ÖRGÜT ÇALIŞANLARININ TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI: BALIKESİR İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ ÖRNEĞİ

Bu araştırma, Türk Eğitim Sisteminde önemli yeri olan okullar ile gelecekle ilgili eğitim politikalarını belirleyen Bakanlık arasında köprü konumunda bulunan İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde çalışanların tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi ve çeşitli değişkenlerin tükenmişlik üzerinde anlamlı bir farklılık oluşturup oluşturmadığının tespit edilerek, çalışanların performanslarının artırılmasına yönelik önerileri ortaya koyabilmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma evrenini Balıkesir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde görev yapan 17 yönetici, 20 eğitim denetmeni, 24 şef, 63 memur/VHKİ, 26 yardımcı hizmetler, 8 şoför, 11 öğretmen ve 3 avukat olmak üzere toplam 172 personel oluşturmaktadır. Araştırmada duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı düzeyi alt boyutlarındaki tükenmişlik, bireysel özelliklerden yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, çocuk sahibi olma durumu, görev unvanı, mesleki kıdem, kurumda çalışma süresi, mesleği isteyerek seçme durumu, eşin çalışma durumu, ödül alma durumu, sosyal ve kültürel faaliyetlere katılma durumu değişkenlerine göre incelenmiştir. Veri toplamak için, araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ile Maslach ve Jackson 1981 tarafından geliştirilen ve Ergin 1992 tarafından Türkçe’ye çevrilen 22 maddeden oluşan “Maslach Tükenmişlik Ölçeği” kullanılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Tükenmişlik, Milli Eğitim Müdürlüğü, Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma, Kişisel Başarı Duygusu

The Investigation of Organisation Staff’s Burnout Levels: Balikesir Provincial Directorate of National Education Sample

The research was done in order to determine the burnout level of the employees in the Provincial Education Directorate which is bridge between schools important in Turkish education system and ministry determining education policy about future and to reveal suggestions about improving the performance of the employee by determining whether the variables make a difference on burnout or not. The working population includes 17 managers, 20 supervisors of training, 24 chefs, 63 officers/VHKİ, 26 auxiliary personnel, 8 drivers, 11 teachers, and 3 lawyers, 172 staff in total in Balıkesir Provincial Directorate of National Education. In this study, emotional burnout, depersonalization, and burnout in sub-levels of personal accomplishment were analyzed according to the variables such as individual characteristics of age, gender, education level, marital status, job title, seniority, work period, selection of profession status willingly, spouse’s employment status, awarded status, participating in social and cultural activities. To collect data; personal information form prepared by the researcher and 22 items of “Maslach Burnout Inventory” which was developed by Maslach and Jackson 1981 and translated into Turkish by Ergin 1992 were used

Keywords:

Burnout, Directorate of Education, Emotional Burnout, Depersonalization, Personal Accomplishment of Emotions,

