Peyzaj Karakter Analizi ve Değerlendirmesi: Pasinler-Köprüköy (Erzurum) İlçeleri Örneği

Yaşam standartlarının yükseltilmesi çevrenin sürdürülebilir bir şekilde planlanmasını gerektirmektedir. Çevrenin önemli bir öğelerinden olan kırsal alanlar insanların su, barınma ve temel besin maddelerinin karşılamasında önemli bir rol oynamaktadır. Aynı zamanda kırsal alanlar zengin doğal kaynakları itibariyle insanoğlunun tarih boyunca önemli yerleşim alanları olmuştur. Ülkemizin taraf olduğu Avrupa Peyzaj Sözleşmesi’nin (APS) gereklerinin yerine getirilmesi ve peyzajın sürdürülebilirliğinin sağlanması için Erzurum ili sınırları içerisindeki Pasinler ve Köprüköy ilçelerinin peyzaj karakter alanlarının ve tiplerinin tanımlanması amaçlanmıştır. Bu araştırmada Peyzaj Karakter Analizi (PKA) yöntemi kullanılmıştır. Kullanılan bu yöntemde doğal ve kültürel veriler bilgisayar ortamında sayısal hale getirilerek Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda 4 faklı özelliğe sahip 9 adet peyzaj karakter alanı ve bu alanlara bağlı 286 adet peyzaj karakter tipi ön sınıfı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda çalışmanın geleceğe yönelik havza içi uygulama, yönetim ve geliştirme politikalarında bir altık ve veri kaynağı oluşturacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Pasinler ve Köprüköy, Peyzaj karakter analizi, Avrupa peyzaj sözleşmesi

Landscape Character Analysis and Assessment: Case Study of Pasinler-Köprüköy Districts (Erzurum)

Increasing living standards requires sustainable planning of the environment. The urban areas, important elements of the environment, play an important role in meeting the water, shelter and basic nutrients of people. They have also become important settlements throughout the history of human beings due to their rich natural resources. In order to fulfill the articles of the European Landscape Convention (APS) and to ensure the sustainability of the landscape, the present study aims to define the landscape character areas and types of the Pasinler and Köprüköy districts located within the boundaries of Turkey’s Erzurum. For these purposes, Landscape Character Analysis (LCA) method was used. According to this method, the natural and cultural data are digitized in the computer environment and assessed with the help of Geographical Information Systems (GIS). As a result of the evaluation, 9 landscape character areas with 4 different characteristics and 286 landscape character type pre-classes related to these areas were determined.. Based on the results obtained, it is considered that the study will be a source of data for the future basin, related implementation, management and development policies.

Keywords:

Pasinler and Köprüköy, Landscape character analysis, European landscape convention,

