Arıtma Çamurlarının Stabilizasyonuna Alternatif Bir Yaklaşım: Vermistabilizasyon

ÖZET: Atıkların tarım, ormancılık ve ıslah amaçlı kullanımı gerek toprak verimliliğinin artırılması gerekse de toprak koruma açısından oldukça önemlidir. Atıkların tarımda kullanılması bu malzemelerin ekonomik olarak değerlendirilmesinin yanı sıra çevre üzerine olan olumsuz etkilerini de minimize edecektir. Atıkların yeni kirliliklere yol açmadan değerlendirilmesi, ekosistemin işlevselliğinin ön koşuludur. Arıtma çamurları bünyelerinde büyük oranda organik madde ve bitki besin elementi içeren yoğun bir süspansiyondur. Arıtma çamurları içerisindeki makro bitki besin elementlerine ilave olarak bitki gelişmesi için gerekli olan mikro besin elementlerini de içermektedirler. Ham çamurların tarım alanlarına yararlı ve çevreye uyumlu bir şekilde uygulanması için stabilize edilmeleri bir zorunluluktur. Ham çamurlar ancak stabilize edildikten sonra arıtma çamuru olarak isimlendirilirler. Stabilizasyon işlemi ise hiç kuşkusuz hem yatırım maliyetini hem de işletme masrafını artıran bir girdi olarak karşımıza çıkmakta ve birçok işletme tarafından göz ardı edilmektedir. Bu derleme arıtma çamurlarının mevcut stabilizasyon yöntemlerine alternatif olarak öngörülen, daha ekonomik ve her işletmenin kolayca yapabileceği vermistabilizasyon yöntemini irdelemek amacıyla hazırlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Arıtma çamuru; stabilizasyon; vermistabilizasyon An Alternative Approach to the Stabilization of Sewage Sludge: Vermistabilization ABSTRACT: The use of wastes in agriculture, forestry and land reclamation is increasingly being identified as an important issue for soil fertility and conservation. Using wastes in agriculture not only helps to dispose these materials economically, but also reduces negative effects of them on environment. Evaluation of waste for not to cause new pollutions, is a prerequisite for the functioning of ecosystem. Sewage sludge is a concentrated suspension of solids, largely composed of organic matter and nutrient-laden organic solids. In addition to major plant nutrients in its content, sewage sludge also contains trace elements that are essential for plant growth. To ensure the application of sludge onto agricultural lands in a beneficial and environmen­tally acceptable manner, stabilization is a must. The raw sludge is named as sewage sludge only after stabilization process. Stabilization of sludge undoubtedly increases both the investment and cost operations of the treatment plants and ignored by many treatment plants. This study was prepared to evaluate effectiveness of an economic and easy stabilization method, vermistabilization, as an alternative to the existing sludge stabilization methods. Keywords: Sewage sludge; stabilization; vermistabilization