Bir Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesinde Türk Medeni Kanunu'nun 432’nci Maddesi Kapsamında Yatan Olguların Özellikleri

Amaç: Bu çalışmada Türk Medeni Kanunu'nun 432’nci maddesi (TMK 432) kapsamında Elazığ Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi'nde (RSHH) yatan olguların sosyodemografik ve klinik özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Elazığ RSHH'de TMK 432 kararı ile yatırılan olguların kayıtları geriye dönük olarak incelendi. Olguların sosyodemografik ve klinik bilgileri hastane kayıt sisteminden elde edildi. Başvuru ve taburculuk Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği (KPDÖ) skorları kullanıldı. Bulgular: Olguların (n=101) ortalama yaşı 32,79±9,63 yıldı. Aktif olarak alkol ve/veya madde kullanan 50 olgu (% 50,5) (16 metamfetamin, 17 karışık madde kullanımı) vardı. Yetmiş beş (%74,3) olguda TMK 432 kararı için aile üyeleri başvurmuştu. Olguların (n=101) ortalama hastanede kalış süreleri 38,84±23,92 gündü. Otuz iki (%31,7) olguya şizofreni tanısı, 20 (%19,8) olguya bipolar bozukluk, 37 (%36,6) olguya madde kullanım bozukluğu tanısı konulmuştu. Sonuç: Bu çalışmanın en önemli bulgusu, TMK 432 kararı kapsamında hastaneye yatırılan yüksek sayıda madde kullanım bozukluğu tanılı olgunun olmasıdır (%36,63). Bu konuda gerekli adımlar atılmadıkça olguların psikiyatri servislerine istemsiz yatışlarının etik olarak tartışılmaya devam edecektir.

Characteristics of Cases Hospitalized in a Mental Health and Diseases Hospital within the scope of Article 432 of the Turkish Civil Code

Objective: The aim of this study was to investigate the sociodemographic and clinical characteristics of cases hospitalized in Elazığ Mental Health and Diseases Hospital (MHDH) within the scope of article 432 of the Turkish Civil Code (TCC 432). Method: The records of the cases hospitalized in Elazığ MHDH with the decision of TCC 432 were retrospectively analysed. Sociodemographic and clinical information of the cases were obtained from the hospital registry system. The Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS) scores on admission and discharge were used. Results: The mean age of cases (n=101) was 32.79±9.63 years. There were 50 cases (50.5%) who actively used alcohol and/or drugs (16 cases with methamphetamine, 17 cases with mixed substance use). In 75 (74.3%) cases, family members applied for the TCC 432 decision themselves. Thirty-two (31.7%) cases were diagnosed with schizophrenia, 20 (19.8%) cases were diagnosed with bipolar disorder and 37 (36.6%) cases were diagnosed with substance use disorder. Conclusion: The most important finding of this study is the high number of cases (36.63%) with a diagnosis of substance use disorder hospitalized within the scope of the TCC 432 decision. Involuntary hospitalization of the cases to psychiatry departments will continue to be discussed ethically unless necessary steps are taken.

Keywords:

Compulsory hospitalization, involuntary hospitalization, sociodemographic, Turkish Civil Code ethic,

PDF

___

1. Karabağ-Bulut N. Koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanması kurumunun ağır tehlike arz eden salgın hastalık hali bakımından elverişliliğinin değerlendirilmesi. İstanbul Hukuk Mecmuası 2020; 78(2): 517-561.
2. Aydın-Özdemir E. 19.12.2008 tarihli İsviçre Medeni Kanunu değişikliği ile karşılaştırmalı olarak Türk Medeni Kanunu’nda koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanması düzenlemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2013; 15(2): 171-209.
3. Şen N, Süzer Özkan F. Psikiyatri hastalarında zorunlu yatış ve zorla tedaviye bir bakış açısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2017; 7(3): 176-181.
4. Demirdogan S, Solmaz M. Psikiyatride “zorunlu yatışlar”. Adli Tıp Dergisi 2018; 32(2): 84-90.
5. Aydin Er R, Sehiralti M. Çözümlenmemiş bir konu: Psikiyatrik bozukluğu olan hastanın gönülsüz/zorla tedavi edilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2010; 1(1): 39-42.
6. Sert G, Ozcelik H, Yildirim G. Türkiye’de akıl hastalığı olan hastalarda zorla yatırma ve zorla tedavi/hukuki ve etik sorunlar. Lokman Hekim Dergisi 2019; 9(3): 393-404.
7. Yilmaz Y, Saygili I, Yanartas O, et al. Zorunlu yatışta psikiyatrik ve hukuksal süreç. Yeni Symposium 2013; 51(1): 46-50.
8. Gultekin BK, Celik S, Tihan A, et al. Bir psikiyatri hastanesinde istemli ve istem dışı yatışların sosyodemografik ve klinik özellikleri. Noropsikiyatri Ars 2013; 50: 216-221.
9. Li L. Challenges and priorities in responding to COVID-19 in inpatient psychiatry. Psychiatr Serv 2020; 71(6): 624-626.
10. London S. COVID-19, autonomy, and the inpatient psychiatric unit. Acad Psychiatry 2020; 44(6): 671-672.
11. Elzaığ Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi. https://elazigrsh.saglik.gov.tr/TR,124872/tarihce.html. (19 Şubat 2021’de ulaşıldı).
12. Overall JE, Gorham DR. The Brief Psychiatric Rating Scale. Psychol Rep 1962; 10(3): 799-812.
13. Soykan C. Institutional differences and case typicality as related to diagnosis system severity, prognosis and treatment. Master tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara, 1990.
14. Erenkoy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi. https://erenkoyruhsinireah.saglik.gov.tr/TR,87191/tarihce.html. (19 Şubat 2021’de ulaşıldı).
15. Bolu Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi. https://boluruhsagligi.saglik.gov.tr/TR,9910/tarihcemiz.html. (19 Şubat 2021’de ulaşıldı).
16. Öncü F. Türkiye’nin ruh sağlığı yasası ile imtihanı. Toplum ve Hekim 2020; 35(4): 316-320.
17. Türkiye Psikiyatri Derneği. https://www.psikiyatri.org.tr/uploadFiles/2811201717434-Ruh-Sagligi-YasaTaslagi.pdf. (19 Şubat 2021’de ulaşıldı).
18. Ögel K. Madde kullanım bozuklukları epidemiyolojisi. Turkiye Klinikleri J Int Med Sci 2005: 1(47): 61-64.
19. Orum MH. Uyuşturucu maddeyle ilişkili suçları ele alan Türk Ceza Kanunu’nun 191. maddesi kapsamında Türkiye’de denetimli serbestlik uygulaması: Bir güncelleme. Acta Medica Nicomedia 2020; 3(2): 92-93.