ÖZETTopraklar esas itibariyle katı, sıvı ve gaz fazlal'ındanmeydana gelmişlerdir. Katı faz, çok c;leğişik irilikte mine·ral ve organik maddeden, sıvı faz, gerek toprak içersindeserbest halde bulunan, gerekse toprak taneciklerin~ };el·li yüzey kuvvetleriyle bağlanmış olan sudan, gaz faz ise,toprak havasından ibarettir.Yapısı bozulmamış bir toprak yakından incelendiğinde,toprak taneciklerinin büyük bir kısmının çeşitli· şekilve irifikte kümeler halinde bulundukları, aralarında sayı··sız gözenek boşlukları bıraktıkları görülür. Toprağın gözenekhacmi, toprak taneciklerinin diziliş tarzı, toprak teks·türü ve strüktürüne bağlıdır. Toprak· Su ilişkileri bakımın·dan, gözenek iriliği dağılımının önemi çok büyüktür. 'fopraktasuyun tutulması ve kolayca hareket edebilmesi bakı·mından, toprak gözeneklerini, kaba (> 1;0 mik.), orta (10·0,2mik.) ve küçük« 0,2 mik.) gözeneklare ayırmak mümkün.dür.Toprağı meydana getiren taneciklerin irilikleri, onlarınfiziko· kimyasal bakımdan aktif olan yüzey genişliklerinitayin eder. Birim ağırlık veya hacimdeki dispers sistemintoplam yüzeyalanına özgül (Spesifik) i yüzey denilir. Tane.iriliği azald1kça özgül yüzey, dolayısıyla fiziko· kimyasalaktivite artar. Topraklarda bu aktiviteyi hemen tamamen kilfraksiyonu üstlenmiştir.Kil; Içersinde 2 mikrondan küçük sekonder mineralla.rin hakim olduğu, ayrışmanın koJloida1 ürünlerinden ibaretdIspers bir sistemdir, şeklinde tarif edilebilir. Kristal biryapıya sahıp olan kil minareılleri, Si.letraedron ve AI·Ok·taedron strüktür ünitelerinden meydana gelmislerdir. Buünitelerin çeşitli Ikombinasyonları ve iyonik yerdeğiştirme.:lerle çeşitli killer teşekkül etmiştir. Şekilleri, levha, diskve çubuk benze'ridir. Kristal ünitelerin kenar ve köşeleri·nin kırılması sonucu açığa çıkan OH gruplarındaki H iyonunundisosiye olması ve iyonik yerdeğiştirmeler yolu..;,ıakiller elektro· negatif yuke sahiptirler. Bu negatif yükleretkilerini, katyon adsorpsiyonu, katyon değistirme, su ad·sorpsiyonu ve kolloidal süspansiyonların f1okülasyon vedlspersiyonunda göstermektedirler.