TFRS 9 Finansal Araçlar Standardı Kapsamında Bankacılık Sektöründeki Kredi ve Alacaklara İlişkin Değer Düşüklüğü Karşılıklarının İncelenmesi

Globalleşen piyasalarda faaliyet gösteren yatırımcılar farklı ülkelerdeki yatırımlarının risklilik düzeyini azaltmanın yollarını aramakta, bu amaçla nitelikli bilgiye olan gereksinim gün geçtikçe artmaktadır. Bu noktada finansal tablolar; şirketler ile finansal piyasalar arasında bir köprü oluşturmaktadır. Uluslararası kabul görmüş standartlarla uyumlu raporlama yapılması, aynı finansal tablonun farklı ülkelerde benzer şekilde yorumlanabilmesi anlamına geleceğinden uluslararası alanda faaliyet gösteren kişi/kuruluşların karşı karşıya kaldıkları riskler belli bir oranda azalacak, ekonomide karar alma süreçlerini iyileştirip, uluslararası finans sisteminin daha güçlü hale gelmesini sağlayacaktır. 2008 yılında baş gösteren finansal kriz, bankaların hem ülkeler hem de uluslararası piyasalar için ne kadar önemli olduğunu ortaya koymuştur. Yaşanan kriz sonucunda hemen hemen bütün ülkeler ve düzenleyici kuruluşlar, bankacılık sektörü üzerinde denetimlerini artırmış ve yeni tedbirler almıştır. TMS (Türkiye Muhasebe Standartları) 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Standardının yerine TFRS (Türkiye Finansal Raporlama Standartları) 9 Finansal Araçlar Standardının yürürlüğe girmesi; finansal araç olarak sınıflandırılan kredi ve alacaklar için TMS 39’daki sabit oranlı ve gerçekleşen (geçmiş) zarar kavramına dayalı değer düşüklüğü (karşılık) uygulamasının yürürlükten kaldırılarak, TFRS 9’da içsel derecelendirmeye dayalı modellere dayanan ve geleceğe ilişkin tahminleri de içeren beklenen zarar yaklaşımına geçilmesi yukarıda belirtilen düzenleme/tedbirler arasında gösterilebilir. Çalışmamızda TMS 39 Standardının yerine TFRS 9 Finansal Araçlar Standardının yürürlüğe girmesinin bankacılık sektöründeki Kredi Değer Düşüklüğü ve Kredi Karşılıkları üzerine etkisi incelenmiştir. Çalışmada sunulan görüşler tamamıyla yazara aittir, dolayısıyla kurumun görüşlerini temsil etmemektedir

Analysing The Impairment of Credit And Receivables in The Banking Sector Under The IFRS 9 Financial Instruments Standard

Investors acting in globalizing markets search ways to decrease risk levels of investments in different countries and for this reason the necessity of qualified information increases day by day. At this point, financial reports bridge over companies and financial markets. As reporting in line with internationally accepted standards means, interpreting the financial report similarly in different

___

  • Özerhan, Y.,Aslan, Ü.,Şeffaflık İlkesi Açısından Finansal Araçlarda Değer Düşüklüğünün Raporlanmasının Yeni UFRS 9: Finansal Araçlar Standardı Kapsamında Değerlendirilmesi, (2016), Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 18 (Özel Sayı-1); 587-588
  • Haftacı, V.,Pehlivanlı, D., UMS 39 ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar, (2017), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,(13) 2007 /1, s.148-149
  • Aytürk, Y.,UFRS 9 Finansal Araçlar Kapsamında Yeni Değer Düşüklüğü Modeli Ve Bankacılık Sektörüne Etkileri, (2016), Mali Çözüm Dergisi, Eylül-Ekim 2016, Sf.134
  • Saltoğlu, M., UFRS 9 ve Beklenen Kredi Zararları Modeli, (2016), Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Mart 2016, 18(1): Sf. 53-62
  • Biçer, S. Ö., Muhasebe ve Denetim Dünyası, Türkiye Finansal Raporlama Standartları Uyarınca Finansal Araçların Ölçümü Ve Muhasebeleştirilmesi, (2016), 1,3, Ekim&Aralık-2016, s.86
  • Fidan, M. M.,IFRS 9 Finansal Araçlar Standardına Göre Finansal Varlıkların Sınıflandırılması Ve Sınıflandırmada Kullanılan Testler / Kriterler, (2018), Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Mart 2018; 20(1), s.4
  • Örten, R.,Kaval, H., Karapınar, A., Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumlar, (2009), Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, Ankara: Gazi
  • Avul, E.,TFRS 9 Kapsamında Finansal Araçlara İlişkin Değer Düşüklüğü Karşılıkları ve Bankacılık Sektöründeki Uygulaması, 18.10.2018 tarihinde https://www.tbb.org.tr/Content/Upload/ konferanssunumlari/1139/TBB_Sunum_28_subat.pdf adresinden erişildi.
  • Avcı, G., 16.10.2018 tarihindehttps://thefutureofbanking.wordpress.com/2016/02/14/ifrs-9-basel-3- kredi-karsiliklari/ adresinden erişildi.
  • PwC Türkiye, 18.10.2018 tarihinde https://www.pwc.com.tr/tr/services/ufrs/pdf/ufrs-9-yayini-finansalaraclar- siniflandirma-ve-olcmet.pdfadresinden erişildi.
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Bankaların Likidite Karşılama Oranı Hesaplamasına İlişkin Yönetmelik, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik, Kredi Riskine Esas Tutarın İçsel Derecelendirmeye Dayalı Yaklaşımlar İle Hesaplanmasına İlişkin Tebliğ, 14.11.2018 tarihindehttp://www.bddk.org.tr/Mevzuat-Kategori/Bankacilik-Kanuna-Iliskin-Duzenlemeler/2 adresinden erişildi.
  • Volarević, H.,Varović, M.,Internal Model For IFRS 9 - ExpectedCredıtLossesCalculatıon, 18.10.2018 tarihinde https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=298130 adresinden erişildi.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, TMS 39, TMS 32, TFRS 9, 02.11.2018 tarihinde http://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/7890/TMS/TFRS-2018-Seti adresinden erişildi.
  • Türkiye Bankalar Birliği, 31.12.2018 tarihinde https://www.tbb.org.tr/tr/banka-ve-sektorbilgileri/ istatistiki-raporlar/Aktif_Buyukluklerine_Gore_Banka_Siralamasi/3743 adresinden erişildi.