Ali Ekrem Bolayır’ın Servet-i Fünun Edebiyatı Hakkındaki Düşünceleri

Öz Öz Ali Ekrem (Bolayır), Servet-i Fünun edebiyatı yazarlarındandır. Çeşitli devlet görevlerinde bulunmuş, Darulfünun’da edebiyat dersleri vermiş ve Servet-i Fünun dergisinde A. Nadir ismiyle şiirler yayımlanmıştır. Namık Kemal’in oğlu olması hasebiyle dönemin yazar ve şairleriyle ilişki kurma fırsatı bulmuş ve bir dönemin oluşum ve gelişimine tanıklık etmiştir. Sonraki yıllarda hatıralarını kaleme alırken Servet-i Fünun edebiyatının kuruluşu ve bu edebiyatın önde gelen yazarları hakkında bilgi vermiştir. Başta Tevfik Fikret olmak üzere Hâlit Ziya, Cenap Şehabettin, İsmail Safa, Ahmet Reşit Bey ve Süleyman Nazif hakkındaki düşüncelerini açıklamıştır. Servet-i Fünun edebiyatının kuruluşunda yer alan yazarlar hakkında bilgi veren yazar, sonradan bu harekete katılan yazarlar hakkında bilgi vermemiştir. Ali Ekrem, Tevfik Fikret’in sanatçı kişiliğinden bahsetmiş, bunun yanında ilk dönemindeki neşesi ve son dönemdeki hırçınlığının sebepleri üzerinde durmuştur. Hâlit Ziya’yı romancılığı ve nesirdeki yetkinliği, Cenap Şehabettin’i şiirleri ve nesrinin niteliğiyle övmüştür. İsmail Safa’nın Tevfik Fikret’in tanınmasındaki rolü ve eski edebiyat anlayışından yeni edebiyat anlayışına geçişinin edebiyat âleminde meydana getirdiği yankı üzerinde durmuştur. Şiirlerini beğenmediği Ahmet Reşit Bey’i ilmi ve muhakeme yeteneğiyle öne çıkarmıştır. Süleyman Nazif’i nesir üstadı olarak tanıtmış, bunun yanında onun hiciv ve tenkit noktasında eşsiz bir yeteneğe sahip olduğunu belirtmiştir.

___

Akyüz, Kenan. (1995). Modern Türk Edebiyatı’nın Ana Çizgileri 1860-1923. İstanbul: İnkılâp Kitapevi.

Banarlı, Nihad Sami. (1998). Resimli Türk Edebiyatı Tarihi I-II. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.

Çetişli, İsmail. (2008). Batı Edebiyatında Edebî Akımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.

Enginün, İnci. (2006). Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat’tan Cumhuriyet’e (1839-1923). İstanbul: Dergâh Yayınları.

Ercilasun, Bilge. (2018). Servet-i Fünun’da Edebî Tenkit. Ankara: Akçağ Yayınları.

Göçgün, Önder. (2010). Süleyman Nazif. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını.

Gür, Alim. (2004). Ali Ekrem Bolayır’ın Biyografisine Katkılar. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 353-381.

Korkmaz, Ramazan. (2009). Servet-i Fünun Edebiyatı, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı, Editör: Ramazan Korkmaz. Ankara: Grafiker Yayınları.

Özgül, Metin Kayahan. (Haz.). (1991). Ali Ekrem Bolayır’ın Hatıraları. İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.