“HAREKET’’ VE “ADIM’’ BAĞLAMINDA EĞİTİM BİLİMLERİ MAKALELERİNİN GİRİŞ BÖLÜMLERİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmada 2005 ve 2015 yıllarında yayınlanan Eğitim bilimleri (Eğitim bilimleri, Fen/Matematik bilimleri eğitimi ve Sosyal bilimler eğitimi) alanlarındaki makalelerin sözbilimsel yapılarını saptamak, bu yapıların kullanım sıklıklarını ve düzeylerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışma, alanyazındaki sözbilimsel yapı çözümlemeleri incelenerek yeni bir model oluşturulması; makalelerin giriş bölümlerini oluşturma sürecinde araştırmacıların yararlanmış oldukları tekniklerin ve alt tekniklerin listelenmesi ve farklı alanlardaki çalışmaların sözbilimsel yapı çözümlerinin ortaya konması bağlamında önemlidir. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı çalışmada, ULAKBİM Dergi Park Sistemi veri tabanında 2005-2015 yıllarında yayınlanan, başlığında “eğitim” kelimesi yer alan dergilerin ilk ve son sayılarındaki ilk üç eğitim içerikli Türkçe makaleler incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak “Bilimsel Makalelerin Giriş Bölümlerindeki Hareket ve Adımları Değerlendirme Ölçeği” ve “Bilimsel Makalelerin Giriş Bölümlerinde Kullanılan Teknik ve Alt Teknikleri Belirleme Çizelgesi” kullanılmıştır. Çalışmada hareketlerin ve adımların bulunma oranları ile düzeyleri arasında farklılıklar gözlenmiştir.

Analysis of the Introduction Parts of Educational Science Articles in the Context of “Movement’’ and “Step’’

This study aims to determine rhetorical structures of articles published in journals of educational sciences (Educational Sciences, Science/Mathematics Education and Social Sciences Education) between 2005 and 2015, to reveal frequency and level of use of these structures. The study is important in that a new model is constructed by examining analyses of rhetorical structures in literature, techniques and sub-techniques that researchers utilized while building introduction part of journals are listed. In this descriptive study, the first three educational-content Turkish articles, involving the word “education” in their titles, published in the first and last issues of journals which take part in ULAKBIM Journal Park System between 2005 and 2015 were analyzed. Evaluation Scale of Moves and Steps in Introduction Part of Scientific Articles (EMSIP) and Chart of Techniques and Sub-techniques in Introduction Part of Scientific Articles were applied as data collection tools. It is observed in the study that there are differentiations between rates and levels of moves and steps.

Keywords:

