ÖZETBenzer muamdede ve materyal ile yapltan deneme~lerden hesaplanan varya~yon katsayıarı belirli bir ortalamaetrafında toplanırlar. Buna göre, Türkiye şartlandaçeşitli bitkilerle ilgili ortalama varyasyon katsayısıve güven sınırları bilindiği taktirde, yapılacakdenemelerin varyasyon katsayıları bu değerlerle karşılaştırılarakdenemenin doğruluk derecesi hakkında birhükme varılabilir. Bu hükümde denemenin etkinlik değeride yardımcı bir kriter olarak kullanılmalıdır. ,Bu çalışmada, Zirai Araştırma Kurumlarında uygulanmaktaolan deneme planlarının doğruluk derecelerininnasıl ölçülebileceği araştırılmıştır. Ayrıca" denemelerdehassasiyetin artırılmasına tesir eden faktörlerilebunların tayininde kullanılan metodlar da incelenmiştir.Elde edilen sonuçların anlaşılabilmesi ve uygulamaylailgilerinin iyi kurulabilmesi için varyasyon kat·sayısının frekans dağılışı ve güven sınırları gibi teoriközelliklerine de yer verilmiştir.SUMMARYSOME PROPORTlES OF COEFFICIENT OF VARIATIONAND APPLICATINON ON THE EXPERIMENTS CARRIEO OUTBY TURKISH AGRICULTURAL RESEARCH CENTERS.The purpose of this study wasto tedermine the comparative sensitivityof the maıor experimentaldesigns applied at the Agrieu!turalExperiment Statiorl$ in 1urkey. Somefactors effecting the accuraeyof the -experiments' and methodsused to identifty these factorswereconsidered.As a qui.de for planning thenext experiments confidence interva/,s of variation coefficients of de·signs and eertain treatment gro·ups are obtained· For thE'se proce~dures the probability distriqutionof the coeffieient of variatin mustbe known.Approximate distr.ibutions havebeen deva·loped by McKay (1932)and Hald (1951) among which theformer's seems tu be more eonvanient. The eXact sampling distributionware also obtained by Iglewicz(1967).Data used here, ir'ı this study iwere colleeted from various Agri·cultural Experime:ı-ts as publishedresultsof tre experiments performedsince1960. Contidenee limitsof the coefficionts of variation we·re estimated and' the best estimateswere obtained uSilıg the nor.maldistr.ibution, Jakcnife tecnıqueMcKay's and Hald's appro·ximations.Coeffieients of va! i,ation andtheir confidenee intervals foundfor different experiments conductedwith different crops and fertİlizersare shown in the followingtable.---.-..,._---------_.._-- v (%) Confidence interva! (% 99)WheatBarleyComGottonOatWheat fertilizıngCotton fertilizingThe eoeffıcıent of var,j'ation ofthe experiment conlucted with acartain crop palenı must stay, forthe sake of sentivity, under theupper limit found with the precissionexperiments. For example, if15,04 1231 < V < 19.5914,72 9.28 < V < 20.1618,13 13.92 < V < 22,419.45 6,61 < V < 13,4620,98 12,79 < V < 2\3,8919,03 14,31 < V < 27,7715,22 11,86 < V < 18,62---_._----._.we should and up with an estimationmore than 20 % of the coeffici.ent of variation we would lakeour chooce of plan'ing of experimentquite a less sensitive one.165in the experiments conductedwith different crops and fertilizerswe tried to compare two methodsof estirnatian of the number ofreplicates, namely, the method developedby Cochr~r;ı and Cox andthat 'by Harris-Horvitz-Mood.Both of the methods gave the resultswith almost equal preciseness,but conside1ing the eace usabilitywe would sugge~t to usethe method of Cochran and' Coxprefarably. Accordingly we foundthe numbers of re~licat€s to test25 % of the treatment means differenceswith a level of 20 % typeii error for the e>:periments withwheat, barley corn, cctton, aatcrops and wheat and cotton fertilizıng5, 7, 3, 8, 7, 5, respectively.