BAZI YERLİ VE YABANCI ARAŞTIRMA MERKEZLERİNDEN TEMiN EDİLEN OTLAK AYRIĞI (AGROPYRON CRİSTATUM (L.) GAERTN.) ÇEŞİTLERİNİN ADAPTASYON VE VERİM DENEMELERİ

ÖZETBazı yerli ve yabancı araştırma merkezlerinden teminedilerek adaptasyon ve verim denemelerine alınanotlak ayrığı ile ilgili bu araştırma Atatürk Üniversitesi,Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümünde yapılmıştır.Temin edilen 13 otlak ayrığı çeşidine ait tohum~arAtatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ziraı AraştırmaEnstitüsünün kıraç ve sulu deneme tarlalarında, kıraçtaparsel boyu 6 m. ve sıra arası 40 Cm. olmak üzereherbir çeşit bir parselde 3 sıra halinde ve 4 tekerrürlütesadüf blokları deneme deseni 'tertibine göre ekilmiştir.Suluda sıra arası 20 Cm. olarak tesbit edilmiş olup,diğer şartlar kıraçtakinin aynıdır.Tohumların kıraç ve suludaki parsellere ekimi sırai.le 31.5.1968 ve 1.6.1968 tarihlerinde yapılmıştır.Araştırmaya kıraçta 1973 suluda ise 1972 Yılına kp-dardevam edilmiştir. .Deneme parselıerinde ekimden sonraki yıldan itibarenbir sıranın 5 metrelik kısmı tam çiçeklenmedebiçUip bez to'rbalara konmuş ve serada kurutulduktan'sonra çeşitlerin dekara kuru ot verimleri tesbit edilmiştir.Elde edilen rakamların varyans analizleri yapılmışve neticede istatistikı olarak değerlendirilmiştir.Araştırmadan elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekildeözetlenebilir:1. Çeşitıerin kuru ve suludaki ot verimleri, kuruda197,2 yılı verimi hariç, genenikle azalmıştır. Kurudaçeşitlerin beşinci senedeki verimleri birinci senedekiot verimlerinin % 57'si kadardır. Suluda ise çeşitıerinot verimleri devamlı olarak azalmış ve dördüncü senedekiortalama ot verimi birinci yıldakinin % 41'i kadarolmuştur.2. Yıllara ait ot verimlerinin ayrı ayrı ve topluanaıizlerinde kuruda çeşitlerin 1971 yılındaki ot verimleriarasında istatistiki olarak önemli, 1973 yılında iseçok önemli farklar bulunmuştur. Yılların toplu analiz·lerinde ise yıl, çeşit ve yıl x blok varyasyonian çokönemli, blok varyasyonları ise önemli olmuştur.Suluda ise 1972 yılı ot verimleri arasında istatistikiolarak önemli fark bulunmuştur. Yılların toplu varyansanalizlerinde yıllar arasındaki farJ<;lar istatistiki olarakçok önemlidir.3. Özellikle sulu şartlarda yınar ilerledikçe verimhızla azalmıştır. Buna göre otlak ayrığı yetiştirirkensıra aralığı mesafesine ve yetiştirme süresine dikkatetmek gerekecektir.SUMMARYAdaptation and yield trials of crested wheatgrass cultivarsAdaption and yield trials oferested wheatgrasses were can·ducted at the Department of FieldCrops Faculty of Agriculture. Uni·versity of Atatürk.Seed materials obtained fromnative and foreign researeh insti·tutes were seeded to the plots ina completely randomized blockdesign with four replications atdry and irrigated löcations of AgriculturalResearch Institute.Each plot consisted of 3 rows6 m "ong and Spaced 40 and 20cm apart at dry aı-ıd irrigated locationsrespeetive:ly·The date of seeding at dryand irrigated locations were 31.5.1968 and 1.6.1968 respectively.The center row of each plotwas harvested when the plant reachedthe full blooming stage.The grass was cut by hand. placedin cloth bag and dried on greenhouse tables. Harvests weremade for four and five years 1969through 1972 and 1969 through1973 at the irrigated and dry loeations,respectively.The data were analyıed andfoilowing results were obtained.,1. Adecline in forage yieldassociated with age of stand ha·ve been observed in all cultivars.At the irrigated location the amauntof fourth years yield wer& 41% of the first years yield.2. There were highly signifieantvariatjons in herbage produetion'between years in both Idea·tions. A rapid decrease in yieldassociated with age suggest thatrow spacing should be taken intoconsid'erations in the esta'bl ismentof wheatgrass.
Anahtar Kelimeler:

-