Fatih TONGUÇ, Ali İhsan KADIOĞULLARI, Mehmet GÜRKAYNAK

Kahta Devlet Orman İşletme Şefliği Potansiyel Ağaçlandırma Sahalarının Önceliklerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Belirlenmesi

Bu çalışma ile, Adıyaman ili, Kahta Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yapılacak olan, Atatürk barajını besleyen havzanın bir kısmının yer aldığı alanda, erozyon kontrol sediment birikimini azaltmaya yönelik ağaçlandırmaya konu öncelikli alanların Coğrafi Bilgi istemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) teknolojilerini kullanarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Tüm sayısal altlıklar (haritalar) Arc/Info 10.1TM programıyla sayısallaştırılmıştır. Sayısallaştırma işlemi, orthophoto haritaların ekran üzerinde 1/1250–1/1500 ölçek hassasiyetinde çalışılarak oluşturulmuştur. Orman içi açıklıklar (OT), yükselti kuşakları haritası, yerleşim yerleri ve yol haritası, eğim grupları haritası 10×10 metre konumsal hassasiyetinde oluşturulmuş ve bu veriler bölmecik bazında analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda en az 5 en fazla 25 puan olacak şekilde herbir bölmeciğin öncelik değeri bulunmuştur. Bu değerler kendi içinde gruplandırılarak bölmeciklerin ağaçlandırma öncelik değerleri hesaplanmış, konumsal olarak bölme ve bölmecik bazında sunulmuştur. Elde edilen tüm veriler Arc/Info programı ile analiz edilmiş ve her bir OT alanının ağaçlandırma öncelik değeri konumsal ve tablosal olarak sunulmuştur.

Determining Priorities of the Potential Reforestation Areas Using Geographical Information Systems with Special Reference to Kahta State Forest Administration

This study was conducted to indentify the priority reforestation areas that mainly for sediment and erosion control in Kahta- Adıyaman forest management planning unit, which take part in the basin that feeds the Atatürk dam using Geographical Information Systems (GIS) and Remote Sensing (UA) technologies. All the maps were digitalized using by Arc/Info 10.1TM software and digitalizing was conducted on the screen at precision of 1/1250–1/1500. The maps of treeless forest areas (OT), elevation zones, settlement areas and roads, slopes were prepared by a precision of 10×10 m and analized in subcompartment level. According to the results, each compartment was allocated a value between minimum of 5 and maximum of 25. By grouping these values in itself, priority values of reforestation areas were determined for subcompartement and compartment level and presented for each treeless forest areas (OT) as tables and figures.

Keywords:

