Tüketicilerin Patates Tüketim Tercih ve Davranışlarını Etkileyen Faktörlerin Analitik Hiyerarşi Süreci İle Tespiti: Erzurum İli Örneği

Çalışma tüketicilerin patates tüketim tercihlerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesi amacıyla Erzurum ilinde yürütülmüştür. Bu amaçla 2017 yılında281 tüketici ile anket yapılmış ve elde edilen verilerin analizinde Analitik Hiyerarşi yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre tüketiciler ayda ortalama 10.42 kg/ay patates tüketmekte ve bunun için ortalama 10.46 TL/ay harcama yapmaktadırlar. Tüketiciler patates satın alırken en fazla tadına önem verirken bunu sırasıyla damak tadı, alışkanlık, renk ve fiyat seçenekleri izlemektedir. Araştırma yöresinde tüketiciler patates satın alırken, birinci sırada “Hasankale” daha sonra sırasıyla “Ahlat” ve “Nevşehir” kriterine önem vermektedirler. Patates üreticileri ve sektörde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların patates satın alma tercihlerini etkileyen tat, damak tadı, alışkanlık ve renk seçeneklerini dikkate alarak üretim yapmaları hem kendi gelirlerini artıracak hem de tüketicilerin fayda düzeyini yükseltecektir.

Anahtar Kelimeler:

Patates, Tüketim, Oransal örnekleme, Analitik hiyerarşi süreci

Determination of Factors Affecting Potato Consumption Preferences Behaviors of Consumers by Analytic Hierarchy Process: The Case of Erzurum Province

The study was conducted in Erzurum province to determine the factors that affect consumers' preferences in potato consumption. For this purpose, 281 consumers were interviewed in 2017 and Analytical Hierarchy Method was used in the analysis of obtained data. According to the results, consumers consumed an average of 10.42 kg potato and spent10.46 TL. per month. Consumers pay more attention to the taste while buying potatoes, followed by palate tastes, color and price. While the consumers in the research region are buying potatoes, they firstly place importance on criteria of "Hasankale", then "Ahlat" and "Nevsehir" respectively. Potato producers and the institutions and organizations that are active in the sector should make production considering the taste, palate taste, habit and color choices, which affect the purchasing preferences of potatoes, resulting in an increase in producers’ income and in the utility level of consumers.

Keywords:

