XVII. Yüzyılın İkinci Yarısında Kütahya Kazâsı/Kaza of Kütahya in the Second Half of XVII Century

Öz Ege Bölgesi’nin İçbatı Anadolu bölümünde yer alan ve pek çok medeniyete evsahipliği yapan Kütahya, XI. yüzyılın sonlarına doğru Türk hâkimiyetine katıldı. XIII.yüzyılın sonlarından itibaren Germiyanoğulları egemenliğinde kaldı. Germiyan BeyiYakub’un vasiyeti üzerine 1429’da Osmanlı topraklarına dâhil oldu ve kısa bir süre sonraAnadolu eyaletinin merkezi buraya taşındı. XVI. yüzyıl boyunca nüfusu hızla artanKütahya Sancağı, XVII. yüzyıl başlarında Celalî saldırılarına maruz kaldı. Bu saldırılarsancak nüfusunun azalmasına ve şehirlerin tahrip olmasına yol açtı.Bu incelemede Kütahya Kazâsı’nın XVII. yüzyılın ikinci yarısındaki durumu ele alınmıştır.Avârız defterleri başta olmak üzere Evliya Çelebi seyahatnamesinden yararlanılmıştır.1675-76 tarihli avârız defteri verileri, XVI. yüzyıla ait tahrir defterleri ve 1622-23tarihli avârız kayıtları ile karşılaştırılmıştır. Buna göre XVII. yüzyılın başlarında kazânüfusu azalmış olmasına karşılık, Celalî isyanlarının etkilerinin ortadan kalkmasıylaXVII. yüzyılın ortalarına doğru kazâ nüfusu yeniden artış eğilimine girmiştir. İncelenendönemde Kütahya Kazâsı idarî yönden; Nahiye-i Etraf-ı Şehir, Amrudabâd, Gümüş, Altuntaş,Gereği, Yalak, Virancık, Tavşanlu nahiyelerinden oluşmaktaydı. Kazâ nüfusun büyükçoğunluğu kırsal kesimde sakindi. Kütahya şehir merkezinde az sayıda gayrimüslimsakin iken, kırsal kesimde yaşayanların tamamı Müslümandı.Anahtar Kelimeler: Kütahya, avârız, Germiyan, XVII. yüzyıl. Being located in Inner-west Anatolian part of Aegean Region and hostingmany civilizations, Kütahya fell under domination of Turks in the late XI century. Asfrom late XIII century, it fell under domination of Germiyans. It got involved in Ottomanterritories in 1429 upon the testament of Yakub the Germiyan Beg and after a while,center of Anatolian state moved here. The sanjak of Kütahya having a rapidly increasingpopulation during the XVI century was exposed to attacks by the Jelali in the early XVIIcentury. These attacks caused the population of the sanjak to decrease and the cities tofall into ruin.In this study, condition of the kaza of Kütahya in the second half of XVII century wasexamined. Book of Travels (Seyahatname) of Evliya Çelebi and primarily Avârız registerswere used. Data of avârız register of 1675-76 were compared with cadastral record booksof the XVI century and avârız records of 1622-23. Accordingly, even though the population of the kaza decreased in the early XVII century, population of the kaza had a tendency toincrease again in the mid-XVII century as a result og disappearance of the effects of theJelali revolts. In the examined period, the kaza of Kütahya involved boroughs of Nahiye-iEtraf-ı Şehir, Amrudabâd, Gümüş, Altuntaş, Gereği, Yalak, Virancık, Tavşanlu in terms ofadministration. A great majority of the kaza’s population was resident in the rural area.While a few numbers of non-muslim were resident in the city center of Kütahya, all ofthose living in the rural area were muslim.Keywords:, Kutahya, avariz, Germiyan, 17th century.

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-4990
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü
Sayıdaki Diğer Makaleler

XVII. Yüzyılın İkinci Yarısında Kütahya Kazâsı

İbrahim Etem ÇAKIR

The Academic Writing Approaches of Turkish Graduate Students of English Language/İngiliz Dili Alanında Lisansüstü Düzeydeki Türk Öğrencilerin Akademik Yazma Yaklaşımları

Oktay YAĞIZ, Kemalettin YİĞİTER

Üniversitelerde Bilimsel/Akademik Özerklik ve Özgürlük Hakkında Bir Değerlendirme/An Evaluation of Scientific/Academic Auyononmy and Freedom in Universities

Ali Sinan BİLGİLİ

Analysis of the Relation between Phonological Memory and Long Term Memory on Foreign Language Vocabulary Acquisition/Yabancı Dil Kelime Ediniminde Fonolojik Bellek ve Uzun Süreli Bellek İlişkisinin Analizi

Abdullah PAMUKCU, Azamat A. AKBAROV

XVII. Yüzyılın İkinci Yarısında Kütahya Kazâsı/Kaza of Kütahya in the Second Half of XVII Century

İbrahim Etem ÇAKIR

Suça Sürüklenmiş Bir Gencin Bakış Açısıyla Çocuk Suçluluğu: Olgu Sunumu/Juvenile Delinquency from the Perspective of a Juvenile Pushed to Crime: Case Report

Meva DEMİR, H. Özden BADEMCİ

Medeniyetin İnşasında 'Epistemik Topluluklar'-Üstünlük İddiası ve Sömürü İlişkisi: Antik Yunan Üzerinden Bir Değerlendirme

Fatih ERTUGAY

Bilgi Teknolojilerinin Örgüt Kültürü Üzerine Etkileri: Büyük Ölçekli İşletmelerde Bir Uygulama/The Effects of Information Technologies on Organizational Culture: An Application in Large Scale Companies

Eser ERDURMAZLI

Edebi Gazetecilik Kavramı: ABD Örneğindeki Gelişimi, Yapısı ve İçeriği/The Concept of Literary Journalism: The Development, Form and Content in USA samples

Murat ERDEM

Way to Self Identity: Examples from African-American Cultural Writings on Problems of Integration

Bülent Cercis TANRITANIR, Ahmet BEŞE