Reforestation, GIS, forest gap,

PDF

___

1. Anonim (2015). OGM 2015 Yılı Performans Programı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Md. Ankara.
2. Atalay İ (1980). Türkiye ve dünyanın ana akarsularında taşınan yüzer haldeki sediment miktarları. OAE Dergisi, (52).
3. Alexakis D D, Hadjimitsis D G, Agapiou A (2013). “Integrated use of remote sensing, GIS and precipitation data for the assessment of soil erosion rate in the catchment area of yialias in Cyprus. Atmospheric Research, V.131. pp. 108–124.
4. Balcı N (1958). Elmalı Barajı’nın siltasyondan korunması imkanları ve vejetasyon düzeni münasebetleri üzerine araştırmalar. İÜ Orman Fakültesi Doktora Tezi, İstanbul.
5. Çelik H E (1994). Uluborlu (Isparta) barajının yapım maliyetiyle havza islah maliyetinin karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi A, 44(2).
6. Reis M, Yüksel A, Erdaş O, Tonguç F, Akay A E. (2007). Afforestation practices in preventing erosion in watersheds of Turkey. In: International Congress on River Basin Management Volume I, General Directorate of State Hydraulic Works (DSI) In Collaboration with WWC. pp.115-120.
7. Çelik H E (2008). Baraj havzalarında erozyon kontrol çalışmaları. In: Baraj Havzalarında Ormancılık I. Ulusal Sempozyumu. (Ed: M, Yılmaz, A. Yüksel, A.E. Akay) 29-30 Nisan, Kahramanmaraş. s.29-30.
8. Dilek E F, Şahin Ş, Yılmazer İ (2008). Afforestation areas defined by GIS In: Gölbaşı Specially Protected Area, Ankara/Turkey. Environmental Monitoring and Assessment 144(1-3), s.251-259.
9. Gürkaynak M (2014). Potansiyel ağaçlandırma sahalarının önceliklerinin belirlenmesinde CBS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) 'nin kullanılması [Kahta Devlet Orman İşletme Şefliği örneği]. Yüksek Lisans Tezi. KSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
10. Gülersoy A E (2014). Yanlış arazi kullanımı. Elektronik Sosyal Bilgiler Eğitimi Dergisi ISSN: 2148-872X 1.2:s.49-13
11. Günay T (1986). Keban baraj havzasına uzaydan bir bakışın düşündürdükleri. Orman Müh. Dergisi, s.29- 30.
12. Kantarcı D, Göl C (2008). Kirmir çayı havzasında ızılçahamam-kargasekmez ağaçlandırma alanının yetişme ortamı özellikleri, uygulanan toprak koruma-ağaçlandırma yöntemleri ve karaçamlar ile tüylü meşelerin (baltalık) 1962/63-2006 dönemindeki gelişimi. Baraj Havzalarında Ormancılık I. Ulusal Sempozyumu. (Ed: M. Yılmaz, A. Yüksel, A.E. Akay) 29-30 Nisan, Kahramanmaraş. s.100-122.
13. Kheira R B, Abdallaha C, Runnstromb M, Martenssonb U (2008). Designing erosion management plans in lebanon using remote sensing, GIS and decision-tree modeling. Landscape and Urban Planning. 88, pp.54–63.
14. Lillesand T, Kiefer R W, Chipman J (2015). Remote Sensing and Image Interpretation. 7 th. Edition. John Wiley and Sons Pub. NY.
15. Pandey A, Mathur A, Mishra S K, Mal B C (2009). Soil erosion modeling of a himalayan watershed using RS and GIS. Environmental Earth Sciences. 59(2), pp.399-410.
16. Panagos P, Borrelli P, Poesen J, Ballabio C, Lugato E, Meusburger K, Alewell C (2015). The new assessment of soil loss by water erosion in Europe. Environmental Science and Policy. 54, pp.438-447.
17. Pradhan B, Chaudhari A, Adinarayana J, Buchroithner M F (2012). Soil erosion assessment and its correlation with landslide events using remote sensing data and GIS: A case study at penang island, Malaysia. Environmental Monitoring and Assessment, 184(2), pp. 715-727.
18. Öztürk S (2013). Türkiye Meşeleri Teşhis ve Tanı Klavuzu, (Ed: S. Terzioğlu). OGM, Orman Zararlıları İle Mücadele Başkanlığı, Ankara.
19. Özhan S, Hızal A, Gökbulak F, Serengil Y (2008). Ormancılık ve su üretimi ilişkisi, baraj havzalarında erozyon control çalışmaları. Baraj Havzalarında Ormancılık I. Ulusal Sempozyumu. (Ed: M. Yılmaz, A. Yüksel, A.E. Akay) 29-30 Nisan, Kahramanmaraş.
20. URL 1 (2016). http://www.cem.gov.tr/erozyon/files/moduller/collesme/%c3%87em_iklim_degisikli%c4 %9fi_faaliyetleri.pdf
21. Tekin S (2008). DSİ 20’nci Bölge Müdürlüğü’nde ağaçlandırma ve erozyon kontrol çalışmaları. Baraj Havzalarında Ormancılık I. Ulusal Sempozyumu. (Ed: M. Yılmaz, A. Yüksel, A.E. Akay) 29-30 Nisan, Kahramanmaraş.
22. Sönmez M E, Çelik M A, Seven M (2013). Coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama yardımıyla Kilis merkez ilçesinin erozyon risk alanlarının belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1). s.1-21.
23. Yüksel A, Avcı V (2015). Coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama ile yamaç havzası'nın (Bingöl) erozyon duyarlılık analizi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(2), s.116-128.
24. Zhang Y J, Li A J, Fung T (2012). Using GIS and multi-criteria decision analysis for conflict resolution in land use planning. Procedia Environmental Sciences. Vol. 13, pp. 2264-2273.