Ankara Kenti’nin Bazı Saklı Bahçeleri

Kentsel mekanlarda günlük yaşamın yakınında veya içinde yer alan ölçeği ve içeriği farklı açık-yeşil alanların varlığı sadece görsel/estetik açıdan değil, ekolojik, ekonomik ve ruhsal bakımdan da oldukça önemlidir. Bu yüzden günümüzde yeşil alan kavramı değişerek farklı bir boyuta ulaşmış ve insanların özlemini duyduğu yeşil alanlar bulundukları mekânın içine taşınarak farklı bir kavram olan Saklı Bahçe’yi ortaya çıkarmıştır. Saklı bahçe mekana kimlik kazandırmada, mekanın tercih edilmesinde, kısa sürelerde rekreasyonel taleplerin sağlanmasında, estetik ve ekolojik faydalar sağlamasında üstlendiği roller nedeniyle kentsel mekanlarda yeni bir anlayış olarak hızla yayılmaktadır. Bu çalışmada Ankara’da 5 farklı kullanım alanına sahip (hastane, avm, tesis, lokanta ve otel) fiziki dokunun sahip olduğu yeşil alan saklı bahçe kavramı altında incelenmiştir. Bu bahçelerde alan kullanımı, konstrüksiyon ve yeşil yapı elemanları, çevre ve bina ilişkileri tespit edilmiştir. Mekânı kullanan kişilerle yapılan birebir görüşmelerle bahçelerin kullanıcı memnuniyeti ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda saklı bahçelerin, bulundukları mekân üzerine görsel, estetik, ekonomik ve ekolojik faydalar sağladığı sonucuna varılmıştır. Bu bahçelerin değişik mekânlarda kullanımının yaygınlaştırılması, görsel/estetik ve fonksiyonel olarak sağladıkları katkılar yanında, kent yaşantısından sıkılan kent insanları için de bir çıkış yolu olacağı üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Saklı Bahçe, İç bahçe, Ankara

Some Secret Gardens of Ankara City

The scale and contents of different open-green spaces located in or near daily life in urban spaces are of great importance not only for the visual/aesthetic point of view, but also for the ecological, economical, and spiritual aspects. Because of this reason, the concept of green space has changed and reached to a different extent nowadays. The green spaces, where people have longed for, have moved into the space where they live, creating a different concept named as Secret Garden. The concept of Secret Garden is a new understanding, which is spreading rapidly in the urban spaces due to the roles it undertake. These undertaken roles can be summarized as follow; giving identification to the place, the preference of the place, the provision of recreational demands in a short time and the aesthetic and ecological benefits. The pressure of concrete structures on human psychology is reduced by the reflection of nature in a small cross section, and with the help of these reflections the area is separated by a different atmosphere. Five different structural units differing in usage (hospitals, shopping malls, facilities, restaurants, and hotels) and suitable for the concept of secret garden in Ankara were examined in this study. Field usage, construction and green building elements, and environment-building relations of these secret gardens have been determined. Satisfaction/pleasure status of the gardens was examined by interviewing the people using the space. Results obtained in this study have shown that secret gardens provide visual, aesthetic, economic and ecological benefits to the space where they are located. It has been emphasized that increase in the usage of these gardens in different places will not only be a way out for city people who are squeezed from urban life but also give a visual/aesthetic and functional contribution to the city and place.

Keywords:

