ÖZETFosfobakterin ile aşı/amamn topraklarda bitkiye elverişli fosformiktarına etkisini araştırmak gayesiyle yapılan bu çalışmada Sarıkamışorman toprağından Menkina i ve II vasatları kullanılarak izole edilmişolan Bacillus Megatlıerium var. Phosphaticum süspansiyyonu kullanılmıştır.Aşılama ve toprakların birer faktör olarak kabul edildiği denemedetopraklar uygun rutubet ve ısı şartlarında üç ay müddetle inkübasyonaterkedilmiştir. Her ay sonunda topraklarda Bray i metoduna gör€P tayini yapılmıştır. Toprakların pH, %CaCO] ve %C değerleri tayinedilmiş, ayrıca ikinci ay sonunda fosfobakterin sayısı tesbit edilmiş,üçüncü ay sonunda ise organik P tayini yapılmıştır.Birinci ay sonunda aşılamanın o'nemli olmamakla beraber negatifyO"nde bulunan tesiri bakterinin spor devresinden çıkarken elverişli fosforukullanmasına at/edilmiştir. Ikinci ve üçüncü ay sonunda yapılanvaryans analizlerinde aşılamanın önemsiz bulunuşu interaksiyonun büyükçıkması ie ilgili görülmüştür. Ancak ikinci ve üçüncü ay sonundaortalamalarm asgari önemli farka göre değerlendirilmesi fosfobakterintesirinin genellikle müspet olduğunu ortaya koymaktadır. Ikinci aysonunda yapılan fosfobakterin sayımında aşılamanın başarılı olduğuvaryans analizi ile tesbit edilmiştir. Aşılama sonunda organik fosfonıngenellikle azaldığı görülmüş ise de fark ö"nemli bulunmamıştır. Fosfobakterininizolasyon ve aşılamasının başarı ile uygulandığı tesbit edilenbu çalışmada ikinci ayı takiben bazı topraklarda fosforun elverişli halegeçtiği ilai sürülebilir.EVALUATlON OF PHOSPHOBACTERIN AS A SOIL INOCULANTON SOME OF THE ANATOLIAN SOILSThe mam purpose of this studywas to evaIuate the effect of the phosphobacterinas a soıl inoculant on thesolubIe P content of nine soil samplescol1ected from the eastem anataııa.Bacillus megather!um var. phosphaticumwas isolated from alocal soiIby using Menkina i and II media. Thegrowth obtained from Menkina ilmedla, was then mixed with tbe approriateamount of solid carrier,and dried.The bacterial preparatian was foundto be a nearly pure culture of Bacillwmegatheriwn var. phosphatieum withapproximately seven billian organismsin the spor form per gm of solid carrier.The solid carrier consisted of about88 % kaolin. The petri dishes, eachcontaining 50 gm of tbe soil samples,were inoculated with i: i gm of solidcarrier. The dishes were kept in aboutfield moisture capaticy at 17 :r= 3 Cofor the first month and then at 35:r= 5Cofor the rest of the experiment. Thestudy Iasted for three months andat the enol of the each month detarminationsof morganic P were made colorimetrieal1yby the Bray i method. A factorialexperiment was set up, by usinginoculation and soil factors, with tworeplicatoins.At the end of the 30 days of incubation,a decrease, altough statisticaUynonsignificant was absorved, in thesoluble P content of the inoculatedsoils. And it was thOııght to be connectedto the synthesis of the immedİatelyavailable P by the spores of thephosphobacteirn for the formatian ofthe bacterial form.in the analysis of variance, calculatedon the basis of 60 days of incubation,only mean squares of the soiland soiI x İnoculation interaction weresignificant (at i % leveI), because solubleP content of the same soils wereincreased slightly by the bacterialinoculant, whereas same soils did notpositively respond to the treatment.However L.S.D. test indicated asignificiant (at 5 % level) increaseın soIuble P contents for thegeneral means of the nine inocuIatedsoils.The mean squares of the soil andsoilxinoculation interaction were foundto be significant at 1 % level, in thestatistical data obtained after 90 daysof incubation period. And this wasagain attributed to the different responsesof the soils against the İnoculant,A general soluble P increase forthe inoculated treatment mean wasindicated as significant at i % Ievelby L.SD. test.The phosphobacterin count wasmade by using the dilution methodat the end of the 60 days of incubationto check, wbether, the isolation andinoculation procedures were succesfuII.The analysis of variance gave a sİgnificant(at 5 %leveI) mean square valuefor the treatment.