar, M., Atiles, J. T., Vargas, A. C. ve Zúñiga León, I. M. (2020). Rising to the Challenge: Innovative early childhood teachers adapt to the COVID-19 era. Childhood Education, 96(6), s. 38-45. doi: 10.1080/00094056.2020.1846385
Dunton, G. F., Do, B. ve Wang, S. D. (2020). Early effects of the COVID-19 pandemic on physical activity and sedentary behavior in children living in the US. BMC Public Health, 20(1), s. 1-13. doi:10.1186/s12889-020-09429-3
Ecclestone, K. (2012). From emotional and psychological well-being to character education: challenging policy discourses of behavioural science and ‘vulnerability’. Research Papers in Education, 27(4), s. 463-480. doi: 10.1080/02671522.2012.690241
Erol, M. vd Erol, A. (2020). Koronavirüs pandemisi sürecinde ebeveynleri gözünden ilkokul öğrencileri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), s. 529-551.
Ersan, C. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının saldırganlık düzeylerinin duygu ifade etme ve duygu düzenleme açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale.
Eyler A, Nanney M. S., Brownson, R. C., Lohman D ve Haire-Joshu D. (2006). Correlates of after-school activity preference in children ages 5–12: The PARADE study. Am J Health Educ., 37(2), s. 69–77. doi:10.1080/19325037.2006.10598882
Fan, Y., Wang, H., Wu, Q., Zhou, X., Zhou, Y., Wang, B., Han, Y., Xue, T. ve Zhu, T. (2020). SARS pandemic exposure impaired early childhood development: A lesson for COVID-19. medRxiv. doi:10.1101/2020.05.12.20099945
Fidan, M. (2020). Covı̇d-19 Belirsizliğinde eğitim: İlkokulda zorunlu uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(2), s. 24-43.
France, E. F., Cunningham, M., Ring, N. ve diğerleri. (2019). Improving reporting of meta-ethnography: The eMERGe reporting guidance. BMC Med Res Methodol, 19(25). doi:10.1186/s12874-018-0600-0
Greszler, R. ve Burke, L. M. (2020). Rethinking early childhood education and childcare in the COVID-19 Era. Backgrounder. No. 3533. Heritage Foundation. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED609729.pdf
Gromada, A., Richardson, D. ve Rees, G. (2020). Childcare in a global crisis: The impact of COVID-19 on work and family life. Innocenti Research Briefs no. 2020-18, UNICEF Office of Research-Innocenti, Florence. doi:10.18356/16d757a1-en
Group, U. (ed.) (2020). The impact of COVID-19 on children. United Nations, New York. Erişim adresi: https://unsdg.un.org/resources/policy-brief-impact-covid-19-children
Gudbjartsson, D. F., Helgason, A., Jonsson, H., Magnusson, O. T., Melsted, P., Gudmundur L. N., Saemundsdottir, J., ve diğerleri. (2020). Spread of SARS-CoV-2 in the Icelandic population. New England Journal of Medicine, 382, s. 2302–2315. doi:10.1056/NEJMoa2006100
Hinkley, T., Brown, H., Carson, V. ve Teychenne, M. (2018). Cross sectional associations of screen time and outdoor play with social skills in preschool children. PLoS ONE, 13(4):e0193700. doi:10.1371/journal.pone.0193700
Inan, H. Z. (2021). Challenges of distance/online and face-to-face education in the new normal: Experiences of Reggio Emilia-inspired early childhood educators in Turkey. Pedagogical Research, 6(1), em0086. doi:10.29333/pr/9304
Jones, D. (2020). The impact of covid-19 on young children, families, and teachers. Defending the Early Years. Erişim adresi: https://dey.org/wp-content/uploads/2020/09/The-Impact-of-COVID-19-on-Young-Children-Families-and-Teachers-A-DEY-Report-9-8-20-FINAL.pdf
Karabudak, M. G. (2020). Opinions of 1st grade teachers on distance education adaptation process during the Covid 19 pandemic period. Social Scientific Centered Issues, 2(2), s. 72-80.
Keyes, C. L. M. (2002). The mental health continuum: From languishing to flourishing in life. Journal of Health and Social Research, 43(2), s. 207-222. PMID: 12096700.
Kim, J. (2020). Learning and teaching online during Covid-19: Experiences of student teachers in an early childhood education practicum. International Journal of Early Childhood, 52(2), s. 145-158. doi:10.1007/s13158-020-00272-6
Kol, S. (2011). Erken çocuklukta bilişsel gelişim ve dil gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, s. 1-21. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/115636
Kurt-Demirbaş, N. ve Sevgili-Koçak, S. (2020). 2-6 yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin bakiş açisiyla Covid-19 salgın sürecinin değerlendirilmesi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), s. 328-349.
