DİJİTAL EKONOMİK PLATFORMLARDA DIŞSAL EMEK KULLANIMI, İSTİHDAM VE SOSYAL KORUMA İLİŞKİSİ

Dijital ekonomik platformlar, günümüzün baskın ekonomik faaliyet alanları olarak belirginleşmektedir. Küresel düzlemde birçok işletme, dijital ortamda faaliyet gösterme eğilimine girmiştir. Covid-19 pandemi süreci bu durumu daha da görünür hale getirmiştir. Ürün satışından hizmet sunumuna, ev hizmetlerinden konaklama ve ulaşıma, eğlenceden bilgi ve iletişime kadar hemen her alanı kapsayan dijital ekonomik faaliyetler, giderek başat ekonomik faaliyet alanı haline dönüşmektedir. Bu durum, klasik ekonomik yapılanma biçiminde geçerli olan standart ve tam zamanlı emeğe dayalı ekonomik faaliyeti, geçici ve dışsal emeğe dayalı ekonomik faaliyete dönüştürme eğilimine sahiptir. Çalışmada, dijital platform ekonomisi içinde oluşan dijital emek platformlarının biçimi, kapsamı ve işleyişi incelenecektir. Dijital ekonomik platformlar aracılığıyla oluşturulan yeni istihdam biçimleri ile emeğin durumu, standart iş ilişkisi ve çalışma biçiminin değişim ve dönüşümü kapsamında irdelenecektir. Dijital emek platformları aracılığıyla emeğin standart iş ilişkisinden soyutlanarak, muğlaklığa terk edilmesiyle oluşan yeni tip istihdam biçimlerinin, klasik çalışma ilişkileri ve sosyal koruma sistemleri karşısındaki konumu tartışılacaktır.

___

  • Berg, J., Furrer, M., Harmon, E., Rani, U., Silberman M. (2020), Dijital İşgücü Platformları ve İstihdamın Geleceği: Çevrimiçi Dünyada İyi Çalışmaya Doğru (Çev. S. Dıraz), Ankara: Efil Yayınevi.
  • Boldwin, R. (2021) Büyük Yakınsama, Bilgi Teknolojisi ve Yeni Küreselleşme (Çev. K. Akın), Ankara: Efil Yayınevi.
  • Bossuyt, E. (2020) “Baskı Altındaki Platform Ekonomisi: Artan Demokratik Mülkiyet Çağrısı” (Çev. A. Ç. Köne), Sosyal Ekonomi, 27/01/2020, https://sosyalekonomi.org/baski-altindaki-platform- ekonomisi-artan-demokratik-mulkiyet-cagrisi/#_edn2, (28/12/2021).
  • Bughin, J., Lund, S., Remes, J. (2016), “Ten New Work Orthodoxies for the Second Machine Age”, Global Talent Competitiveness Index-2017, Bruno Lanvin and Paul Evans (Ed.), INSEAD, Fontainebleau, France, https://www.insead.edu/sites/default/files/assets/dept/globalindices/docs/GTCI-2017-report.pdf, (28/01/2021).
  • Bukht, R. and Heeks, R. (2018), “Defining, Conceptualising and Measuring the Digital Economy” Development Informatics Working Paper Series, Working Paper No: 68, Centre for 40