TÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİNİN FİNANSMAN YÖNTEMLERİ

Geçmişten günümüze enerji ve enerji kaynakları bütün ülkeleri yakından ilgilendiren, ülkelerin ekonomik olarak gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir konu olmuştur. Yeterli enerji kaynaklarına sahip olup enerji arz güvenliği sıkıntısı yaşamayan ülkeler, ekonomik kalkınma ve büyümede uluslararası piyasalarda üstünlüğe sahiptirler. Günümüzde ülkeler enerji kaynakları içerisinde yoğunlukla fosil yakıtlar kullanmaktadır. Ancak, gelecekte fosil yakıtların rezervlerinin tükenecek olması ve çevreye bıraktıkları sera gazı salınımları ülkeler için önemli tehditler oluşturmaktadır. Bu nedenlere bağlı olarak özellikle 2000'li yıllardan sonra ülkeler enerji kaynakları içerisinde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını arttırmaya başlamışlardır. Bu noktada büyüyen ekonomilerden biri olan Türkiye için de artan enerji ihtiyacını karşılamak için yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek bir zorunluluk haline gelmiştir. Türkiye yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli bakımından zengin bir ülkedir. Bu bağlamda yerli ve yenilenebilir enerji kaynak potansiyelinin değerlendirilmesinde yapılacak yatırımlar için ihtiyaç duyulan finansman kaynakları önemlidir. Bu çalışmada yenilenebilir enerji yatırım projelerinin finansman yöntemleri ele alınmış ve öneriler sunulmuştur.

Financing Methods of Renewable Energy Projects in Turkey

Energy and energy resources have been important issues for countries from past to present. The countries which have enough energy resources and experience no security of supply, have superiority in economic development and growth in the international markets. Today, countries generally use fossil fuel energy. However, because of the fact that fossil fuels reserves will be exhausted in the future and greenhouse gas they release to the environment, fossil fuels represent a major threat for the countries. After the 2000s depending on those reasons, countries started to increase the share of renewable energy sources in energy supply. Therefore for Turkey as one of the growing economies, turning towards to renewable energy sources has become a neccessity to meet the growing energy needs. Turkey is a rich country considering the potential of renewable energy sources. In this context, financial resources is important for evaluation of potential local and renewable energy sources to be made. In this study, financing methods of renewable energy investment projects were viewed and some proposals were presented.