Potato, Consumption, Proportional sampling, Analytic hierarchy process,

PDF

___

Abong, G.O., M.W. Okoth, J.K. Imungi, and J.N. Kabira (2010). Consumption patterns, diversity and characteristics of potato crisps in Nairobi, Kenya, Journal of Applied Biosciences 32: 1942 – 1955.
Ahokas, M.A., L. Välimaa, T. Lötjönen, A. Kankaala, S. Taskila, and E. Virtanen (2014). Resource assessment for potato biorefinery: Side stream potential in Northern Ostrobothnia Agronomy Research, 12: 695–704.
Ajmair, M. and N. Akhtar (2012). Household Consumption in Pakistan (A Case Study of District Bhimber, AJK). European Journal of Scientific Research, 75: 448-457.Anonym, (2017a). Verilerle Türkiye ve Dünya’da Diyabet http://www.tdhd.org/pdf/VER%C4%B0LERLE%20D%C3%9CNYADA%20VE%20T%C3%9CRK%C4%B0YEDE%20D%C4%B0YABET.pdf. Accessed Now. 29, 2017..Anonym, (2017b). http://www.diyetz.com/glisemik-indeks-tablosu/ Accessed Oct. 27, 2017.
Arıoğlu, H.H. (2002). Nisasta ve Seker Bitkileri Ders Kitabı.Genel Yayın No:188, Ders Kitapları Yayın No: A-57. Adana, 234 s.
Atkinson, F.S., K. Foster-Powell, and J.C. Brand-Miller (2008). International tables of glycemic index and glycemic load values: 2008. Diabetes Care 31:2281–2283
Cook, K.A., U.C. Toensmeyer, C.L. German, and J.R. Bacon (2000). An Analysis of Household Consumption of Fresh Potatoes in Delaware. Journal of Food Distribution Research, March, 103-111
Çetiner, S. (2017). Patates dünyaya nasıl yayıldı?. Tarla Sera Dergisi, Ocak, 26-28.
De Leeuw, E.D. and D.A. Dillman (2008). International handbook of survey methodology. Taylor & Francis.
Dukeshire, S., M. MacPherson, S. Veitch, and G. Wang-Pruski (2016). Slicing, Dicing, Spicing, and Pricing: Factors Influencing Purchase and Consumption of Fresh Potatoes. Journal of food products marketing, 22: 240-257.
Engindeniz, S. and Ö. Karakus (2008). Türkiye'nin AB Ülkelerine Patates Dıs Satımındaki Gelismeler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 45: 65-75.
FAO, (2008). Hidden Treasure. http://www.fao.org/potato-2008/en/ Accessed Now. 29, 2017.
Gibson, S. and A.C. Kurilich (2013). The nutritional value of potatoes and potato products in the UK diet, British Nutrition Foundation Nutrition Bulletin, 38: 389–399. doi: 10.1111/nbu.12057.
Gibson, S. and L. Francis (2015). An analysis of potato consumption habits and diet quality among adults and children in the UK, British Nutrition Foundation Nutrition Bulletin, 40: 177–186. doi: 10.1111/nbu.12151.
İkikat Tümer, E., O.D. Bulut, and E. Seker (2017). Tüketicilerin Maras Tarhanası Tüketim Davranıslarının Belirlenmesi; Kahramanmaras İli Örneği. Atatürk University., Journal of The Agricultural Faculty, 48: 87-92
Jonathan, M. and W. Huffman (2017). Consumer demand for low-acrylamide-forming potato products: evidence from lab auctions. American Journal of Potato Research, 1-16.
Karadas, K., A.M. Kumlay, E. Eyduran, and A. Karadag Gursoy (2017). Identıfıcatıon of Potato Purchasıng Behavıors and Preferences Of Consumers By Means Of Robust Factor Analysıs. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering In Agriculture And Rural Development 17: 193-196.
Karsan, A. and M. Gül (2017). Changes in Potato Production Costs and Profitability: The Case of Niğde. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 5: 530-535.
Lacy, K. and W.E. Huffman (2015). Consumer Demand for Potato Products and Willingness-to-Pay for Low-Acrylamide, Sulfite-Free Fresh Potatoes and Dices: Evidence from Lab Auctions, Journal of Agricultural and Resource Economics 41:116–137.
Leksrisompong, P.P., M.E. Whitson, V.D. Truong, and M.A. Drake (2012). Sensory Attributes and Consumer Acceptance of Sweet Potato Cultivars with Varying Flesh Colors. Journal of Sensory Studies. 27: 59-69.
Memis, E. ve N. Sanlıer (2009). Glisemik İndeks ve Sağlık İliskisi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 24: 17-27.
Onaran H., L.A. Ünlenen, and A. Doğan (2010). Patates Tarımı, Sorunları ve Çözüm Yolları. T.C. Tarım ve Köyisleri Bakanlığı, Tarımsal Arastırmalar Genel Müdürlüğü, Niğde Patates Arastırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, 91s., Niğde.
Ribeiro, R.C., H.M. Pinheiro-Sant, J.G. Pádua, and J.B.P. Chaves (2016). Consumer Behavior and The Effects of the Supply of French Cultivars of Potatoes. Biosci. J., Uberlândia, 32: 308-318.
Rodrìguez, E. M., B. Lupín, and V. Lacaze (2012). Factors Affecting the frequency of fresh potatoes’ purchasing: An urban study case in Argentina. Economia agro-alimentare.139-152.
Rossi, P.H., J.D. Wright, and A.B. Anderson (2013). Handbook of survey research. Academic Press. Vancouver.
Srivasta, D.K. and A.K. Tiwari (2014). A study of Consumer behaviour with reference to Brand Lay's. Pacific Business Review International, 6: 95-101.
Sahin, K. (2003). Ahlat İlçesinde Patates Üretimi ve Sorunları Üzerine Bir Arastırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 13: 81-88.
Teweldemedhin, M.Y. and G.M. Mulonda (2016). Factors Influencing Consumer Preference for Sweat Potato in Namibia, Case Study from Windhoek. British Journal of Economics, Management & Trade, 14: 1-9.
Torgerson, W. S. (1958). Theory and methods of scaling. Oxford, England: Wiley.TÜİK, (2016). Türkiye istatistik Kurumu Web Sayfası https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr Erisim: Kasım.12, 2016..