SINIFTA ÖZGÜR DÜŞÜNMEYE YÖNLENDİRME DAVRANIŞ ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Araştırmanın Temelleri Öğrencilerin, sınıf ortamında düşüncelerini ifade edebilmeleri demokratik kişiliğe sahip bireyleri yetiştirmede oldukça önemlidir.Araştırmanın AmacıBu araştırmada, sosyal bilgiler dersinde sınıfta özgür düşünmeye yönlendirme davranış ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, 2008-2009 eğitimöğretim yılında Ankara ilindeki 49 ilköğretim okulu ikinci kademede görev yapan 289 sosyal bilgiler öğretmeni ile yürütülmüştür.YöntemAraştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin sınıfta özgür düşünmeye yönlendirme davranışlarını belirlemek için güçlü ve ayırt edici maddelerden oluşan bir ölçek geliştirilmiştir. Atılan maddeler dışındaki tüm maddeler için madde toplam ölçek korelasyonu, 0.40 değerinden büyük olup korelasyon katsayıları 0.05 düzeyinde önemli bulunmuştur.Yapılan analiz sonucunda KMO değeri 0,910 olarak bulunmuş ve çalışma içerisinde yapılan Barlett testi anlamlı bulunmuştur. χ²= 2619,87; p p<.05). Bu değer, verilerin çok değişkenli normal dağılımdan geldiğini göstermektedir. Ölçekten çıkarılan maddeler dışında 21 madde ve dört alt faktörden oluşan bir ölçek elde edilmiştir. Tüm ölçek için Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0,92 olarak bulunmuştur. Buna göre, ölçeği oluşturan maddeler birbirleri ile tutarlıdır. Tartışma ve Sonuç Bu çalışmada, sosyal bilgiler öğretmenlerinin sınıfta düşünce özgürlüğüne yönelik davranışlarını belirlemek amacıyla bir ölçek geliştirilmiştir. Yapılan faktör analizi sonucunda, ölçeğin dört alt boyuttan oluşan bir yapıya sahip olduğu görülmüştür. Bunlardan birinci alt faktörde yer alan yedi madde özgür düşünme, ikinci alt faktörde yer alan beş madde özgür tartışma, üçüncü alt faktörde yer alan beş madde farklı düşünceye saygı ve dördüncü alt faktörde yer alan dört madde ise, özdisiplin davranışları olarak adlandırılmıştır.

DEVELOPMENT OF THE BEHAVIOR SCALE OF DIRECTING FREETHINKING IN THE CLASS

Background of the Study Democratic behaviours shown by teachers in the classroom are of great importance in terms of teachers acting as a role model for students and raising more democratic individuals. Purpose of Study This study aimed to develop a scale to measure the directing freetinking behaviours shown in the primary classroom of teachers delivering a social studies course. The study was conducted on 289 social studies teachers employed in the secondary levels of 49 primary schools located in Ankara, Turkey, in the 2008-2009 academic year. Results In the scope of thisstudy, which aimed to develop a scale to measure directing freetinking behavioursshown by the socialstudiesteachersin the primary classroom, item analysis was undertaken on the item and scale scores in order to select the items to be included in the scale that have strong and distinctive relationship with attitude. The item-total scale correlations of all the remaining items were above 0.40 and their correlation coefficients were found statistically significant significance=0.05 . An exploratory factor analysis was used to test the construct validity of the scale. The analysis produced a KMO value of 0,910 which proved that the study data and sample population was appropriate and adequate for the selected analysis. The Bartlett test was found to be statistically significant. χ²= 2619,87; p<.05). The remaining 21 items created a structure composed of 4 subfactors (each with an eigenvalue above 1).The total of the all scale subfactors explained 57.47’sini % of the total variance. Cronbach Alpha internal reliability coefficient of 0,92 for the whole scale. Discussion and Conclusion This study aimed to develop a scale to measure the directing freetinking behaviours shown by social studies teachers in the primary classroom. At the end ofthe study, a four-subfactor, 21-item “Directing Freetinking behaviours Shown in the Classroom” scale had been developed. Among these, 7 items in the first sub-factor were referred to as “freethinking”, 5 items in the second sub-factor were referred to as “free discussion”, 5 items in the third sub-scale were referred to as “respecting different opinions” and four items in the fourth sub-factor were referred to as “selfdiscipline behaviors”. The findings related to the reliability and validity of the scale prove that this scale can be used to measure directing freetinking behaviours shown by the social studies teachers in the classroom.

___

  • Ateş, T. (1994). Demokrasi. Ankara: Ümit Yayıncılık.
  • Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. (4. basılış). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Beetham, D. & Boyle, K. (1998: Orijinal Basım: 1995). Demokrasinin temelleri 80 soru ve cevap. Çev: Vahit Bıçak. Ankara: Liberte Yayınları: 22.
  • Büyüköztürk, Ş; Çakmak, E. K.; Akgün Ö. E. ve diğerleri. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (3. Basılış). Ankara: Pegem AAkademi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Dokuzuncu Basım. Ankara: Pegem AAkademi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Dindar, B. (1988). Emmanuel mounier’de personalizm. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 882.
  • Erdoğan, M. (2004). Anayasal demokrasi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Erkan, S. ve Gömleksiz, M. (2008). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Gözütok, F. D. (1995). Öğretmenlerin demokratik tutumları. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı.
  • Hançerlioğlu, O. (1970). Özgürlük düşüncesi. (İkinci Basılış). İstanbul: Varlık Yayınevi.
  • Kaboğlu, İ. Ö. (2000). Anayasa ve toplum. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. (10 Basılış). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kesici, Ş. (2006). Reliability study of the turkish version of the nondemocratic teacher belief scale. Eurasian Joumal of Educational Research, 24,143- 152.
  • Kongar, E. (1992). Demokrasi ve kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. London: Routledge.
  • Mumcu,A.(1992).İnsan hakları kamu özgürlükleri.Ankara: SavaşYayınları.
  • Punch, K. (2005). Sosyal araştırmalar giriş nicel ve nitel yaklaşımlar. Çev: Dursun Bayrak; H. Bader Arslan ve Zeynep Akyüz. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Sartori, G. (1993). Demokrasi teorisine geri dönüş. Çev. Tunçer Karamustafaoğlu ve Mehmet Turhan. Ankara: Yetkin Basımevi.
  • Shechtman, Z. (2002). Validation of the democratic teacher belief scale (DTBS), Assessment in Education, 9(3), 363–377.
  • Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Taylor, P. V. (1993). The texts of Paulo Freire. United States of America, Buckingham-Philadelphia: Open University Press.
  • ______(2007). T.C. Anayasası, insan hakları evrensel beyannamesi, insan hakları avrupa sözleşmesi. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yıldırım, A., Akbaşlı, S.& Şahin, M. (2010). Determining the levels of democratic belief of primary school and pre-service teachers. E-Journal of NewWorld Science Academy. 5(1), Article Number: 1C0112.