19886

JOHN KENNETH GALBRAİTH’İN İKTİSADİ ANALİZİNDE BOLLUK TOPLUMU, TÜKETİCİ EGEMENLİĞİ VE SOSYAL SORUNLAR

Öz Bu çalışmanın amacı, Galbraith‟in mevcut iktisadi anlayıştan kaynaklandığını iddia ettiği sosyal sorunları içeren Bolluk Toplumu analizindeki temel kavramsal çerçeveyi incelemek ve bu analizde ulaşılan sonuçları değerlendirmektir. Galbraith özellikle, İkinci Dünya Savaşı‟ndan sonra hızlı bir üretim artışı sürecine giren Amerikan toplumunun yaşadığı iktisadi dönüşümleri analiz etmiştir. Galbraith‟in bu analizinin özünde; İkinci Dünya Savaşı sonrası Amerika‟da biriken zenginlik, tüketim, üretim ve sosyal dengesizlik gibi konular yatmaktadır. Amerikan ekonomisi ve toplumuna yönelen eleştirilerden oluşan Bolluk Toplumu analizi, hem iktisadi hem de sosyolojik gözlemleri içerisinde barındırmaktadır. Bolluk Toplumu analizinde zenginlikten kaynaklı bir iyimserlik ve ardından zenginliğin düşüşüyle ortaya çıkan birikim ve bölüşüm sorunlarından doğan bir kötümserlik sezilmektedir. Bolluk Toplumunda iktisadın en temel sorunlarından birisi olan kıtlık çözülebilmiştir ama artan zenginliğin yapay isteklere yönlendirilmesiyle beraber olumsuz bir durumla karşılaşılmıştır. Üretim, tüketim ve bölüşüm gibi ana iktisadi meseleler üzerinde yoğunlaşan Galbraith, Amerikan ekonomisinin o dönemde içinde düştüğü bu olumsuz durumu sorgulamaktadır. Galbraith‟e göre yerleşik iktisat teorisi ise bu durumu açıklayabilmekten uzak kalmakta ve dolayısıyla Amerikan ekonomisine farklı bir açıdan yaklaşmak gerekmektedir. Galbraith‟in Bolluk Toplumu analizinde yer alan geleneksel akıl, bağımlılık etkisi ve tüketici egemenliği eleştirisi ise önerilen bu farklı yaklaşımın unsurlarıdır.

Anahtar Kelimeler:

Bolluk toplumu, geleneksel akıl, tüketici egemenliği, sosyal dengesizlik, bağımlılık etkisi

PDF

___

BODDEWYN, Jean, (1961), “Galbraith‟s Wicked Wants”, Journal of Marketing, 25, 6: 14-18.
BREIT, W. ve R.L. RANSOM, (1971), The Academic Scribblers, New York: Holt, Rinehart and Winston Inc.
BRUE, S.L. ve R.R. GRANT, (2007), The Evolution of Economic Thought, Mason: Thomson South-Western.
DUTT, Amithava K, (2008), “The Dependence Effect, Consumption and Happiness: Galbraith Revisited”, Review of Political Economy, 20, 4: 527-550.
GALBRAITH, John Kenneth, (1960), The Affluent Society, Massachusetts, Houghton Mifflin Company.
GALBRAITH, John Kenneth, (1990), Ekonomi Kimden Yana, (Çeviren: Belkıs Çorakçı, Nilgün Himmetoğlu), İstanbul: Altın Kitaplar.
HEILBRONER, Robert, (1989), “Rereading the Affluent Society”, Journal of Economic Issues, 23, 2: 367-377.
HIGH, S. Hugh, (1988), “W. H. Hutt and Apartheid”, Managerial and Decision Economics, 9, 5: 59-63.
HUTT, William, (1936), Economist and the Public: A Study of Competition and Opinion, London: Jonathan Cape.
HUMBERT, M, (2005) With John Kenneth Galbraith: a "Political and Moral Philosophy" Conception to Study Economic Activities. Journal of Post Keynesian Economics, 28, 5: 47-64.
MUNIER, F. ve Z. WANG, (2005), “Consumer Sovereign and Consumption Routine: A Reexamination of Galbraithian Concept of the Dependence Effect”, Journal of Post Keynesian Economics, 28, 1: 66-82.
PARKER, Richard, (2004), “The Legacy of John Kenneth Galbraith”, Challenge, 47: 81-89.
SAVAŞ, V, (2000), İktisadın Tarihi, Ankara: Siyasal Kitabevi, 2000.
SHARPE, Myron E, (1974), John Kenneth Galbraith and the Lower Economics, New York: International Arts and Sciences Press.
SPIEGEL, Henry W, (1971), The Growth of Economic Thought, New Jersey: Prentice-Hall Inc.
STANFIELD, J. Ronald, (1983), “The Affluent Society after Twenty – five Years”, Journal of Economic Issues, 17, 3: 589-607.
WALIGORSKI, Conrad P, (2006), John Kenneth Galbraith: The Economist as Political Theorist, Maryland: Rowman & Littlefield Publishers.
WALLER, W, (2008), “John Kenneth Galbraith: Cultural Theorist of Consumption and Power”, Journal of Economic Issues, 42, 1: 13-24.
WEBSTER'S, (1974), New World Dictionary of the American Language, (2nd edition), New York: World Publishing.
ZINKIN, M, (1967), “Galbraith and Consumer Sovereignty”, The Journal of Industrial Economics, 16, 1: 1-9.