I. DÜNYA SAVAŞI’NDAN SONRA FİLİSTİN MESELESİ VE TÜRKİYE’NİN TAVRI (1920-1923)

Bu makale, bazı Türk arşiv belgeleri ışığında, İtilaf devletleri tarafından İstanbul’un resmen işgalinden sonra Ankara’da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Filistin siyasetini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu arşiv belgeleri göstermektedir ki, Türkler- hem İstanbul Hükümeti ve hem de Ankara hükümeti- Filistin Araplarının self-determinasyon hakkını savunmuşlardır. Bununla birlikte, Araplar, Yahudilerin Ankara’da ve Paris’te Türklerle temaslarından endişelenmiş ve bunun üzerine İstanbul ve Ankara’yı ziyaret etmişlerdir. Bu ziyaretlerinde Araplar, Türklerin Filistin hakkındaki self-determinasyon görüşünün değişmediğini görünce memnun kalmışlardır. Türkler, Lozan Konferansı’ndan sonra da Filistin meselesinde Araplara sözel/retorik desteğini sürdürmüş ve bu desteğini Araplar arası siyasi meselelere karışmadan II. Dünya Savaşı’nın sonuna kadar korumuştur. Bu ise Filistin Araplarını ziyadesiyle memnun etmiştir.

Palestine Case And Turkey’s Approach After The First World War

    This article aims to analyze the Palestine policy of the Turkish Grand National Assembly Government established in Ankara after the occupation of Istanbul by the Allied Powers officialy in light of the Turkish archive documents. These archive documents show that the Turks-both Istanbul and Ankara governments-defended the selfdetermination right of the Palestine Arabs.     However, Arabs were anxious about the Jewish connection with Turks –in Ankara and Istanbul, therefore they visited İstanbul and Ankara; but they were content having seen that Turk’s opinion towards self-determination of Arabs have not changed.     Turks continued their verbal and rhetorical support to Arabs in the Palestinian issue and had maintained their support until the end of Second World War without interfering with inter Arabs the political issues. This pleased the Palestine Arabs too much

___

  • HELMREİCH, Paul Helmreich, Sevr Entrikaları Büyük Güçler, Maşalar, Gizli Anlaşmalar ve Türkiye’nin Taksimi, Birinci Baskı, Çeviren: Şerif Erol, Sabah Kitapları, İstanbul 1996. KARAMAN, M. Lütfullah , “Filistin”, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), XIII, s. 89-90. MANSFİELD, Peter, Osmanlı Sonrası Türkiye ve Arap Dünyası, Türkçesi Salih Yurdakul, Söylem Yayınları, İstanbul 2000. KARASAPAN, Celal Tevfik, “Atatürk Örneğinin Yakın ve Ortadoğu’daki Etkileri” Atatürk Devrimleri I. Milletlerarası Sempozyum Bildirileri, İstanbul 1973, s. 580. MERAY, Seha –OLCAY, Osman, Osmanlı İmparotorluğunun Çöküş Belgeleri, Ankara 1971. ÖKE, Mim Kemal, Siyonizmden Uygarlıklar Çatışmasına Filistin Sorunu, 4.baskı, Ufuk Kitapları, İstanbul 2002.