Secret Garden, Interior Garden, Ankara,

PDF

___

Alper, H., 2002. Peyzaj Mimarlığında Işık ve Renk Kullanımının Erzurum Kenti Örneğinde İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
Angın, S. N., 2017. Ankara Kenti’nin Bazı Saklı Bahçeleri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi,Erzurum.
Anonim, 2016a. https://www.haberler.com/yaz-sicaklarinda-ankamall-dan-bahce-ve-teras-keyfi-7484838-haberi/ (15 Mart 2016).
Askan, G ve Yılmaz,H., 2016. Erzincan Kenti Açık-Yeşil Alanlarında Kullanılan Bitkisel Materyalin Belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Araştırma Makalesi, 9 (1):57-74.
Aslanboğa, İ., 1976. Şehir Çevresi Ağaçlıkları (Çeviri), İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri:B, XXVI (2): 256-279.
Ayaşlıgil, Y., 2000. Bitkisel Tasarım Ders Notu. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, İstanbul.
Barış, M., 2005. Kent Planlaması, Kent Ekosistemi ve Ağaçlar, Planlama. TMMOB Şehir Plancıları Odası Dergisi, 4:156-163.
Bayrakçı, O. 1991. Kent Mobilyaları Tasarımında Kimlik Sorunu ve Kent Kimliği İçindeki Yeri. I. Kamu Mekanları Tasarımı ve Kent Mobilyaları Sempozyumu, M.S.Ü., Mimarlık Fakültesi Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu Dizisi, 15-16 Mayıs 1989, Cilt 1, s.75-77, İstanbul.
Dirik, H., 2001. Kent Ormancılığı ve Yeşil Kuşak Tesisleri. Orman Mühendisliği Dergisi, (5):16-23.
Dirik, H., ve Ata C., 2005. Kent Ormancılığının Kapsamı, Yararları, Planlanması ve Teknik Esasları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 55:4-5.
Ekim, E. 2012. Türk Evinde Yaşam Alanı: Avlu. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Emür, S.H. ve Onsekiz, D., 2007. Kentsel Yaşam Kalitesi Bileşenleri Arasında Açık ve Yeşil Alanların Önemi-Kayseri/Kocasinan İlçesi Park Alanları Analizi. Kayseri Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1):367-396
Eroğlu E, Kesim G, Müderrisoğlu H. 2005. Düzce Kenti Açık ve Yeşil Alanlarındaki Bitkilerin Tespiti ve Bazı Bitkisel Tasarım İlkeleri Yönünden Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11(3): 270-277.
Gül, A ve Küçük, V., 2001. Kentsel Açık-Yeşil Alanlar ve Isparta Kenti Örneğinde İrdelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A (2): 27-48
Hindistan, A., (2006). Avluların Peyzaj Tasarım Kriterleri Yönünden Değerlendirilmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Kelkit A. 2002. Çanakkale Kenti Açık-Yeşil Alanlarda Kullanılan Bitki Materyali Üzerinde Bir Araştırma. Çevre Dergisi, 10: 17-21.
Konijnendijk, C. C., 2005. New Perspectives for Urban Forests: Introducing Wild Woodlands, Wild Urban Woodlands: New Perspectives for Urban Forestry, Ingo Kowarik, Stefan Körner- Editors, ISBN 3-540-23912-X
Kuchelmeıster, G., Braatz, S., 1993.Nouveau regard sur la foresterie urbaine. La Foresterie Urbaine et Pèriurbaine. Unasylva., 173 (44): 3-12.
Nowak, D.J., 1994. Air pollution removal by Chicago’s Urban forest, In: McPherson, E.G, D.J, Nowak and R. A. Rowntree. Chicago’s Urban Forest Ecosystem: Result of the Chicago’s Urban Forest Climate Project, USDA Forest Service General Technical Report, NE-186: 63-81.
Öner, N., Ayan, S., Sıvacıoğlu, A., İmal, B., 2007. Kent Ormancılığı ve Kent Ormanlarının Çevresel Etkileri. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 7: 9
Pandit R, Polyakov M, Tapsuwan S, Timothy M. 2013. The effect of street trees on property value in Perth, Western Australia. Landscape and Urban Planning, (110): 134-142.
Rahman, S. R. A., Ahmad, H., Mohammad, S., & Rosley, M. S. F., 2015. Perception of green roof as a tool for urban regeneration in a commercial environment: The secret garden, Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 170: 128-136.
Sherman, Sandra A., Mardelle McCuskey Shepley and James W. Varni.,2005. Children’s Environments and Healt- Related Quality of Life: Evidence İnforming Pediatric Healthcare Environmental Design. Children, Youth and Environments 15(1):186-223
Ş. Şahin, M. Barış., 1998. Kentsel Doku İçerisinde Açık ve Yeşil Alan Standartlarını Belirleyen Etmenler. Peyzaj Mimarlığı Dergisi, sayı 6:10, İstanbul
Wong, N. H., Cheong, D. K. W., Yan, H., Soh, J., Ong, C. L., & Sia, A., 2003. The effects of rooftop garden on energy consumption of a commercial building in Singapore. Energy and Buildings, 35: 353- 364.
Yang J, McBride J, Zhou J, Sun Z., 2005. The urban forest in beijing and its role in air pollution reduction. Urban Forestry & Urban Greening (3), 65-78
Yılmaz, H. Ve Irmak, M.A., 2012. Yerleşke Planlamasında Bitkisel Tasarım İlkeleri; Atatürk Üniversitesi Yerleşkesi Örneği. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:1011, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Yayınları No:1, 192 sf.
Yilmaz, H., Demircioglu Yildiz, N., Yilmaz, S., 2008. Effects of snow-reflected light levels on human visual comfort. Environmental monitoring and assessment.,144(1): 367-375.
Yüksel, Ü. D. ve Yılmaz, O., 2008. Ankara Kentinde Kentsel Isı Adası Etkisinin Yaz Aylarında Uzaktan Algılama ve Meteorolojik Gözlemlere Dayalı Olarak Saptanması ve Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23:937-952 Zir. Fak. Yayınları: 1484, Ders Kitabı: 445, Ankara, 186 s.