Germinal ile Mükellefyet ve Göl Dağı Romanları üzerine karşılaştırmalı bir çözümleme
Natüralizmin kurucusu ve en önemli temsilcisi kabul edilen Emile Zolanın 1885te yayımladığı Germinal, kömür madencilerinin çalışma şartlarını ve yaşamlarını gerçekçi bir dille aktaran, dünya klasiği olmuş, önemli romanlardan biridir. Germinal ile karşılaştırmalı değerlendirilecek Mükellefyet ve Göl Dağı romanlarının yazarı Metin Kösedir. Zonguldaklı yazar, romanlarında mükellefyet kanunuyla Zonguldak köylülerinin kömür ocaklarında zorla çalıştırılmasını anlatır. Mükellefyetin ilki 1867-1888 yılları arasında Osmanlı döneminde, ikincisi ise İkinci Dünya Savaşı yıllarını içeren 1940-1948 yılları arasında Cumhuriyet döneminde uygulanır. Köse, içinde bin bir trajediyi barındıran kanun zoruyla çalıştırmanın ilkini Mükellefyette ikincisini de Göl Dağında işler. Bu çalışmada Emile Zolanın Germinal adlı romanı ile Metin Kösenin Mükellefyet ve Göl Dağı romanları eklektik bir yöntemle madencilerin zorlu yaşam koşulları / çaresizlikleri, sınıf farklılığı, isyan / grev konuları bakımından karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Bahsi geçen konulardaki benzerlikler, farklılıklar ve bunların sebepleri üzerinde durulmuştur.
A comparative Analysis on Germinal and Mükellefyet and Göl Dağı
Germinal, published in 1885, by Emile Zola who is accepted as founder and the most signifcant representative of Naturalism is one of the signifcant worlds classics novels which relays the working conditions and lives of coal miners by using a realist language. Metin Köse is the author who is evaluated by comparing his Mükellefyet and Göl Dağı with Germinal. The author, is from Zonguldak, tells running the villagers in Zonguldak in coal mines forcibly by law of liabil- ity (mükellefyet). The frst liability law is applied during The Ottoman period between 1867 -1888; second one is applied during Republic period, which in- volves Second World War years, between 1940 -1948. Köse discusses the frst forcibly running by law involving many tragedies in Mükellefyet, second one in Göl Dağı. In this study, Germinal by Emile Zola and Mükellefyet and Göl Dağı by Metin Kose are comparatively analysed by an eclectic method in regard to the subjects such as hard life conditions / despairs, class differences, rebellion / strike of miners. The aforementioned similarities, differences and the reasons of all are emphasized.
___
- Akalın, Şükrü Haluk ve başk. Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2010.
- Aytaç, Gürsel. Genel Edebiyat Bilimi, Say Yayınları, İstanbul, 2003.
- Aktulum, Kubilay. Metinlerarası İlişkiler, Öteki Yayınevi, İstanbul, 2007.
- Kara, Murat. Ereğli Kömür Havzasında İkinci Mükellefyet (Zorunlu Çalıştırma, 1940- 1947), ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2011, C. 7, S. 14, s. 411-435.
- Kara, Murat. Osmanlı Devletinin Son Döneminde Ereğli Kömür Havzası (1829-1920), History Studies, Vol. 5 Issue 1 / January 2013, pp. 223-259, 2013.
- Köse, Metin. Mükellefyet, Doğan Kitap, İstanbul, 2010.
- Köse, Metin. Her Kim Ki Çalışmaz Eşeğe Bindirilip Köyüne Gönderile
, (Röportajı Yapan: Ali Dağlar), Hürriyet Pazar, 30.05.2010.
- Köse, Metin. Göl Dağı , Doğan Kitap, İstanbul, 2012.
- Kümbül Güler, Burcu. Psiko-Sosyal Boyutuyla Grev, Çalışma ve Toplum, 2012/1, s. 113-146.
- Moran, Berna. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri , İletişim Yayınları, İstanbul, 2003.
- Ortaylı, İlber. İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003.
- Pospelov, Gennadiy. Edebiyat Bilimi, (Çeviren: Yılmaz Onay), Evrensel Basım Yayın, İstanbul, 2005
- Sakallı, Cemal. Karşılaştırmalı Yazınbilim ve Yazınlararasılık / Sanatlarasılık Üzerine, Seçkin Yayınları, Ankara, 2012.
- Zola, Emile. Germinal, (Çeviren: Bertan ONARAN), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2013.