Doğu Anadolu Bölgesi Armut Genotiplerinin Morfolojik Karakterizasyonu

ÖZET: Doğu Anadolu Bölgesi Meyve Genetik Kaynakları Projesi kapsamda 1994 yılından beri toplanan ve Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonundaki koleksiyon parselinde muhafaza edilmekte olan armut genotiplerinin UPOV kriterlerine göre morfolojik karekterizasyonu amacıyla bu çalışma planlanmış, 2010 ve 2011 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada armut genotiplerinin olgunlaşma zamanı, morfolojik, fenolojik, pomolojik ve kimyasal özellikleri ile genetik akrabalık dereceleri ortaya konulmuştur. Armut genotiplerinden 19’u 2010 yılında, 17’si 2011 yılında çiçek açıp meyve verdiği için değerlendirmeler yıllar itibarıyla ayrı ayrı yapılmıştır. Armut genotiplerinin yarısının orta kuvvette gelişme kabiliyetine sahip olduğu; tam çiçekten hasada kadar geçen sürenin 126 gün (6/3) ile 163 gün (7/6) arasında; meyve ağırlığının 2010 yılında 34,06g (3/3) ile 476,41g (2/6) arasında, 2011 yılında 30,77g (2/4) ile 240,76g (5/4) arasında olduğu; SÇKM içeriğinin 2010 yılında %13,4 (3/3) ile %20,8 (9/5) arasında, 2011 yılında ise %10,0 (14/2) ile %18,2 (2/5) arasında olduğu belirlenmiştir. Armut genotiplerinin her iki yıldaki dendogramında da üç farklı ana gurup belirlenmiştir. Armut genotiplerinden 1/2, 1/6, 3/2, 5/4, 9/6, 11/6, 12/4 ve 14/2 nolu genotiplerin doğrudan üretim programlarına alınabilecek nitelikte olduğu belirlenirken, aynı genotiplerin moleküler karekterizasyonun da yapılması gerekmektedir. Anahtar Kelimeler:      Armut (Pyrus communis), genetik kaynak, morfolojik karakterizasyon, Doğu Anadolu Bölgesi, dendogram Morphological Characterization of Pear Genotypes in Eastern Anatolia Region ABSTRACT: This study was carried out between the years of 2010 and 2011 in Erzincan Horticultural Research Station. The pear genotypes used in this study was collected and kept at collection parcel within the context of Eastern Anatolia Fruit Genetic Resources Project since 1994. Morphological characterizations of pear genotypes were done according to UPOV criteria’s. Ripening period, morphological, phenological, pomological and chemical characteristics of pear genotypes and their degrees of genetic affinity have been defined within this study. While nineteen pear genotypes were flowered and produced fruit in first year (2010), this number has decreased to seventeen genotypes in the second year (2011). Because of difference in the number of genotypes, evaluations were done individually within the years. Half of pear genotypes have grown semi vigorously, duration from full blossom until harvesting was 126 days for (6/3) and 163 days for (7/6) genotypes. Fruit weight ranged between 34.06g (3/3) – 476.41g (2/6) in 2010, and 30.77g(2/4) – 240.76g (5/4) in 2011. TSS content changed between 13.4% (3/3) and 20.8% (9/5) in 2010, and 10.0% (14/2) to 18.2% (2/5) in 2011. Dendrogram of pear genotypes were determined 3 different major groups each years. Pear genotypes numbered as 1/2, 1/6, 3/2, 5/4, 9/6, 11/6, 12/4 and 14/2 can directly be taken into the production. Further studies should be conducted to characterize molecular identification of these genotypes. Keywords: Pear (Pyrus communis), genetic resource, morphological characterization, Eastern Anatolia Region, dendrogram