Liyakat Esaslı Yönetici Yetiştirme, Atama ve Değerlendirme Sistemi Değişkenlerinin Chaid Analizi ile Sınıflandırılması

Öz Bu çalışma liyakatlı yönetici niteliklerine ilişkin Türk eğitim sistemi’nde meritokrasi, liyakat esaslı yönetici yetiştirme, atama ve değerlendirme sistemi değişkenlerinin chaid analizi ile sınıflandırılmasını amaçlamaktadır. Nicel araştırma yaklaşımının kullanıldığı araştırma da örneklemin seçiminde toplamda 367 öğretmen ve yöneticinin örneklem grubuna alınması yeterli olmasına rağmen geçerli 532 anket değerlendirmeye alınmıştır. Değişkenlerin sınıflandırılmasında kullanılan çok değişkenli analiz yöntemlerinden chaid analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, liyakat sistemine ilişkin bu dört bağımsız değişkenin (liyakat, yetiştirme, atama ve değerlendirme sistemi) yöneticileri niteliklerine göre liyakat düzeyi yüksek ve liyakat düzeyi düşük olarak sınıflandırmada etkili olduğu tespit edilmiştir. Chaid analizinden elde edilen en önemli sonuçlardan birisi liyakatlı bir yetiştirme sistemi ile liyakat düzeyi yüksek daha çok yönetici yetiştirilebileceğidir. Ayrıca liyakatı temel alan bir değerlendirme sisteminin de yöneticileri liyakat düzeyine göre sınıflandırmada etkili olduğu, liyakat düzeyi yüksek olanların öncelikli atanması gerektiği görülmüştür. Tüm bunların yanı sıra liyakata ilişkin algıları düşük olan yöneticilerin çoğunluğunun liyakat düzeyinin de düşük olması sınıflandırmayı manidar kılan başka bir durumdur. Bu açıdan yönetici yetiştirme ve atama sürecinde adayların liyakat algılarının belirlenmesi ve liyakata ilişkin olumlu yüksek algıya sahip olanların yöneticilik sistemine dâhil edilirken dikkate alınması sağlıklı ve etkili bir eğitim yönetimi açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Liyakat, Yönetici Yetiştirme, Yönetici Atama, Yönetici Değerlendirme

Classifying the Variables of Merit-Based Training, Appointment and Evaluation System of Administrators According to CHAID Analysis

PDF

___

Akgül, A. and Çevik, O. (2003). İstatistiksel Analiz Teknikleri: SPSS’te İşletme Uygulamaları.[Statistical Analysis Techniques:SPSS Corparate Practices)] Ankara: Emek Publishing.
Aksu, G. ve Karaman, H. (2016). CHAID analizi.[Chaid Analysis] C.O. Güzeller, (Ed.), Herkes için çok değişkenli istatistik (251-272).[ Multivariate statistics for everyone] Ankara: Maya Academy.
Aksu, G., ve Güzeller, C. O. (2016). PISA 2012 Matematik okuryazarlığı puanlarının karar ağacı yöntemiyle sınıflandırılması: Türkiye örneklemi. [Classification of mathematics literacy scores by decision tree method:Turkey Samples] Eğitim ve Bilim, 41(185): 101-122.
Alon, S., & Tienda, M. (2007). Diversity, opportunity, and the shifting meritocracy in higher education. American Sociological Review, 72(4), 487-511.
Aydın, M. (2000). Eğitim Yönetimi. [Education Management]Ankara:Hatipoğlu Publishing.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. [Scientific research methods ]Ankara: Pegem Academy.
Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. [ Manual of data analysis for social sciences] Pegem Citation İndex, 1-213.
Creswell, J. (2009). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. SAGE Publications, Incorporated.
Creswell, J. W. (2009). Mapping the field of mixed methods research.
Çokluk, Ö.,& Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş.(2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları, 2.[Multivariate statistics for social sciences: SPSS and LISREL applications]
Doğan, N. ve Özdamar, K. (2003). CHAİD Analizi ve aile planlaması ile ilgili bir uygulama. Türkiye Klinikleri [An application about CHAID Analysis and family planning. Turkey Clinics ] Journal of Medical Sciences, 23(5), 392-397.
Goldthorpe, J. H. (1998). Problems of meritocracy. A.H.Halsey, H. Lauder,P. Grown, A.S. Wells (Ed.), Education: Culture, Economy,Society, Oxford-New York: Oxford University Press, 663-682.
Kayıkçı, K., Özdemir, İ. ve Özyıldırım, G. (2015). İlk defa ve yeniden okul müdürü görevlendirmesi: Sözlü sınav üzerine bir değerlendirme. [First and re-appointment of the school principal: An assessment on the oral exam.] Educational Management in Theory and Practice,, 21(4), 471- 498. doi: 10.14527/kuey.2015.018
Kılıç, A. F. ve Güzeller, C. O. (2017). Demographic factors affecting internet using purposes of high school students. Malaysian Online Journal of Educational Technology, 5(1), 34-45.
Ratner, B. (2003). Statistical modeling and analysis for database marketing: Effective techniques for mining big data. New York: Chapman & Hall/CRC.
Son Hing, L. S., Bobocel, D. R., Zanna, M. P., Garcia, D. M., Gee, S. S., & Orazietti, K. (2011). The merit of meritocracy. Journal of personality and social psychology, 101(3), 433.
Torun, Y. (2009). Meritokrasi: Adaletin terazisi mi yoksa bir adalet illüzyonu mu? [ Meritocracy: Scales of justice or an illusion of justice?] Journal of Education Sciences Society 7(26), 89-99.
Weakliem, D., McQuillan, J. Ve Schauer, T. (1995). Toward meritocracy? Changing social-class differences in intellectual ability. Sociology of Education, 271-286.
Young, M. (1958). The rise of the meritocracy. Harmondsworth: Penguin.
Young, M. (1961). The rise of the meritocracy. Bristol: Penguin Books.