Türkiye’de Büyük Göknar Kabuk Böceği Pityokteines curvidens (Germ.) Zararlısının Mavi Ladin (Picea pungens Engelm.) Türünde İlk Kaydı

Canlı bitki ve tohum ticareti, yabancı orijinli istilacı türlerin farklı ülkelere kolaylıkla taşınması ve yerli istilacı türlerin farklı besin kaynağına ulaşması yönleriyle önemli ekolojik sorunlardan biri haline gelmektedir. Düzce ili merkezinde park ve bahçelerde bulunan peyzaj düzenlemelerinde çokça kullanılan egzotik türlerden biri olan Picea pungens (Engelm)’lerde 2020 - 2021 yılları arasında kurumalar olduğu tespit edilmiştir. Zarar gören ağaçlarda incelemeler yapılarak kabuk kısımları çok derin olmayacak şekilde bir bıçak yardımıyla kaldırılarak kilitli naylon buzdolabı poşetlerine konulmuş ve laboratuvara getirilmiştir. İnceleme sürecince zarar gören ağaçların fotoğrafları çekilmiştir. Laboratuvara getirilen böceklerin teşhis işlemleri ilgili kaynaklara bakılarak gerçekleştirilmiştir. Picea pungens, bu çalışmayla Büyük göknar kabuk böceği Pityokteines curvidens (Germ.)’in konukçusu olarak Türkiye’de ilk kez tespit edilmiştir. Pityokteines curvidens, park ve bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılan Picea pungens’lerde önemli bir zararlı olma potansiyeli taşımaktadır. Bu nedenle, Pityokteines curvidens’e yönelik tarama faaliyetlerinin devam edilmesi ve koruyucu önlemlerin alınması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Düzce, Pityokteines curvidens, Picea pungens

First Record of the Silver Fir Bark Beetle Pityokteines curvidens (Germ.) on Blue Spruce (Picea pungens Engelm.) in Turkey Enterprise Directorate)

Live plant and seed imports are becoming one of the important ecological problems in terms of transportation of non-native invasive plant pest species to different countries and the reach of native invasive pest species to different food sources. It has been observed drying on one of the exotic species Picea pungens (Engelm) that is used as ornamental plants in city parks and gardens in Düzce between 2020 - 2021. Damaged trees were observed and the bark parts were removed with a knife, placed in locked bags and brought to the laboratory. Photos of damaged trees were taken. Identification of insects was carried out. This is the first report of Pityokteines curvidens (Germ.) on Picea pungens from Turkey. Pityokteines curvidens has a potential to be an important pest on Picea pungens which used as an ornamental plant in parks and gardens. Therefore, periodic monitoring of the population of Pityokteines curvidens should be continued and preventive measures should be taken.

Keywords:

