Metehan YILGÖR, Alpaslan SEREL, Mehmet Emin ERÇAKAR

DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN GELİŞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR MODEL

Günümüzde doğrudan yabancı yatırımları çekebilmek için gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkeler arasında kıyasıya bir rekabet yaşanmaktadır. Ülkemiz vedünyanın geri kalan diğer ülkeleri bu yatırımları çekmede cazibe merkezi olabilmekiçin çeşitli özendirici tedbirler geliştirmektedirler. Bu çalışma, Türkiye’nin ve diğerDünya ülkelerinin uygulamakta olduğu politikalara değinirken, Türkiye’de yabancı yatırımları etkilediği düşünülen bazı değişkenlerin nedensellik ilişkilerini Toda–Yamamoto testi ile incelemeye çalışmaktadır. Elde edilen bulgulara göre, doğrudanyabancı yatırımlardan cari dengeye, doğrudan yabancı yatırımlardan dışa açıklık oranına, gayri safi yurt içi hasıladan doğrudan yabancı yatırımlara ve doğrudan yabancıyatırımlardan gayrisafi yurt içi hasılaya doğru nedensellik olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler:

Yabancı yatırım, doğrudan yatırım, nedensellik

The Factors Affecting Inwards of Foreign Direct Investments: A Model on Turkey

Today, foreign direct investments needed to attract advanced developing countries as well as cutthroat competition is between. Our country and the rest of the worldthat other countries in attracting investment to be a center of attraction develop various incentive measures. This study is the application of Turkey and other countriesof the world that touch on politics while Turkey has implemented to attract foreigninvestment as some tools to examine the causality relationship with Toda Yamamototest works. According to the findings, from foreign direct investments to balance ofcurrent account, from foreign direct investments to openness, from the gross domestic product to foreign direct investments , from foreign direct investments to grossdomestic product is deemed to be correct causality

Keywords:

Foreign direct investment, direct investment, causality,

PDF

___

Addison, T. ve A. Heshmati (2003) The New Global Determinants of FDI Flows to Developing Countries, UNU-WIDER, Discussion Paper No. 2003/45, Helsinki.
Agarwal, J. P., Andrea G.&P (1991). Nunnenkamp: Foreign Direct Investment in Developing Co- untries -The Case of Germany, Tübingen:Mohr: Kileler Studies 238.
Chakrabarti, Avik(2001). The Determinants of Foreign Direct Investment: Sensitivity Analyses of Cross-Country Regressions Kyklos, Vol.54.
De Mello L.(1999). FDI-Led Growth: Evidence From Time Series and Panel Data, Oxford Econo- mic Papers 51.
Dickey, D. A ve W. A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series With a Unit Root”, Econometrica, 49, 1057 – 1072.
DPT, (2000). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları - Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
Dunning J.H. (1994). “Globalization: The Challenge for National Economic Regimes; Dublin Eco- nomic and Social Research Instıtute.
Erdilek, A. (2003). A Comparative Analysis of Inward and Outward FDI in Turkey, Transnatioal Corporations, 12, No.3, 78-105.
Gövdere B. (2009). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Belirleyicilerinin Günümüzdeki Geçerliliği www.dtm.gov.tr/dtmadmin/upload/EAD/.../yab_ser.doc. Erişim Tar. 15.12.2009.
Hatzius, Jan . Foreign Direct Investment and Factor Elasticities, Europen Economic Review, Vol. 44, No:1, January 2000.
İyibozkurt Erol (2001). Uluslararası İktisat, 4.b.Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa.
Karagöz K., (2007), “Türkiye’de DYY Girişlerini Belirleyen Faktörler 1970-2005”. Journal of Yaşar University 2(8), 927-948.
Karluk R.,(1996). Uluslararası Ekonomi (4. Basım). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
Kristjansdottir, H. (2005). Determinants of Foreign Direct Investment in Iceland, Research Paper, No: 15, University of Copenhagen, Denmark.
Larudee, Mehrene&Koechlin (1999). Wages, Productivity and Foreign Direct Investment Flows, Journal of Economic Issues, Jun 1999.Vol.33.
Moosa, I.A. ve B.A. Cardak (2006). The Determinants of Foreign Direct Investment: An Extreme Bounds Analysis, Journal of Multinational Financial Managament, 16, 199-211.
Nunnenkamp, P. ve J. Spatz, (2004). FDI and Economic Growth in Developing Economies: How Relevant are Host-economy and Industry Characteristics?, Transnational Corporations, 13, No. 3, 53-83.
OECD. (2003). Guidelines for Multinational Enterprises www.oecd.org/daf/investment/guideli- nes.
Perlmutter H. V.(1969). Three Conceptions of a World Enterprise, Colombia Journal of World Bu- siness, Jan.-Feb.
Phillips, P. C. and P. Perron, P (1988). Testing for A Unit Root in Time Series Regression”, Biomet- rika, Vol. 75, pp. 335-346.
Toda, H.Y. and Yamamoto, T. (1995). Statistical Inferences in Vector Autoregressions with Possibly Integrated Processes, Journal of Econometrics, 66, 225-250.
Trevino L.-Mixon F. (2004). Strategic factors affecting foreign direct investment decisions by multi-national enterprises in Latin America, Journal of World Business 39
UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development) (2002). World Investment Re- port (WIR)2001, Geneva.
UNCTAD (2003). “FDI Policies for Development”, World Investment Report .
UNCTAD (2008). World Investment Report 2008 Transnational Corporations, and the Infrastruc- ture Challenge. www.unctad.org.
Uras T. G.(1979). Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları, Formül Matbaası, İstanbul, 1979.
Yapraklı, S. (2007). Ticarî ve Finansal Dışa Açıklık ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Tür- kiye Üzerine Bir Uygulama, Ekonometri ve İstatistik, 5, 67-89.
Zhang H. K.,(2001). “Does FDI Promote Economic Growth? Evidence From East Asia and Latin America”, Contemporary Economic Policy, April 2001.