Bitki Besin Elementleri: Kaynakları, İşlevleri, Eksik Ve Fazlalıkları

Bitki besin elementleri toprak kimyasının en geniş ve önemli konularından birini oluşturmaktadır. Bitkiler de diğer canlılar gibi yaşamlarını sürdürebilmek için farklı oranlarda çeşitli bitki besin elementlerine ihtiyaç duymaktadır. Bitkiler en azından 90 farklı elementi havadan, sudan ve topraktan absorbe etmektedir. Bu elementlerden bir kısmı bitkinin büyüyebilmesi ve gelişebilmesi için zorunlu olarak ihtiyaç duyduğu elementlerdir, bir kısmı ise bitkinin büyüme ve gelişmesinde faydalı olan elementlerdir. Bu açıdan değerlendirildiğinde 16 ile 20 arasında değişen elementin bitkinin büyüme ve gelişmesinde zorunlu diğerlerinin ise faydalı element olduğu söylenebilir. Her bir besin elementi bitkinin büyüme ve gelişmesini sağlayan farklı bitki fonksiyonlarına yardımcı olmaktadır. Bu yüzden elementler, bitkilerdeki miktarlarına göre genel olarak “makro” ve “mikro” bitki besin elementleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Karbon, hidrojen, oksijen, azot, potasyum kalsiyum, fosfor, magnezyum ve kükürt makro besin elementi olarak bilinmektedir. Mikro besin elementleri ise demir, klor, bakır, mangan, çinko, molibden, bor ve nikel’dir.

Plant Nutrients: Sources, Functions, Deficiencies And Redundancy

Plant nutrients are one of the comprehensive and important issues in the soil chemistry. Like other living things, plants need various nutrients in different proportions to maintain their lives. Plants can absorb at least 90 different nutrients from air, water and soil. Some of these elements are needed for growth and development, the others are beneficial elements for stimulating growth and development. Therefore, it can be said that from 16 up to 20 elements are requisite for plant growth and development whereas the others are beneficial elements. Each of the plant nutrients assists different plant functions which support plant growth and development. Therefore, elements are divided into two groups based on their amount in the plant; macro and micro nutrients. Carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen, potassium, calcium, phosphorus, magnesium, and sulfur are known as macro nutrients. In a group of micro nutrients are iron, chlorine, copper, manganese, zinc, molybdenum, boron and nickel.

Keywords:

Plant, Carbon, Nitrogen, Plant nutrients Macro elements, Micro elements,

PDF

___

1. Aktaş M ve Ateş A (1998). Bitkilerde Beslenme Bozuklukları Nedenleri Tanınmaları. Nurol Matbaacılık A.Ş. Ostim-Ankara.
2. Arnon D I ve Stout P R (1939). The essentiality of certain elements in minute quantity for plants with special reference to copper. Plant Physiol. 14, 371–385.
3. Bergmann W (1992). Nutritional Disordes of Plants: Development, Visual and Analytical Diagnosis. Gustav Fischer Verlag Jena, Stuttgart, New York.
4. Begon M, Townsend C R ve Harper J L (2006). Ecology from Individuals to Ecosystems. 4th Edition, Oxford, Blackwell, UK.
5. Boşgelmez A, Boşgelmez İ İ, Savaşçı S ve Paslı N (2001). Ekoloji – II (Toprak), Başkent Klişe Matbaacılık, Kızılay-Ankara.
6. Brady N C (1990). The Nature and Properties of Soils. 10th Edition, Macmillan Publishing Company, New York, USA.
7. Brown P H, Welch R M ve Cary E E (1987). Nickel: A micronutrient essential for higher plants. Plant Physiol. 85, 801–803.
8. Brown P H, Welch R M ve Madison J T (1990). Effect of nickel deficiency on soluble anion amino acid and nitrogen levels in barley. Plant Soil 125,19–27.
9. Coyne M S ve Thompson J A (2006). Fundamental Soil Science. Delmar Learning, Clifton Park, New York.
10. Çepel N (1996). Toprak ilmi. İÜ Yayın No 3945, Orman Fakültesi Yayın No: 438. İstanbul.
11. Epstein E ve Bloom A (2005). Mineral Nutrition of Plants: Principles and Perspectives. 2nd Edition, Sunderland, Mass: Sinauer Associates, USA.
12. Fageria N K, Baligar V C ve Jones C A (2011). Growth and Mineral Nutrition of Field Crops. 3rd Edition, CRC Pres, Boca Raton, FL, USA.
13. Fageria N K (2009). The Use of Nutrients in Crop Plants. CRC Pres, Boca Raton, Florida, New York.
14. Fageria N K, Baligar V C ve Clark R B (2002). Micronutrient in crop production. Adv. Agron. 77, 185– 268.
15. Foth H D (1984). Fundamentals of Soil Science. 7th Edition, John Wiley and Sons, New York.
16. Gardiner D T ve Miller R W (2008). Soils in Our Environment. 11th Edition, Pearson/Prentice Hall, Upper Saddle Hill, Ne Jersey, USA.
17. Gerendas J, Polacco J C, Freyermuth S K ve Sattelmacher B (1999). Significance of nickel for plant growth and metabolism. J. Plant Nutr. Soil Sc. 162 (3), 241–256.
18. Güzel N, Gülüt K Y ve Büyük G (2004). Toprak Verimliliği ve Gübreler. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 246, Ders Kitapları Yayın No: A-80, Adana.
19. Havlin J L, Beaton J D, Tisdale S L ve Nelson W L (1999). Soil Fertility and Fertilizers. 6th Edition, Upper Saddle River, New Jersey, Prentice-Hall.
20. Jones C ve Jacobsen J (2001). Plant Nutrition and Soil Fertility. Nutrient management module 2. Montana State University Extension Service. Publication, 4449–2.
21. Kacar B ve Katkat V (2010). Bitki Besleme. 5. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti, Kızılay-Ankara.
22. Kantarcı M D (2000). Toprak İlmi. İÜ Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalı, İ Ü Yayın No. 4261, Orman Fakültesi Yayın No. 462, İstanbul, 420 s.
23. McCauley A, Jones C ve Jacobsen J (2009). Nutrient Management. Nutrient management module 9 Montana State University Extension Service. Publication, 4449-9, p.1–16.
24. Mengel K ve Kirkby E A (2001). Principles of Plant Nutrition. 5th Edition, Kluwer Academic Publishers, Netherlands.
25. Özbek H, Kaya Z, Gök M ve Kaptan H (2001). Toprak Bilimi. 5. Baskı, ÇÜ Ziraat Fakültesi Genel Yayın No 73, Ders Kitapları Yayın No A–16, Adana.
26. Plaster E J (1992). Soil Science and Management. 2nd Edition, Delmar Publishers Inc., Albany, New York, USA.
27. Rice R W (2007). The physiological role of minerals in the plant. In: Datnoff LE, Elmer WH, Huber DM (eds.) Mineral nutrition and plant disease, St. Paul, Minnesota: The American Phytopathological Society, pp 9–29.
28. Wild A (1993). Soils and The Environment: An Introduction. 1st Edition, Cambridge University Pres, UK.
29. White R E (2006). Principles and Practice of Soil Science: The Soil as a Natural Resource. 4th Edition, Wiley-Blackwell Scientific Publication, London, United Kingdom.