Duzce, Pityokteines curvidens, Picea pungens,

PDF

___

Alkan, B. (1946). Kızılcahamam, Bolu (Aband ve Düzce) ormanlarında yapılan entomolojik araştırmalar. Orman ve Av Dergisi, 18, 34.
Alkan-Akıncı, H., Özcan, G.E., Eroğlu, M. (2003). Damage status of Dendroctonus micans (Kugelann) (Coleoptera: Scolytidae) and effectiveness of Rhizophagus grandis Gyllenhal (Coleoptera: Rhizophagidae) on it in the field. XII World Forestry Congress (WFC), 21-28 September 2003, Quebec City, Canada
Anonim (1996). Cytospora or Leucostoma Canker of Spruce. Report on Plant Disease, Unıversıty Of Illınoıs at Urbana-Champaign, RPD No, 604.
Anonim (1998). Statistical Yearbook of the Republic of Slovenia, 1998, 2002 (in Slovenian).
Besceli, 0. (1969). Büyükdüz Araştırma Ormanının Zararlı Böceklerinin Biyolojisi, Koruyucu Tedbirler ve Mücadelesi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayını T. B. Ser. No: 33, Ankara, 94 pp.
Bruch, C. (1914). Catalogo sistematico de los Coleopteros de la Republica Argentina. Pars 7. Revista del Museo de la Plata, 19:427-429.
Chararas, C. (1978). Problems of forest insect pests in different Mediterranean countries: scolytid pests of conifers in Turkey. [Problemes poses dans les differents pays mediterraneens par les insectes parasites des forets: Scolytidae ravageurs des coniferes en Turquie.] Comptes Rendus des Seances de l'Academie d'Agriculture de France, 64(4):308-318; 2 ref.
Cohen, J., Blinn, C.E., Boyle, K.J., Holmes, T.P., Moeltner, K. (2016). Hedonic valuation with translating amenities: Mountain pine beetles and host trees in the Colorado Front Range. Environmental and Resource Economics, 63, 613–642.
Çanakçıoğlu, H. (1956). Bursa Ormanlarında Entomolojik Araştırmalar. lstanbul Üniversitesi Yayınlarından. O.F. Yayın No. 41, 41 s.
Çanakçıoğlu, H. (1993). Orman Entomolojisi- Özel Bölüm, İ.Ü. Yayın No: 3623, Fakülte Yayın No:3623, Fakülte Yayın No:412, İstanbul.
Çanakçıoğlu, H., Mol, T. (1998). Orman Entomolojisi (Zararlı ve Yararlı Böcekler), İstanbul, Türkiye: İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, 1998.
Defne, M. (1954). Batı Karadeniz Bölgesi'ndeki Göknarların Zararlı Böcekleri Ve Mücadele Metodları. Tarım Bakanlığı Orman Genel Müdürlğü Yayınlarından. Seri No. 12, Sıra No. 105, İstanbul 1111-228 pp.
Eroğlu, M., (1995). Dendroctonus micans (Kug.) (Coleoptra, Scolytidae)’ın Populasyon Dinamiğine Etki Eden Faktörler Üzerine Araştırmalar. I. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 23-25 Ekim 1995, Trabzon, Bildiriler 3. cilt, 148-159.
Eroğlu, M., Alkan-Akıncı, H., Özcan, G.E. (2005). Kabuk böceği Salgınlarının Nedenleri ve Boyutları. Orman ve Av Dergisi. 5: 27-34.
Freude, H., Harde, K.W., Lohse, G.A. (1981). Die Käfer Mitteleuropas, Krefeld, Germany: Goecke and Evers Verlag.
Gilman, E.F., Watson, D.G. (1994). Picea pungens Colorado Spruce. Fact Sheet ST-453.
Grüne, S. (1979). Brief ıllustrated key to European Bark Beetles. Verlag M. Und H. Schaper, Hanno-ver, 182 s.
Haack, R.A. (2003). Intercepted Scolytidae (Coleoptera) at US ports of entry: 1985-200. In: Integrated Pest Management Reviews, 6 253-282.
Hlásny, T., Krokene, P., Liebhold, A., Montagné-Huck, C., Müller, J., Qin, H., Raffa, K., Schelhaas, M.J., Seidl, R., Svoboda M., Viiri, H. (2019). Living with bark beetles: impacts, outlook and management options. From Science to Policy 8, DOI: https://doi.org/10.36333/fs08, ISBN 978-952-5980-76-9.
Jurc, M., Perko, M., Dzeroski, S., Demšar, D., Hrašovec, B. (2004). Spruce Bark Beetles (Ips typographus, Pityogenes chalcographus, Col.: Scolytidae) in the Dinaric Mountain Forests of Slovenia: Monitoring and Modeling.- 14 p.
Kırdar, E., Ertekin, M., Gökyer, E., Çorbacı, Ö.L. (2009). Mavi ladinin (Picea pungens Engelm.) aşı ile üretimi üzerine araştırmalar. Kastamonu Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 9 (1): 35-41.
Kleine, R. (1913). Die geographische Verbreitung der Ipiden-Genera orbis terrarum. (Col.). Berl. Entomol. Zeitschrift, 58:113-176.
Khobakhidze, D. (1967). Dev soymuk böceği (Dendroctonus micans Kugelann) Gürcistan’da. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 14 (2): 3–10.
Knížek, M. (1998). A new species of Pityokteines (Coleoptera: Scolytidae) from Turkey. Klapalekiana, 34, 189–193.