PDF

___

Atik, M., Isikli, R. C., Ortacesme, V., Yildirim, E., 2015. Definition of landscape character areas and types in Side region, Antalya-Turkey with regard to land use planning, Land Use Policy 44:90-100.
Atik, M., Isikli, R. C., Ortacesme, V., Yildirim, E., 2017. Exploring a combination of objective and subjective assessment in landscape classification: Side case from Turkey, Applied Geography 83:130-140.
Bartlett, D., Gomez-Martin, E., Milliken, S., Parmer, D., 2017. Introducing landscape character assessment and the ecosystem service approach to India: A case study, Landscape and Urban Planning 167:257-266.
Blankson, E. J., Green, B. H., 1991. Use of landscape classification as an essential prerequisite to landscape evaluation, Landscape and Urban planning 21(3):149-162.
Cain, D. H., Riitters, K., Orvis, K., 1997. A multi-scale analysis of landscape statistics, Landscape ecology 12(4):199-212.
Cardille, J. A., Lambois, M., 2010. From the redwood forest to the Gulf Stream waters: human signature nearly ubiquitous in representative US landscapes, Frontiers in Ecology and the Environment 8(3):130-134.
Caspersen, O. H., 2009. Public participation in strengthening cultural heritage: The role of landscape character assessment in Denmark, Geografisk Tidsskrift-Danish Journal of Geography 109(1):33-45.
Change, I. P. o. C., 2015. Climate change 2014: Mitigation of climate change, Cambridge University Press.
Council, H., 2006. Landscape Character Assessment (LCA) in Ireland: Baseline Audit and Evaluation, Heritage Council, Kilkenny, Ireland.
COUNCIL, O. E., 2000. European Landscape Convention–Explanatory Report, Council of Europe, Strasbourg [on-line]. URL http://conventions. coe. int/Treaty/EN/Reports/Html/176. htm [accessed 25 July 2013].
Doygun, H., Kısakürek, Ş., Uzun, O., Erdoğan, N., Kop, A., Kalınkütük, H., 2014. Kahramanmaraş Ahir Dağı Peyzaj Karakter Analizi ve Doğa Koruma Stratejilerinin Geliştirilmesi, Avrupa Peyzaj Sözleşmesi 15:81-86.
Eyre, M., Rushton, S., Luff, M., Telfer, M., 2004. Predicting the distribution of ground beetle species (Coleoptera, Carabidae) in Britain using land cover variables, Journal of Environmental Management 72(3):163-174.
Görmüş, S., 2012. Korunan alanlarda peyzaj karakter analizi: Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli Parkı örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Basılmamış), Ankara.
Görmüş, S., Oğuz, D., 2010. Peyzaj Karakter Haritası Hazırlama Sürecinde Türkiye İçin Bir Durum Değerlendirmesi.
Greider, T., Garkovich, L., 1994. Landscapes: The social construction of nature and the environment, Rural sociology 59(1):1-24.
Guneroglu, N., Acar, C., Guneroglu, A., Dihkan, M., Karsli, F., 2015. Coastal land degradation and character assessment of Southern Black Sea landscape, Ocean & Coastal Management 118:282-289.
Heikkinen, R. K., Luoto, M., Virkkala, R., Rainio, K., 2004. Effects of habitat cover, landscape structure and spatial variables on the abundance of birds in an agricultural–forest mosaic, Journal of Applied Ecology 41(5):824-835.
James, P., Gittins, W., 2007. Local landscape character assessment: An evaluation of community-led schemes in Cheshire, Landscape Research 32(4):423-442.
Jellema, A., Stobbelaar, D. J., Groot, J. C. J., Rossing, W. A. H., 2009. Landscape character assessment using region growing techniques in geographical information systems, Journal of Environmental Management 90:S161-S174.
Kienast, F., Frick, J., van Strien, M. J., Hunziker, M., 2015. The Swiss Landscape Monitoring Program–A comprehensive indicator set to measure landscape change, Ecological modelling 295:136-150.
Kim, K. H., Pauleit, S., 2007. Landscape character, biodiversity and land use planning: The case of Kwangju City Region, South Korea, Land Use Policy 24(1):264-274.
Koç, A., 2017. Yukarı Aras Havzası Örneğinde Peyzaj Karakter Analizi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum, 160 s.
Köpsel, V., Walsh, C., 2018. Coastal landscapes for whom? Adaptation challenges and landscape management in Cornwall, Marine Policy.
Köpsel, V., Walsh, C., Leyshon, C., 2017. Landscape narratives in practice: implications for climate change adaptation, The Geographical Journal 183(2):175-186.
Li, G., Zhang, B., 2017. Identification of landscape character types for trans-regional integration in the Wuling Mountain multi-ethnic area of southwest China, Landscape and Urban Planning 162:25-35.
Metzger, M. J., Bunce, R. G. H., Jongman, R. H., Mücher, C. A., Watkins, J. W., 2005. A climatic stratification of the environment of Europe, Global ecology and biogeography 14(6):549-563.
Niesterowicz, J., Stepinski, T. F., 2017. Pattern-based, multi-scale segmentation and regionalization of EOSD land cover, International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation 62:192-200.
Ode, Å., Tveit, M. S., Fry, G., 2008. Capturing landscape visual character using indicators: touching base with landscape aesthetic theory, Landscape research 33(1):89-117.
Paraskevopoulou, A. T., Nektarios, P. A., Kotsiris, G., 2019. Post-fire attitudes and perceptions of people towards the landscape character and development in the rural Peloponnese, a case study of the traditional village of Leontari, Arcadia, Greece, Journal of Environmental Management 241:567-574.
Primdahl, J., Kristensen, L., Busck, A. G., Vejre, H., 2010. Functional and structural changes of agricultural landscapes: how changes are conceived by local farmers in two Danish rural communities, Landscape Research 35(6):633-653.
Sandström, U. G., Hedfors, P., 2018. Uses of the word ‘landskap’in Swedish municipalities’ comprehensive plans: Does the European Landscape Convention require a modified understanding?, Land Use Policy 70:52-62.
Siriwardena, G. M., Crick, H. Q., Baillic, S. R., Wilson, J. D., 2000. Agricultural land‐use and the spatial distribution of granivorous lowland farmland birds, Ecography 23(6):702-719.
Stocker, T. F., Qin, D., Plattner, G.-K., Tignor, M., Allen, S. K., Boschung, J., Nauels, A., Xia, Y., Bex, V., Midgley, P. M., 2013. Climate change 2013: The physical science basis, Intergovernmental Panel on Climate Change, Working Group I Contribution to the IPCC Fifth Assessment Report (AR5)(Cambridge Univ Press, New York) 25.
Swanwick, C., 2002. Landscape Character Assessment: Guidance for England and Scotland: Prepared for the Countryside Agency and Scottish Natural Heritage by Carys Swanwick, Countryside Agency.
Şahin, Ş., Perçin, H., Kurum, E., Uzun, O., Bilgili, B., 2014. Bölge-alt bölge (il) ölçeğinde peyzaj karakter analizi ve değerlendirmesi ulusal teknik kılavuzu, Müşteri Kurumların TC İçişleri Bakanlığı, TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve TC Orman ve Su İşleri Bakanlığı olduğu, TC Ankara Üniversitesinin Yürütücü Kuruluş olduğu ve TÜBİTAK KAMAG 1007.
Tudor, C., 2014. An approach to landscape character assessment, Natural England.
Turner, S., 2006. Historic landscape characterisation: A landscape archaeology for research, management and planning, Landscape Research 31(4):385-398.
Uzun, O., İlke, E., Çetinkaya, G., Erduran, F., Açıksöz, S., 2012. Peyzaj Planlama: Konya İli Bozkır-Seydişehir-Ahırlı-Yalıhüyük İlçeleri ve Suğla Gölü Mevkii Peyzaj Yönetimi Koruma ve Planlama Projesi, San. ve Tic. Ltd. Şti., Ankara.
Wascher, D. M., 2005. European landscape character areas: typologies, cartography and indicators for the assessment of sustainable landscapes, Landscape Europe.