Çek Kanununda Yapılan Son Değişiklikler Işığında Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı

5941 sayılı Çek Kanununda 2016 yılında yapılan değişiklikle, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet verme (karşılıksız çek düzenleme) fiilinin yaptırımı adli cezaya dönüştürülmüştür. Bu kapsamda, üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişiye, şikâyet üzerine 1.500 güne kadar adli para cezası verilecektir. Bu ceza dışında ayrıca hem suçun faili, hem de fail dışında kanunda sayılan diğer kişiler hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı da uygulanacaktır. Yapılan son düzenlemelerle, karşılıksız çek suçunun yeniden işlenmesinin önlenmesi ve bir ödeme aracı olan çeke duyulan güvenin korunması hedeflenmiştir.

The Prohibition of Issuing Check and Opening Check Account In The Light of The Recent Amendment Made In Check Law

With the amendment made in the Check Law no. 5941 in 2016, the sanction of the act of making the "unrequited" transaction concerning the check (returned check arrangement) has been converted into a judicial sentence. In this context, the person who causes the "unrequited" transaction to be carried out in the presentation of the request within the legal submission period according to the arrangement date written on it shall be given a fine for up to 1,500 days upon complaint. Furthermore, apart from this penalty, there will also applied to the prohibition of issuing check and opening check account concerning both criminal offender and other persons counted law deemed out of the offender. The final regulation aimed to prevent the reprocessing of returned check and to protect the trust of the check, which is a payment instrument.

___

  • Yördem, Y. (Ocak 2018). 6728 Sayılı Kanunla Çek Kanununda Yapılan Değişiklikler ve Karşılıksız Çek Sorunsalı, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi (TAAD), Y:9, S:33, 347-368.
  • Yargıtay 19. Ceza Dairesinin 10.05.2018 tarihli ve E.2018/3072, K.2018/5874 sayılı kararı.
  • Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi, Çek Yasağı Kararı ve Bu Yasakların Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Karar Karar Sayıları. 4 Haziran 2018 tarihinde https://www.riskmerkezi.org/tr/istatistikler/23 adresinden erişildi.
  • Türkiye Bankalar Birliği (13.04.2017). Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ (30037 sayılı).
  • T.C. Yasalar (03.02.2012). 6273 sayılı Çek Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara: Resmi Gazete (28193 sayılı).
  • T.C. Yasalar (14.02.2011). 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (27846 sayılı).
  • T.C. Yasalar (20.12.2009). 5941 sayılı Çek Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (27438 sayılı).
  • T.C. Yasalar (01.06.2005). 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (25832 sayılı).
  • T.C. Yasalar (29.12.2004). 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun. Ankara: Resmi Gazete (25685 sayılı).
  • T.C. Yasalar (12.10.2004). 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (25611 sayılı).
  • T.C. Yasalar (19.12.1984). 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun. Ankara: Resmi Gazete (18610 sayılı).
  • T.C. Yasalar (19.02.1959). 7201 sayılı Tebligat Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (10139 sayılı).
  • T.C. Yasalar (19.06.1932). 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu. Ankara: Resmi Gazete (2128 sayılı).
  • Poroy, R., Tekinalp, Ü. (2010). Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, İstanbul: Vedat.
  • Reisoğlu, S. (29.12.2009). “Yeni Çek Kanunu ve Hukuki Sorunlar Değerlendirme Toplantısı, Türkiye Bankalar Birliği”. 4 Haziran 2018 tarihinde https://www.tbb.org.tr/Dosyalar/Konferans_Sunumlari/SR_yeni_cek_kanunu_ve_degerlendirilmesi_ 07012010.pdf adresinden erişildi.
  • Özgenç, İ. (2010). Çek Kanunu, Ankara: Seçkin.
  • Köle, M., Görgülü, F. (2016). Son Düzenlemeler Işığında Çekin Şekil Şartları ve Çeke Dayalı Kambiyo Senetlerine Özgü Takip Yolları, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.21, S.35, Y.2016, 79- 157.
  • Karakaya, M. (2012). 5941 Sayılı Çek Kanununda Düzenlenen Suçlar ve Kabahatler, Süleyman Demirel Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
  • Günay, Meryem, Günay, Mehmet (Temmuz 2010). 5941 Sayılı Çek Kanununa Göre Karşılıksız Çek Düzenleme Suçu, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi (TAAD), Y.1, S.2, 323-346.
  • Gençtürk, M. (2010). 5941 Sayılı Yeni Çek Kanuna Göre Karşılıksız Çek Keşide Etme Suçunda Şikâyet Hakkı, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y.2010, C.15, S.2, 237-257.
  • Demir, Ş. (2013). 5941 Sayılı Çek Kanunu’nda Düzenlenen İdari ve Cezai Yaptırımlar, Ankara Barosu Dergisi, 2013/1, 222-247.
  • Çağlar, H. (2009). 5941 Sayılı Çek Kanunu Hükümlerine Göre Ticaret Şirketi Yöneticilerinin, Temsilcilerinin ve İmza Yetkililerinin Çek Hesabı Açma ve Çek Düzenleme Yasağı, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.XIII, Y.2009, S.1-2, 1-20.
  • Anayasa Mahkemesinin 26.07.2017 tarihli ve E.2016/191, K.2017/131 sayılı kararı.