PDF

___

Arı, G.S. ve Bal E. Ç. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısın- dan Önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 15(1), 131-148.
Ardıç, K. ve Polatcı S. (2008). Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerin- de Bir Uygulama (Goü Örneği). Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10/2, 69-96.
Aydemir, H., Diken, İ., K., Yıkmış, A., Aksoy, V., Özokçu, O. (2014). Özel Eği- tim Alanında Çalışan Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakül- tesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 68-86.
Azeem, S. M. Ve Nazir A. (2008). A Study Of Job Burnout Among University Teachers. Psychology and Developing Societies, 20(1), 51-64.
Baklacı, E. (2013). İş Stresi ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üze- rine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Hatay.
Çapri, B. (2008). Eş Tükenmişliğini Yordayan Değişkenlerin İncelenmesi. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Derinbay, D. (2012). Öğretim Elemanlarının İş Doyumları İle Mesleki Tüken- mişliklerinin İncelenmesi(Pamukkale Üniversitesi Örneği). e-Journal of New World Sciences Academy NWSA-Education Sciences, 7(3), 910-929.
Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmiş- lik Ölçeğinin Uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışma- ları, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, 143-154.
Freudenberger, H. J. (1974). StaffBurn-Out. Journal of Social Issues, 30(12), 159- 165.
Friberg, T. (2009). Burnout: From Popular Culture to Psychiatric Dagnosisin Sweden, Cult Med Psychiatry, 4, 538- 558.
Friedman, I. A. (1997). High And Low Burnout Principals: What Makes The Difference? The Annual Meeting of the American Educational Research As- sociation, 28, 2-32.
Gaines, J. ve J. M. Jermier. (1983). Emotional Exhaustion in A High Stress Organization. Academy Of Management Journal, l(26), 567-586. Girgin, G. Ve A. Baysal (2005), "Tükenmişlik Sendromuna Bir Örnek: Zihinsel Engelli Öğrencilere Eğitim Veren Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeyi", TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4 (4), 172-87.
Izgar, H. (2000). Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri (Burnout), Nedenleri Ve Bazı Etken Faktörlere Göre İncelenmesi Orta Anadolu Örneği. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik Nedenleri Sonuçları ve Başa Çıkma Yolları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karahan, Ş. Ve Uyanık Balat G. (2011) Özel Eğitim Okullarında Çalışan Eği-timcilerin Öz-Yeterlik Algılarının Ve Tükenmişlik Düzeylerinin İnce-lenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (I), 1-14.
Kırılmaz, A.Y., Çelen, Ü., Sarp, N. (2003). İlköğretimde Çalışan Bir Öğretmen Grubunda Tükenmişlik Durumu Araştırması, İlköğretim-Online, 2(1), 2-9.
Maslach, C. ve Jackson, S. E. (1981).Themeasurement Of Experienced Burnout.Journal Of Occupational Behavior, 2, 99-113.
Maslach, C. ve Leiter, M. P. (1997). The Truthe About Burnout, Jossey-Bass, San Francisco, CA.
Maslach, C., Schaufeli, W. B. ve Leiter, M. P. (2001). Job Burnout. Annual Re-view of Psychology, 52, 397-422.
Maslach, C. (2003). Job Burnout: New Directions in Research and Intervention.Current Directions in Psychological Science, 12(5), 189-192.
Naktiyok, A. ve C. N. Karabey (2005), "İşkoliklik Ve Tükenmişlik Sendromu", Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2). 179-198.
Otacıoğlu, S. G. (2008). Müzik Öğretmelerinde Tükenmişlik Sendromu Ve Et-kileyen Faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 103-116.
Özkan, S., Karaman E. U., Öztürk N., Ahun F. A., Selmi N. H. (2015). Anestezi Uzmanlarında Tükenmişliğin İş Tatmini Ve İntihar Düşüncesi İle İlişki-si, Journal Of Clinical And Experimental Investigations 6 (2): 175-182.
Pines, A. M. ve Aranson, E. (1988). Career Burnout: Causes and Cures. New York: FreePress
Saçlı, Ç. (2011). Otel İşletmelerinde Tükenmişlik Sendromu: Konya İli Örneği. Yük-sek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Sağır, M. (2015). Öğretmenlerin Örgütsel Depresyon Ve Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişki, Turkish Journal Of Education, 4(3), 29-42.
Sağır. M.. Ercan. O.. Duman. A.. Bilen. K. (2014). Matematik Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Ve İş Tatmin Düzeyleri Arasındaki İlişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11 (27), 277-294.
Sılığ, A. (2003). Banka Çalışanlarının Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Schwab, R. L., ve Iwanicki, E. F. (1982). Perceived Role Conflict, Role Ambi-guity, And Teacher Burnout. Educational Administration Quarterly,18, 60-74.
Sürgevil, O. (2006). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu, Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Şanlı, S. (2006). Adana İlinde Çalışan Polislerin İş Doyumu Ve Tükenmişlik Dü-zeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Toplu N. Y. (2012). Okul Öncesi ve İlköğretim Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Yüksek Lisans Tez, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim dalı, Aydın.
Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki Tükenmişlik, Görülen Psikolojik Belirtiler ve Başa Çıkma Davranışları.Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Üngüren, E., Doğan H., Özmen M., Akgün Ö., (2010). Tekin Otel Çalışanlarının Tükenmişlik Ve İş Tatmin Düzeyleri İlişkisi, Journal Of Yasar University, 17(5), 2922-2937.
Yazıcı, K., Avcı, E. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. 1(4), 29-37.
Yatkın, S., Sevgi, H. M., Uysal, S. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin, Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşleri Ve Çeşitli Değişkenlere Göre Mesleki Tü-kenmişliklerinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fa-kültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 167-180.
Yüksel, G. (2011). Ege Bölgesindeki Tıp Fakültelerinin Anesteziyoloji ve Reanimas-yon Anabilim Dallarında Görevli Araştırma Görevlisi Doktorlarda Tükenmiş-lik Düzeyinin Sosyodemografik Değişkenlerle İlişkisi. Uzmanlık Tezi, Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İzmir.