DEĞER DEĞİŞİMİNİ ETKİLEYEN BİR FAKTÖR OLARAK ÜNİVERSİTE EĞİTİMİ

Bireylere yol göstererek, tutum ve davranışlarına kaynaklık eden değerler, aynı zamanda bir kontrol mekanizmasıdır. Bu bağlamda, toplumun genel uyumu ve sürekliliği açısından önemli işlevlere sahiptir. Toplumsal bütünleşmenin ve düzenin bireylerin sahip olduğu ortak değerler aracılığıyla sağlandığı gerçeğinden hareketle, gençliğin değerlerinin incelenmesi daha da önem kazanmaktadır. Özellikle değer değişimlerinin getirdiği sancılı süreçler göz önünde bulundurulduğunda, gençlik dönemi ve bu dönemde yaşanan değer değişimlerinin incelenmesi, toplumsal bütünleşme açısından önemli bir olgudur. Ülkemizde ve dünyada yaşanan toplumsal ve ekonomik değişimlere paralel olarak oluşturulan yeni eğitim politikalarının uygulama alanlarından biri olan üniversiteler, gençliğin değer sistemlerindeki değişimin en iyi ölçülebildiği kurumların başında gelmektedir.Aydınlanma düşüncesinin ışığında gelişen ve pozitif bilim anlayışına sahip olan üniversiteler, modernizmin ihtiyaçlarına cevap verebilecek tarzda bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu bakımdan üniversiteler akademik bir eğitim vermenin yanında toplumsal alanda yeniliklere açık, gerçekçi düşünen, sorgulayan, bağımsız bireyler yetiştirmeye yönelik eğitim programları ve ortam hazırlamaktadır. Bu bağlamda uygulamalı bir alan araştırması olan çalışma; üniversite eğitimi ve yaşantısının, genç bireylerin değer algılarında belirgin değişimlere neden olup olmadığını saptamayı amaçlamaktadır. Araştırmanın evrenini İnönü Üniversitesinde öğrenim görmekte olan birinci ve son sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Anket tekniği kullanılan araştırmada elde edilen veriler araştırmanın bağımsız değişkenleri doğrultusunda çapraz tablolar kullanılarak analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Değer, Toplumsal Değişme, Modernleşme, Üniversite Eğitimi