Murayama, J.J. (1954). Scolytid-fauna of the nothern half of Honshu with a distribution table of all the scolytid- species described from Japan. Yamaguti University, Faculty of Agriculture, Bulletin, 5:149-212.
Nobuchi, A. (1974). Studies on Scolytidae XII. The bark beetles of the tribe Ipini in Japan (Coleoptera). Bulletin of the Government Forest Experiment Station, Meguro, No. 266, 33-60 + 4 pl.; 25 ref.
Pye, J.M., Holmes, T.P., Prestemon, J.P., Wear, D.N. (2011). Economic impacts of the southern pine beetle. Chapter 14 in Southern Pine Beetle II, Coulson, R. N.; Klepzig, Kier; General Technical Report (GTR)-SRS-140. Asheville, NC: U.S. Department of Agriculture Forest Service, Southern Research Station, 213–222.
Sarikaya, O., Avci, M. (2002). Bati Akdeniz Toros Goknari (Abies cilicica Carr.) ormanlarinda agac olumleri. [Pest and diseases of the West Mediterranean forest tree, Cilician fir (Abies cilicica Carr.)]. Orman Muhendisligi, 39(9-10):20-23.
Sarıkaya, O., Avcı, M. (2011). Türkiye göknar ormanlarında yeni bir tür: Pityokteines marketae (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae). Orman Mühendisliği Dergisi, 43 (1-2-3), 26-27.
Seidl, R., Rammer, W., Jäger, D., Lexer, M.J. (2008). Impact of bark beetle (Ips typographus L.) disturbance on timber production and carbon sequestration in different management strategies under climate change. Forest Ecology and Management, 256, 209–220.
Sekendiz, O.A., (1982.) Abies nordmanniana Sıev (Spach.ı'ın Doğu Karadeniz bölümü ormanlarındaki zararlı böcekleri ile koruma ve savaş, Trabzon, 201 s.
Selmi, E. (1998). Türkiye Kabuk Böcekleri ve Savaşı. İ.Ü. Yayın No: 4042, Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No: 11, İstanbul, 196 s.
Serin, M., Erdem, M., Yüksel, B., Akbulut, S., (2005). Bolu ve Aladağ Orman İşletmesi Göknar (Abies bornmulleriana Mattf.) Ormanlarında Etkin Zarar Yapan Kabuk Böceklerinin Yaşam Döngülerinin Belirlenmesi ve Bunlara Karşı Alınabilecek Önlemlerin Araştırılması. T.C. Çevre Ve Orman Bakanlığı, Batı Karadeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten No: 12
Schedl, K.E. (1959). Barkbeetles of Turkey. [Borkenkafer aus der Turkei.] Anz. Schadlingsk. 32 (7), (99-100).
Schedl, K.E. (1967). Die Borkenkäfer von Griechenland und Cypern (249. Beitrag zur Morphologie und Systematik der Scolytoidea). Notulae Entomologicae, XLVII:65-76.
Schelaas, M.J., Nabuurs, G. J., Schuck, A. (2003). Natural disturbances in the European forests in the 19th and 20th centuries. Global Change Biology, 9, 1620–1633.
Schımıtschek L, (1937). Forstenıomologiche und Forstshuızliche Beobachtungen in der Türkei. Nr. 1 Forstenıomologiche und Forstshuızliche Beobachtungen in den GebioTen von: Ayancık-Gôkırmak, Cökçeağaç-Kastamonu-Küre-Daday-Ilgaz Dağı-Çankırı. Y.Z.E. Çalışmalarından, Heft 74, 46 pp
Schımıtschek E., (1944). Forstinsekıen der Türkei und ihre Umwelt. Grundlagen der türkisehen Forstenıomologie. Volk und Reich Verlag, Prag. XVI-371 s.
Titovšek, J. (1994). Gradacije škodljivih gozdnih insektov v Sloveniji.- Zbornik gozdarstva in lesarstva, Ljubljana, 43, p. 31–76. (in Slovenian).
Toper, A. (1999). Bartın ve Karabük Ormanlarındaki Göknarlar da Zarar Yapan Pityokteines curvidens (Germ.) (Coleoptera, Scolytidae)’in Biyolojisi, Doktora Tezi, ZKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği ABD, Bartın, XXIII+130s.
Tosun, L (1975). Akdeniz Bölgesi İğne Yapraklı Ormanlarında Zarar Yapan Böcekler Ve Önemli Türlerin Yırtıcıları Üzerinde Araştırmalar. Orman Genel Müdürlüğü Yayınlarından, Sıra No. 612, Seri No. 24,201 s.
Urban, J. (1994). Kůrovci z rodu Pityokteines Fuchs a hynutí jedle. Sbor. ref. z celostát. konf. Brno, 17. 2. Brno, VŠZ, FLD: 100–113.
Wichmann, H.E. (1924). Uber die geographische Verbreiıung der Ipiden (Col]. (l Das Maıerial von Dr. Fahringer, Wien). Zoolog. Anzeiger Bd. LX1: 14-8.
Wood, S.L. (1982). The bark and ambrosia beetles of North and Central America (Coleoptera: Scolytidae), a taxonomic monograph. Great Basin Naturalist Memoirs, No. 6:1359 pp.
Wood, S.L., Bright, D.E. (1992). A catalog of Scolytidae and Platypodidae (Coleoptera), Part 2: Taxonomic Index Volume A. Great Basin Naturalist Memoirs, 13:1-833.