Materyalizmin Satın Alma Tarzlarına Etkisi: Aksaray İlinde Bir Çalışma

Günümüzde tüketim kültürünün değişmesiyle tüketicilerin satın alma davranışları da değişiklik göstermiştir. Geçmiş yıllarda tüketici, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak isterken günümüzde toplumdaki konumunu belirtmek veya belli bir konum elde etmek için maddiyata dayalı ve statü göstergesi yüksek olan ürünleri tüketmek istemektedir. Tüketiciler alışverişi yalnızca lüks ve rasyonel ihtiyaçlarını karşılamak için değil boş zamanlarını değerlendirmek, stresten kurtulmak veya alışverişten zevk almak için de gerçekleştirmektedir. Günümüz tüketicileri rasyonel davranışlardan uzaklaşarak duygusal davranışların ağır bastığı plansız, hedonik ve kompulsif satın alma davranışı göstermektedir. Bu çalışmanın temel amacı materyalizmin plansız, hedonik ve kompulsif satın alma tarzları üzerindeki etkisini belirlemektir. Bu amaçla geliştirilen bir anket formu Aksaray ilinde yaşayan 450 kişilik bir örnek üzerinde uygulamıştır. Materyalizmin plansız, hedonik ve kompulsif satın alma tarzları üzerindeki etkisini belirlemek için Çoklu Regresyon Analizi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, materyalizmin plansız, hedonik ve kompulsif satın alma tarzları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

PDF

___

Aslay, F., Ünal, S. & Akbulut, Ö. (2013). Materyalizmin Statü Tüketimi Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 27(2), 43-62.
Babin, B. J., Darden, W. R. & Griffin, M. (1994) Work and/or Fun: Measuring Hedonic and Utilitarian Shopping Value, Journal of Consumer Research, 20(4), 644-656.
Beytulova, E. (2017). Tüketicilerin Plansız Satın Alma Kararları Üzerinde Rolü Olan Etkenlerin Belirlenmesi: Bir Alan Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Bilgen, E. (2014). Kompulsif Satın Alma Üzerinde Materyalizm, Statü Tüketimi, Moda Yönelimi ve Paraya Yönelik Tutumun Etkisi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Ceritli, M. (2018). Sosyal Medyanın Ağıizdan Ağıza Pazaramaya Etkisi ve Tüketici Eğilimleri: Facebook Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aksaray.
Çolak, E. (2018). Postmodernite ve Materyalizim Bağlamında Genç Tüketici Profili: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 5(2), 176-196.
Devrimağ, E. (2018). Boşanmanın Genç Yetişkinlerin Öz-saygı, Metaryalist ve Kompulsif Satın Alma Eğilimleri Üzerindeki Etkisi: Hatay Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay.
Faber, R.J., O’Guinn, T.C. & Krych, R. (1987). Compulsive Consumption. Advances in Consumer Research, 14 (1), 132-135.
İslamoğlu, A. H. & Altunışık, R. (2013). Tüketici Davranışları. İstanbul: Beta Yayın Basım.
Kaderli, Y., Armağan, E.A. & Küçükkambak, S.E. (2017). Y Kuşağının Kompulsif Satın Alma Davranışına Etki Eden Faktörler Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 46(2), 188-210
Karaca, Ş. (2019). Materyalist Eğilimlerin Anlık Satın Alma Davranışına Etkisinin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Çalışma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi. 54(1), 243-260.
Kaya, C. (2016). Ulusal ve Uluslararası Giyim Markalarını Satın Alma Niyeti Üzerinde Etnosentrizm, Materyalizim ve Dindarlığın Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Korur, M. & Kimzan, H. (2016). Kompulsif Satın Alma Eğilimi ve Alışveriş Sonrası Pişmanlık İlişkisinde Kontrolsüz Kredi Kartı Kullanımının Rolü: AVM Müşterileri Üzerine Bir Araştırma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi. 8(1), 43-71.
Kuzudişli. C. (2012). Mağaza İçerisinde Geçirilen Zamanla Plansız Satın Alma Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Yedi Tepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Okta, Z. (2010). Tüketicilerin Satın Alma Tarzları İle Sahip Oldukları Ürünlere Verdikleri Önem ve Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
Okutan, S., Bora, B. & Altunışık, R.(2013).Keşifsel Satın Alma Eğilimleri ve Bu Eğilimlerin Plansız, Kompülsif ve Hedonik Satın Alma Tarzıyla İlişkisinin İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi. 8(3), 117-136.
Öz, A., Arslan, B. & Dursun, T. (2016). Materyalist Eğilimin Kompulsif Satın Alma Davranışına Etkisi Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma. Maltepe Üniversitesi Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Analiz Dergisi. 1, 2-20.
Özer, G. & Kutbay, A. (2018). Kişisel Finansal Faktörler, Kompulsif Satın Alma ve Finansal İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. 9(17), 1309–4289.
Özsaçmacı, B., Yener, D. & Dursun, T. (2019). Hedonizm, Hedonik Tüketim ve Tüketimde Materyalist Eğilimler Üzerine Bir Araştırma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi. 54(1), 71-88.
Öztürk, A. (2016). Materyalizm - Moda Giyim İlgilenimi - Plansız Satına Alma İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2(3), 45-55.
Phuong, N. & Thao, N. (2017). The Effect of Materialism, Self-Monitoring, and Media Influence on Fashion Clothing Involvement: A Study among Vietnamese Consumers. Proceedings of the Annual Vietnam Academic Research Conference on Global Busuness, Economics, Finance & Management Siciences (Vietnam Conference). 978(1), 1-15.
Richins, M. L. & Dowson, S. (1992). A Consumer Values Orientation for Materialism and Its Measurement: Scale Development and Validation. Journal of Consumer Research, 19, 303-316.
Rook, D.W. & Fisher, R. J. (1995). Normative Influences on Impulsive Buying Behavior. Journal of Consumer Research, 22 (3), 305-313.
Quadır, S. (2012). Materyalist Değer Eğiliminin Gelişiminde Tüketici Sosyalizasyonunun Rolü. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi. 3(6), 31-50.
Semiz, B. (2017). A ve B Tipi Kişilik Özelliklerine Göre Tüketicilerin Plansız Kompülsif ve Hedonik Satın Alma Davranışlarının Araştırılması. Pazarlama İçgörüsü Üzerine Çalışmalar. 1(1), 13-22.
Tabachnick, B. G. & Fidel L.S. (2001). Using Multivarite Statistics (Fourth Edition) Allyn&Bacon. Pearson Education Company.
Tayfun, N. (2015). Market Alışverişlerinde Plansız Satın Alma Davranışında Demografik Farklılığı Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 34, 87-94.
Türk, Z. (2018). Hedonik ve Faydacı Tüketim Eğiliminin Plansız Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma. Uluslararası Toplum Araştırma Dergisi. 9(16), 855-878.