PDF

___

Akarsu, Bedia. 1998.Max Scheler Felsefesi'nde Kişi Kavramı ve İnsan Olma Sorunu. İstanbul: İnkılâp Yayınları.
Atiker, Erhan. 1995. “Toplum ve Toplumsal Değişme”.Türk Sosyoloji Dergisi.(1).
Atabek, Erdal. 2003. Modern Dünyada Değer Kayması. İstanbul: Alkım Yayınları.
Ayan, Dursun. 2005. “Dünya Eskiden Küre Değil miydi?”. Düşünen Siyaset Düşünce Dergisi. (21).
Başaran, Fatma. 1993. “Üniversite Eğitim Süresi İçinde Öğrencilerin Değer Tercih Sıralamalarında Değişme”. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Bilgin, Nuri. 2003.Sosyal Psikoloji Sözlüğü Kavramlar Yaklaşımlar. İstanbul: Bağlam Yayıncılık
Bilton, Tony. vd. 2009. Sosyoloji. Çev. Kemal İnal vd.. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Budak, Selçuk. 2005. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Çalışkur, Ayşem. 2010. Psikolojide Değerler ve Gençlik. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.
Cevizci, Ahmet. 2005. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Deth, J. W. V. & Scarbrough, E. 1995. Perspectives on Value Change.,The Impact of Values, J. W. V. Deth – E.Scarbrough Ed. New York: Oxford University Press.
Doğan, İsmail. 2007. Sosyoloji Kavramlar ve Sorunlar. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Dökmen, Zehra. 2010. Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Eisenstadt, Shmuel Noah. 2014. Modernleşme Başkaldırı ve Değişim. Çev.Ufuk Çoşkun.Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Epstein, Seymour. 1989. Values From Perspective of Cognitive-Experiential Self- Teory, Social and Moral Values Individual and Societal Perspectives,.N. Eisenberg - J. Reykowski - E. Staub Ed.New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers..
Ersoy, Ersan. 2012. Değer Farklılaşmalarının Sosyolojik Boyutu (Malatya Örneği). İstanbul: Kum Saati Yayınları.
Fichter, Joseph. 1996. Sosyoloji Nedir? Çev. Nilgün Çelebi. Ankara: Atilla Kitabevi.
Giddens, Anthony. 1998. Modernliğin Sonuçları. Çev. Ersin Kuşdil. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Giddens, Anthony. 2010. Modernite ve Bireysel-Kimlik (Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum). Çev. Ümit Tatlıcan. İstanbul: Say Yayınları.
Goody, Jack. 2004.Capitalism and Modernity (The Great Debate). Polity Press. First Published. Cambridge.
Halman, Loek. & Moor, Rud De. 1993. Comparative Research On Values. The Individualizing Socity Value Chang eIn Europe and North America, P. Ester – L.Halman- R.D.Moor Edited By.Tilburg: Tilburg University Press.
Hogg, Michael A. &Vaughan, Graham M. 2007. Sosyal Psikoloji. Çev. İ. Yıldız- A. Gelmez Çev. Ankara: Ütopya Yayınevi.
Kıray, Mübeccel. 2006. Toplumsal Yapı ve Toplumsal Değişme. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Marshall, Gordon. 1999.Sosyoloji Sözlüğü. Çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü. Ankara:Bilim ve Sanat Yayınları.
Moore, W. E. 1968. Social Change, International Encyclopedia of Social Sciences, D.L. Skill Ed.,Macmillan Co., Vol.14.
Newman, David. M. 2013.Sosyoloji, Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek. Çev. Ali Arslan. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Özlem, Doğan. 2002. Değerler Sorununda Nesnelcilik/Mutlakçılık ve Öznelcilik/Rölativizm Tartışması Üzerine. Bilgi ve Değer. Şahabettin Yalçın Ed. Ankara: Vadi Yayınları.
Reich, Wilhelm. 1997. Kişilik Çözümlemesi. Çev. Bertan Onaran. İstanbul: Payel Yayınları.
Rokeach, Milton. 1973.The Nature of Human Values, New York: The Free Press.
Schaefer, RichartT. (2013). Sosyoloji. Çev. Ed. Simten Çoşar. Ankara: Palme Yayıncılık.
Schwartz, Barry. 1993. On The Creation and Destruction of Value. The Origin Of Values, M.Hechter – L.Nadel – R.E. Michod Ed. New York: Aldine De Gruyter.
Scott W, Joan. 2007.Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. Çev. Aytunç Tunç Kılıç.İstanbul: Agora Kitaplığı.
Sencer, Muzaffer. 1989. Toplumbilimlerinde Yöntem. İstanbul: Beta Yayıncılık.
Swingewood, Alan. 1998.Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi. Çev. Osman Akınhay Çev. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Şerif, Muzaffer. 1985.Toplumsal Kuralların Psikolojisi. Çev. İsmail Sandıkçıoğlu. İstanbul: Alan Yayıncılık.
T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2011), Türkiye Aile Yapısı Araştırması.TAYA.
Tourine, Alain. 2007. Kadınların Dünyası. Çev. Mehmet Moralı. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Touraine, Alain. 2008. Başka Türlü Düşünmek. Çev. Mehmet Moralı. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Tunalı, İsmail. 2002. Dünyanın Yeni Epistemolojik Anlamı ve Sanata Yansıması. Bilgi ve Değer. Şahabettin Yalçın Ed. Ankara: Vadi Yayınları.
Türk Dil Kurumu. 2010.Türkçe Sözlük, Ankara.
Ünal, Cavit. 1981.Genel Tutumların veya Değerlerin Psikolojisi Üzerine Bir Araştırma. Ankara: Ankara Ünv. Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Yayınları.