Academic Writing, Rhetorical Structure, Move, Step Scientific Articles,

PDF

___

Ahmad, U. K. (1997). Research article introductions in Malay: Rhetoric in an emerging research community. In A. Duszak (Ed.), Culture and Styles of Academic Discourse (pp.273-304). New York: Mouton de Gruyter.
Anthony, L. (1999). Writing research article introductions in software engineering: How accurate is a standard model? IEEE Transactions on Professional Communication, 42/1. s. 38-46.
Bayat, N. (2014). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme düzeyleri ile akademik yazma başarıları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim. 39/ 173. s. 155-168.
Bisenbach-Lucas, S. (1994). A Comparative Genre Analysis: The research article and ıts popularization. Unpublished doctoral dissertation, Georgetown University.
Boardman, C. A. ve Frydenberg, J. (2002). Writing to Communicate. New York: Longman.
Bunton, D. (2002). Generic moves in Ph.D thesis introductions. In J. Flowerdew (Ed.), Academic discourse (s. 57-75). London: Pearson Education.
Cem-Değer, A. ve Fidan, Ö. (2008). Dilbilim Alanında Türkçe yazılmış araştırma yazılarının giriş bölümlerinde gözlenen sözbilimsel eğilim. (Ed.: N. Büyükkantarcıoğlu ve E. Yarar), 35. Yıl Yazıları içinde. İstanbul: Multilingual Yay. s. 47-61.
Cmejrkova, S. ve Danes, F. (1997). Academic writing and cultural identity: The case of Czech academic writing. (Ed.:A. Duszak), Culture and Styles of Academic Discourse (s. 40-62). New York: Mouton de Gruyter.
Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York, NY: Routledge.
Çalışır, S. (2007). Türkçede Bilimsel Metinlerde Olumsuzluk. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Eskişehir.
Duszak, A. (1994). Academic discourse and intellectual styles. Journal of Pragmatics, 21/1. s. 291-313.
Fidan, Ö. (2008). Türkiye’de Dilbilim Alanında Öğrenciler Tarafından Yazılan Araştırma Yazılarının Giriş Bölümlerinde Türe Özgü Yapılanmalar.
Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,İzmir.
Gillet, A., Hammond, A. ve Martala, M. (2009). Successful Academic Writing. New York: Pearson Longman.
Günay, D. (2003). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın.
Huber, E. ve Uzun, L. (2000). Dilbilim alanında Türkçe yazılan bilimsel metinler üzerine gözlemler (Ed.: A. S. Özsoy & E. E. Taylan). XIII. Dilbilim Kurultayı Bildirileri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. s. 201-215.
İşsever, S. (2002). “Türkçe Bilimsel Metinlerde Konu” [‘Topic’ in Turkish Scientific Texts]. (içinde) L. Uzun & E. Huber (yay.), Türkçede Bilgi Yapısı ve Bilimsel Metinler. Essen: Verlag Die Balue Eule. 117-130.
Jogthong, C. (2001). Research Article Introductions in Thai: Genre Analysis of Academic Writing. Unpublished Doctoral Dissertation, West Virginia University.
Kan, M. O. (2014). Retorik Yapı Temelli Bir Metindilbilim Çözümlemesi: Türkçe Yazılan Yüksek Lisans Tezlerindeki Retorik Yapı Özellikleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kan, M. O. ve Gedik, F. N. (2016). Türkçe Eğitimi Alanında Yüksek Lisans Tezi Tamamlayanların Akademik Yazma ve Tez Oluşturma Sürecine İlişkin Görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Education and Science. 6/3. s. 402-408.
Kanoksilapatham, B. (2005). Rhetorical structure of biochemistry research articles. English for Specific Purposes, 24. s. 269-292.
Karadağ, E. (2009). Türkiye’de Eğitim Bilimleri Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Tematik ve Metodolojik Açıdan İncelenmesi: Bir Durum Çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Karadağ, Ö. (2011). Yazma Eğitiminde Anlatım Tarzları ve Öğretimi. (Ed.: Özbay, M.) Yazma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Karadağ, Ö. ve Maden, S . (2013). Yazma Eğitimi: Kuram Uygulama, Ölçme ve Değerlendirme.(Ed.: Güzel, A. ve Karatay, H.) Türkçe Öğretimi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yay.
Karatay, H. (2011). Süreç Temelli Yazma Modelleri: Planlı Yazma ve Değerlendirme. (Ed.: Özbay, M.) Yazma Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
Najjar, H. (1990). Arabic As A Research Language: The Case Of The Agricultural Sciences. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Michigan.
Nwogu, K. N. (1997). The medical research paper: Structure and functions. English for Specific Purposes, 16. s. 119-138.
Posteguillo, S. (1999). The schematic structure of computer science researcharticles. English for Specific Purposes 18/2. s. 139-160.
Samraj, B. (2002). Introductions in research articles: Variations acrossdisciplines. English for Specific Purposes, 21. s. 1-17.
Samraj, B. (2004). Discourse features of the student-produced academic research paper: variation across disciplinary courses. Journal of English for Academic Purposes, 3/1. s. 5-22.
Subaşı Uzun, L. (2006). Bilimsel Söylem ve Özellikleri. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
Swales, J. M. (1990) Genre analysis: English in academic and research settings. Cambridge: Cambridge University Press.
Swales, J. M. (1981). Aspects of article introductions. Birmingham, UK: The University of Aston, Language Studies Unit.
Swales, J. M. (2004). Research genres: explorations and applications. Cambridge: CUP.
Swales, J. M. ve Feak, C. B. (2004). Academic writing for graduates students. Michigan: University of Michigan Press.
Taylor, G. ve Tingguang, C. (1991). Linguistic, cultural, and subcultural issues in contrastive discourse analysis: Anglo-American and Chinese scientific texts. Applied Linguistics, 12. s. 319-336.
Tok, M. (2013). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde akademik yazma ihtiyacı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10/23. s. 1-25.
Uzun, L., Keçik, İ., Turan, Ü. D. ve Erk Emeksiz, Z. (2010). Sosyal bilimlerde yazılan türkçe bilimsel metinlerde kanıtlama eylemi ve retorik sunumlar. TÜBİTAK 107K228 Nolu Proje.
Yağız, O. (2009). The academic writing of Turkish graduate students insocial sciences: Approaches, processes, needs and challenges (Yayımlanmamış doktora tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yarar, E. (2001). Bilimsel araştırma makalelerindeki “Giriş bölümleri”nin söylem yapıları. Ö. Ekmekçi (Ed.), XIV. Dilbilim Kurultayı Bildirileri. Adana: Çukurova Üniversitesi Yayınları. s. 110-123.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.