Lee, I. F. (2020). Crisis of care and education in the early years: Paradoxical moments in the global pandemic. Global Studies of Childhood, 10(4), s. 385-394. doi:10.1177/2043610620978491
Long, H. (2020). The big factor holding back the US economic recovery: Child Care. The Washington Post. Erişim adresi: https://www.washingtonpost.com/business/2020/07/03/big-factor-holding-back-us-economic-recovery-child-care/
Miller, J. G. (1994). Cultural diversity in the morality of caring: Individual-oriented versus duty-oriented interpersonal codes. Cross-Cultural Research, 28(1), s. 3-39. doi:10.1177/106939719402800101
Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J. ve Altman, D. G. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLoS Med, 6(7): e1000097. doi:10.1371/ journal.pmed.1000097
Morgül, E., Kallitsoglou, A. ve Essau, C. A. (2020). Psychological effects of the COVID-19 lockdown on children and families in the UK. Revista de Psicología Clínica con Niños y Adolescentes, 7(3), 42-48. doi: 10.21134/rpcna.2020.mon.2049
O’Keeffe, C. ve McNally, S. (2021). ‘Uncharted territory’: Teachers’ perspectives on play in early childhood classrooms in Ireland during the pandemic, European Early Childhood Education Research Journal, 29(1), 79-95. doi:10.1080/1350293X.2021.1872668
Park, E., Logan, H., Zhang, L., Kamigaichi, N. ve Kulapichitr, U. (2020). Responses to coronavirus pandemic in early childhood services across five countries in the Asia-pacific region: OMEP policy forum. International Journal of Early Childhood, 25, s. 1-18. doi:10.1007/s13158-020-00278-0
Polat, S. ve Ay, O. (2016). Meta-sentez: Kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 52-64. doi:10.14689/issn.2148-2624.1.4c2s3m
Ryan, R. M. ve Deci, E. L. (2017). Self-determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. The Guilford Press. doi:10.1521/978.14625/28806
Samuelsson, I. P., Wagner, J. T. ve Ødegaard, E. E. (2020). The coronavirus pandemic and lessons learned in preschools in Norway, Sweden and the United States: OMEP policy forum. International Journal of Early Childhood, 52(2), s. 129-144. doi:10.1007/s13158-020-00267-3
Saylık, F. Z. ve Yalçın, M. G. (2018). Otoriter veya demokratik ebeveyn tutumunun ve ebeveyne bağlanma biçiminin suçluluk ve utanç duygularına etkisinin yarı-deneysel yöntemle incelenmesi. Psikoloji Çalışmaları, 38(2), 95-127. doi:10.26650/SP404167.
Schreiber, R., Crooks, D. ve Stern, P. N. (1997). Qualitative meta-analysis. J. M. Morse (Ed.), Completing a qualitative project (s. 311–326) içinde. Thousand Oaks, CA: Sage.
Şahbudak, B. ve Emiroğlu, N. I. (2020). Çocuk ve ergende Covid-19 salgını ve duygudurum bozuklukları birlikteliği. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 27(2), s. 59-63. doi:10.4274/tjcamh.galenos.2020.55265
Tarkoçin, S., Alagöz, N. ve Boğa, E. (2020). Okul öncesi dönem çocuklarının pandemi sürecinde (Covid-19) davranış değişiklikleri ve farkındalık düzeylerinin anne görüşlerine başvurularak incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 15(6). doi: 10.7827/TurkishStudies.44338
Toran, M., Sak, R., Xu, Y., Şahin-Sak, İ. T. ve Yu, Y. (2021). Parents and children during the COVID-19 quarantine process: Experiences from Turkey and China. Journal of Early Childhood Research, s. 1-19. doi:10.1177/1476718X20977583
UNICEF. (2018). Learning through play: Strengthening learning through play in early childhood programs. New York: UNICEF. Erişim adresi: https://www.unicef.org/sites/default/files/2018-12/UNICEF-Lego-Foundation-Learning-through-Play.pdf
Usher, K., Bhullar, N. ve Jackson, D. (2020). Life in the pandemic: Social isolation and mental health. Journal of Clinical Nursing. doi:10.1111/jocn.15290
Weisner, T. S. (2010). Well-being, chaos, and culture: Sustaining a meaningful daily routine. G. W. Evans ve T. D. Wachs (Ed.), Decade of behavior (science conference). Chaos and its influence on children's development: An ecological perspective (s. 211–224) içinde. American Psychological Association.
WHO. (2020, March 11). WHO Director-General’s opening remarks at the media briefing on COVID-19-11 March. Erişim adresi: https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020
Yoshikawa, H., Wuermli, A. J., Britto, P. R., Dreyer, B., Leckman, J. F., Lye, S. J., Ponguta, L. A., Richter, L. M. ve Stein, A. (2020). Effects of the global coronavirus disease-2019 pandemic on early childhood development: Short-and long-term risks and mitigating program and policy actions. The Journal of Pediatrics, 223, s. 188-193. doi:10.1016/j.jpeds.2020.05.020
Yucesoy-Özkan, S., Kaya, F., Gülboy, E., Altun, D. E., & Oncul, N. (2020). General and special education practices during the COVID-19 viral outbreak in Turkey. I. Sahin & M. Shelley (Ed.), Educational practices during the COVID-19 viral outbreak: International perspectives (s. 19–62) içinde. ISTES Organization.
Yüksek-Usta, S., Gökcan, H. N. (2020). Covid-19 through the eye of children and mothers. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(2), 187-206.
Yurtbakan, E. ve Akyıldız, S. (2020). Sınıf öğretmenleri, ilkokul öğrencileri ve ebeveynlerin Covid-19 izolasyon döneminde uygulanan uzaktan eğitim faaliyetleri hakkındaki görüşleri. Turkish Studies, 15(6), 949-977. doi:10.7827/TurkishStudies.43780
Zhao, Y., Guo, Y., Xiao, Y., Zhu, R., Sun, W., Huang, W., Liang, D., Tang, L., Zhang, F., Zhu, D. ve Wu, J. (2020). The effects of online homeschooling on children, parents, and teachers of grades 1–9 during the COVID-19 pandemic. Medical science monitor: International medical journal of experimental and clinical research, 26, e925591-1. doi:10.12659/MSM.925591