özet Bu araştırma, 1983-1984 yıllarında Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesinin seralarında yürütülmüştür. Denemede, 5 farklı budama sisteminin Dere hıyarında meyvenin bazı özelliklerine ve toplam meyve verimine etkisi incelenmiştir. Araştırma sonuçları aşağıda özetlenmiştir. 1- Kullanılan budama sistemlesi meyvenin uzunluğunu, kalınlığını ve ağırlığını pek etkilememiştir. 2- Meyve sayısı ve toplam verim kullanılan budama sistemlerine göre değişmiş, ancak bu farkın istatistiksel olarak önemli olmadığı tesbit edilmiştir. Fakat ekonomik anlamda önemlidir. 3- Döllenme noksanlığından elde edilen verim yıllara göre değişmiştir. Bu nedenle, serada pdrtenokarpik hıyar çeşitleri kullanılmalıdır. 4- Hıyar bitkisinin ana gövde veya yan dal üzerinde oluşturacağı meyve miktarı, çeşitlere göre değişeceğinden kullanılacak budama sisteminin çeşitlere uygunluğu önceden belirlenmelidir. 5- Budama sistemleri, ana gövde ve yan dallar üzerinde meyvelerin belli Ölçüde alınmasını veya bırakılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle budama sisteminin seçiminde, hıyarın serada yetiştirildiği mevsim, seranın mevcut durumu, bitki yetiştirme sistemi, bitkinin serada kalacağı süre, bitki sıklığı, hıyar çeşidinin végétatif gelişmesiile, ana gövde ve yan dal üzerinde meyve oluşturma eğilimi dikkate alınmalıdır.Summary The Effects of Training Systems on Some Characteristics of Fruit and Yield of Cucumber (Cuinumis sativus cv, Dere) Grown in Greenhouse. In order to determine the effects of training systems on some characteritcs of fruit and yield of cucumber, this study was conducted in 1983-1984, Cucumber plants were grown in greenhouse of Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, University of Atatürk, Erzurum. The experimental desing was randomized block The following results were obtained: 1- There was no influence of training systems on length, weight and tickness of fruits, 2- Total yield and number of fruits varied with training systems. It was not significantly but should be economically important. 3- The results obtained in this study indicate that partenocarp varieties should be grown in the greenhouse. 4- The response of cucumber cultivars on training systems should be determined since fruit initiation on stem or laterals may vary with varieties. 5- Growing season condition of greenhouse, planting system, plant spacing and habit of cultivar should fc-e considered in selecting of training system.