PDF

___

Ağdere, E. (2012). Rüzgar Enerji Sistemlerinde Maliyet Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul
Albayrak, B. (2011). Elektrik Enerjisi Üretiminde Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Finansmanı: Bir Uygulama, Doktora Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Alexandar,G. ve Boyle, G. (2004). Introducing Renewable Energy, Renewable Energy Power For A Sustainable Future, ISBN 0-19-926-178-4, Oxford University Press, United Kingdom.
Ali, H. M. (2012). Wind Energy Systems Solutions for Power Quality and Stabilization, ISBN: 978-1-4398-5614-7. Crcpress Taylor& Francis Group.
Asian Development Bank, 19 Temmuz 2016 tarihinde https://www.adb.org/ about/our-work, adresinden erişildi.
Ay, A. (2010). Energy Sources and Investment Project Assessment: A Case Study About Wind Energy in Turkey, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
Bahgat, G. (2006). Europe's Energy Security: Challanges and Opportunities, International Affairs, 82(5): 961-975
Berk, N. (2007). Finansal Yönetim, ISBN: 975 - 7337 - 34, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
Boyle vd. (2003). Energy Systems and Sustainability Power For Sustainable Future, ISBN-0199261792, Oxford University Press.
British Petrol, (2015). BP Statistical Review of Worl Energy June 2015, 23 Temmuz 2016 tarihinde http://biomasspower.gov.in/document/Reports/BP%20 statistical%20review-2015.pdf adresinden erişildi.
Busby, R. (2012). Wind Power The Industry Grows Up, ISBN: 978-1593702441, PennWell, USA.
Develi, A.ve Kaynak, S. (2012). Energy Economics, Frankfurt am Main, ISBN 3631633335, DEU:Peter Lang AG.
Donovan, C. (2015). Renewable Energy Finance Powering The Future, ISBN 978-1- 78326-776-7, Imperial College Press.
Durak, M., (t.y.). Yenilenebilir Enerji Santralları (YES) İçin Finansman Modelleri: Proje Ve Sendikasyon Kredisi, 28 Haziran 2016 tarihinde www. enermet.com.tr/upload/mce/yayinlar/yes_finansmani.doc adresinden erişildi.
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (2015). Enerji Raporu 2014, World Energy Council, ISSN:1301-6318, Ankara.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (2014). Türkiye Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı, 6 Haziran 2016 tarihinde http://www.eie.gov.tr/duyurular_ haberler/document/Turkiye_Ulusal_Yenilenebilir_ Enerji_Eylem_Plani. PDF adresinden erişildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2014). 2015-2019 Strateji Planı, 2 Temmuz 2016 tarihinde http://sp.enerji.gov.tr/ETKB_2015_2019_Stratejik_Plani. pdf adresinden erişildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 23 Temmuz 2016 tarihinde http://sp.enerji.gov.tr/sp-2015-2019.html, adresinden erişildi.
Ergin, E. ve Çomak, H. (2014). İthal Enerji Bağımlılığının Azaltılmasında Yenilenebilir Enerjinin Finansmanı, Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi, Uluslararası Enerji ve Güvenlik Kongresi, 173-186
Erkınay, P.U. (2012). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Rüzgar Enerjisinin Türkiye'de Binalarda Kullanımı Üzerine Bir İnceleme, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
European Band for Reconstruction and Development, 16 Temmuz 2016 tarihinde http://www.ebrd.com/what-we-do/products-and-services.html, adresinden erişildi.
European Investment Bank, 21 Temmuz 2016 tarihinde http://www.eib.org/ projects/index.htm, adresinden erişildi.
Fanchi, J. R. (2013). Energy In the 21st Century , ISBN 978-981-4434-66-9, SGP: World Scientific Publishing Company, Singapore
Fight, A. (2006). Introduction to Project Finance, ISBN-13: 978-0-7506-5905-5, Butterworth-Heinemann, Burlington, MA 01803.
Finnerty, J. D. (2007). Project Financing: Asset-Based Financial Engineering. ISBN 978-1-118-39410-6, John Wiley & Sons.
Global Wind Energy Council (2016). Global Wind Statistics 2015, 12 Haziran 2016 tarihinde http://www.gwec.net/wp-content/uploads/vip/GWECPRstats-2015_LR.pdf adresinden erişildi.
Griffith-Jones, S., Ocampo, J. A., ve Spratt, S. (2011). Financing renewable energy in developing countries: mechanisms and responsibilities. 16 Haziran 2016 tarihinde http://www.stephanygj.net/papers/Financing_Renewable_ Energy_in_Developing_Countries.pdf adresinden erişildi.
Hodgson, P. E. (2010). Energy, the Environment and Climate Change, ISBN-10 1848164157, Imperial College Press, London, GBR. Inter-American Development Bank, 11 Temmuz 2016 tarihinde http:// www.iadb.org/en/about-us/about-the-inter-american-development-bank,5995.html, adresinden erişildi
International Energy Agency (2011). World Energy Outlook 2011, (Çev. Birol,F.), TÜSİAD Yayınları, No: T/2011/12/521, Ankara.
International Finance Corporation, 3 Temmuz 2016 tarihinde http://www.ifc. org/wps/wcm/connect/corp_ext_content/ifc_external_ corporate_site/ about+ifc, adresinden erişildi.
Islamic Development Bank, 23 Temmuz 2016 tarihinde http://www.isdb.org/ irj/portal/anonymous?NavigationTarget=navurl:/, adresinden erişildi. Kavcıoğlu, Ş. (2015). Enerji Sektöründe Yatırım Projelerinin Değerlendirilmesi (Promethee Yöntemi İle). ISBN 978-605-4749-44-7, 2. Baskı, İstanbul.
Kuloğlu, E., ve Öncel, M. (2015). Yeşil Finans Uygulaması ve Türkiye'de Uygulanabilirliği. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 2-19
Mazzucato, M., ve Semieniuk, G. (2016). Financing Renewable Energy: Who is Financing What and Why it Matters, Science Policy Research Unit-Working Paper Series (ISSN 2057-6668), 1-50
Mormann, F., ve Reicher, D. (2012). Smarter finance for cleaner energy: Open up master limited partnerships (MLPs) and real estate investment trusts (REITs) to renewable energy investment. Brookings Remaking Federalism/ Renewing the Economy Series. 1-8
Multilateral Investment Guarantee Agency, 18 Temmuz 2016 tarihinde https:// www.miga.org/who-we-are/overview/, adresinden erişildi.
Müller-Steinhagen, H., ve Nitsch, J. (2005). The contribution of renewable energies to a sustainable energy economy. Process Safety and Environmental Protection, 83(4), 285-297.
Oji, C., Soumonni, O., & Ojah, K. (2016). Financing Renewable Energy Projects for Sustainable Economic Development in Africa. Energy Procedia, 93, 113-119.
Oral, B. G., ve Fazlılar, T. A. (2016). Yenilenebilir Enerji Yatırımlarının Finansmanında Kamu-Özel Sektör İşbirlikleri: Rüzgâr Enerjisi Santralleri Örneği. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 101-117.
Öztürk, H. H. (2013). Yenilenebilir Enerji Kaynakları, ISBN 978-975-511-589-4, Birsen Yayınevi, İstanbul.
Ren21 (2015). Renewables 2015 Global Status Report. 21 Mayıs 2016 tarihinde http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2015/07/REN12-GSR2015_ Onlinebook_low1.pdf adresinden erişildi.
Sarıaslan, H. (2006). Yatırım Projelerinin Hazırlanması ve Değerlendirilmesi Planlama-Analiz-Fizibilite, ISBN 9786054627752, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Sermaye Piyasası Kurumu, (2016). Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları, SPK Yatırımcıları Bilgilendirme Kitabı-6, Ankara.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (2014). Türkiyenin Enerji Görünümü, Genişletilmiş Üçüncü Baskı, ISBN: 978-605-01-0626-8, YAYIN NO: MMO/616, Ankara.
Türkiye İstatistik Kurumu, 16 Haziran 2016 tarihinde www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1029, adresinden erişildi.
Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (2016). Türkiye Rüzgar Enerjisi İstatistik Raporu, 24 Mayıs 2016 tarihinde http://www.tureb.com.tr/turebsayfa/duyurular/turkiye-ruzgar-enerjisi-istatistik-raporu-ocak-2016 adresinden erişildi.
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası, 13 Haziran 2016 tarihinde http://www.tskb. com.tr/tr/kurumsal-bankacilik/proje-finansmani, adresinden erişildi.
World Bank, 27 Ağustos 2016 tarihinde http://data.worldbank.org/indicator/ EG.FEC.RNEW.ZS, adresinden erişildi.
Yapraklı, S. (2013). Enerjiye Dayalı Büyüme Türk Sanayi Sektörü Üzerine Uygulamalar, ISBN 978-605-333-026-4, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul.